Vanesa Muela

cantente e instrumentista da música tradicional

Vanesa Muela Labajo, nada en Laguna de Duero (provincia de Valladolid) o 10 de xuño de 1978, é unha cantante, música multinstrumentista e divulgadora da música tradicional española.

Infotaula de personaVanesa Muela

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento10 de xuño de 1978 Editar o valor em Wikidata (45 anos)
Laguna de Duero, España Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidad Valladolid (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónmúsica , mestra , cantante Editar o valor em Wikidata

Musicbrainz: 001ec799-87be-4bc3-8c92-7e1b7317b45a Discogs: 6122560 Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Vanesa Muela é Licenciada en Historia pola Universidade de Valladolid e especialista en Estudos da Tradición. Para a súa formación musical serviuse das investigacións realizadas para rescatar a música tradicional coas súas cancións e instrumentos polos pobos de Castela e León.[1][2]

A afección pola música vénlle desde moi nena pois os seus pais eran amantes da música tradicional e para ela cantar e bailar era o natural, aos catro anos xa cantaba e bailaba no grupo de coros e danzas Arienzo de Valladolid e aos 8 anos deu o seu primeiro concerto no Teatro San Viator de Valladolid, cantando en directo doce cancións tradicionais.[3][4]

Como cantante e instrumentista de música folk foi recoñecida como representante de Castela e León neste xénero musical.

Vanesa Muela foi unha das participantes no acto de presentación do Fondo de Música Tradicional do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), que se encarga de dixitalizar e catalogar o patrimonio musicolóxico español.[5]Dende que as mulleres foron as encargadas de transmitir a tradición ás xeracións posteriores, Vanesa Muela reivindicou o papel das mulleres na música tradicional, sobre todo para preservar e transmitir a tradición oral.[6]

Os instrumentos: guitarra, rebec, pandeireta, pandeireta cadrada, cunchas, peneira, pipa, zambomba, darbuka e diversos instrumentos de cociña como o morteiro, culleres, a tixola ou tapa da pota, unha porca e unha corda.

Traxectoria editar

Concertos editar

 
Vanesa Muela, concerto no Museo Arqueolóxico Nacional no marco do festival Ellas crean 2022.

Vanesa Muela realizou concertos por todo o territorio español e en países como Portugal, Italia, Alemaña, Austria, Suecia, Francia ou Grecia etc. Con 18 anos foi contratada polo Teatro da Zarzuela de Madrid para cantar unha serie de romances de anónimos do século XVI, xunto coa Orquestra Sinfónica de Madrid e o Ballet Nacional de España .

Nos seus concertos implícase co público para darlle a coñecer a orixe e procedencia das cancións e dos instrumentos, móstralle na presentación como chegou ata alí, agradecendo ás persoas que lle ensinaron e fixeron sentir sensacións de antano e lle facilitaron o seu traballo de investigación, ademais de divulgar a variedade e riqueza da música tradicional de Castela e León, quere facer sentir e gozar da música tradicional.[7]

 
Vanesa Muela, concerto no Museo Arqueolóxico Nacional dentro do marco do festival Elas crean 2022

Os seus concertos teñen unha representación das cancións e os instrumentos tradicionais, e tamén algunhas veces, faise acompañar por unha parella de baile, interpretando cancións tradicionais de Castela e León, tales como: xotas, romances, charros, charradas, fandangos, seguidillas, agarrádevos, lixeiros, roldas, corridos, rumbas, e tamén cánticos de traballo, cancións de Nadal (panxoliñas, coplas de Noiteboa, cantos de aguinaldo, ramos e pastoradas), cancións de entroido etc.[8]

Vanesa Muela actuou interpretando pezas inéditas no Fondo de Música Tradicional do CSIC na Biblioteca Nacional de España.[5]

Ao longo da súa traxectoria musical participou e colaborou con grupos de música folk e tradicional de toda España.

Docencia editar

 
Actuación de Vanesa Muela na presentación do festival Ellas Crean no Museo do Prado.

Vanesa Muela impartiu clases de percusión tradicional na Escola de Folclore Praza de Castilla (Madrid) e en San Pedro de Gaillos (Segovia), especialmente de pandeireta, obradoiros e concertos didácticos de canto tradicional e música de percusión empregando como instrumento os utensilios de cociña.[1][9][10]

Impartiu clases maxistrais sobre instrumentos de percusión tradicionais, como no Artium de Vitoria dentro do Aitzina Folk, ou no Festival Plasencia Folk International.[11][12]


No seu labor de ensino e difusión do cancioneiro e dos instrumentos tradicionais, acode aos centros e institutos de Primaria de toda España, para mostrar a nenas e nenos a cultura e o folclore tradicional, implicándoos no baile e as cancións. Vanesa Muela defende o ensino dos ritmos tradicionais:

Creo que os nenos teñen dereito a poder observar, practicar e, por suposto, divertirse mentres se lles explica que hai moitos anos facían música con dúas culleres porque era o único que había, e aínda así alí eran virtuosos destes ritmos". [12]

Colaboracións editar

Vanesa Muela colaborou con moitos grupos e artistas da música tradicional española e europea, e contou coa súa colaboración, entre outros:[13]La Musgaña, Ringorrango, Almacántaro, Hexacorde, Crispín d'Olot, Odaiko e Zaraval (Vanesa Muela, Jonás Gimeno e Diego Escolano).[14][15]

Participou no documental ¡FOLK! Una mirada a la música tradicional dirixido por Pablo García Sanz, que recolle o legado cultural da tradición oral musical de Castela a Vella.[16][17]

No disco Que me quiten lo cantao. 35 Aniversario, colaboraron artistas para celebrar os seus 35 anos na escena: Luis Antonio Pedraza, José Ramón Jiménez, David Álvarez Cárcamo, Javier Palancar, Ángel Lévid, Alfonso Díez Ausín, José Luis Gutiérrez, Morgane Le Cuff, Antón Dávila, Jaime Vidal, Juan Pablo González, Jesús Enrique Cuadrado, Rafa Cubillo, Fernando Zarzosa, Juan Collazo, Adrián Saavedra, Carlos Luis Santos, Guillermo Soloaga, Rafa Alonso, Sergio Higuera, Alfonso Ahumada, Javier Román, Almudena López, Carlos Martín Aires, Yoner Rodríguez, María Salgado, Carlos Blanco e José Salina.[18][19]

No seu compromiso coa recuperación da música tradicional está a divulgación e a achega ás xente nova, para non perder as referencias culturais do pasado. Ademais bota en falta mulleres referentes neste eido, tendo en conta que elas tiveron máis difícil o aceso a este eido masculinizado ao estar relegadas no ámbito doméstico. Se ben, salienta Muela que camdo ela comezou a cantar non había moitas mulleres, e as que había estaban marxinadas á persución ou a voz. Anos despois foron xurdindo máis propostas dirixidas por mulleres, pero no ano 2022 "segue sendo anecdótico" e ela recoñece que "aínda as boto en falta".[20]

Discografía editar

  • Que me quiten lo cantao. 35 Aniversario (2018)
  • Bisiestos (2016)
  • Ancha es Castilla y alto Aragón (2014)
  • Agarraos (2012)
  • De Buena Fuente
  • Desbarates (2008)
  • Generación Espontánea (2005)
  • Garabítense (2002)
  • En Valladolid de Abajo (Cinco edicións entre 1998 e 2002)
  • En Castilla (1987)

Premios e honras editar

Vanesa Muela foi recoñecida e galardoada por diferentes festivais, certames e institucións:[21]

  • Premios nos Festivais da Canción de Ciudad Rodrigo (Salamanca) en 1989 e 1990.
  • Premio no Festival da Canción de Peñaranda de Bracamonte (Salamanca), en 1990.
  • Premio á Pureza Interpretativa concedido pola Deputación de Valladolid en 1993
  • Premio Nacional de Etnoloxía "Cultura Viva" concedido polo CSIC no ano 2006
  • Premio Festival Internacional de Folclore Arroyo de la Encomienda, concedido pola súa dedicación ao folclore, 2013.
  • Premio "Diálogo" á promoción da Cultura local do Ateneo Cultural das CCOO "Jesús Pereda" das CCOO de Castela e León, ano 2016.
  • Ome Bueno e Leal, premiado polos alcaldes de Zamarramala, Segovia, en 2016.
  • Bronce Bigornia, outorgado polo Concello da Laguna de Duero en recoñecemento á súa brillante traxectoria profesional a prol da cultura tradicional en xeral e da música popular en particular, no ano 2016.

Galería de instrumentos tradicionais editar

Notas editar

  1. 1,0 1,1 "Vanesa Muela | Biografía, Canciones, Conciertos 2022" (en castelán). Consultado o 2022-02-16. 
  2. León, Junta de Castilla y. "Vanesa Muela" (en castelán). Consultado o 2022-02-17. 
  3. "Vanesa Muela: “Nunca me ha gustado que me llamen niña prodigio”" (en castelán). 2015-01-06. Arquivado dende o orixinal o 18 de febreiro de 2022. Consultado o 2022-02-18. 
  4. "Vanesa Muela llevará el viernes su música folk al escenario de El Albéitar | Universidad de León". Consultado o 2022-02-18. 
  5. 5,0 5,1 "Labrit asiste a la presentación del Fondo de Música Tradicional del CSIC – Labrit Ondarea – Labrit Patrimonio" (en castelán). Consultado o 2022-02-20. 
  6. Ovelleiro, Jorge (2018-09-21). "La música en femenino cierra el segundo Voces de Mujer" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 20 de febreiro de 2022. Consultado o 2022-02-20. 
  7. Avilared. "Ara Malikian y Vanesa Muela retornan al Lienzo Norte en Navidad" (en castelán). Consultado o 2022-02-20. 
  8. Gómez, Marta. "Vanesa Muela canta a la Navidad" (en castelán). Consultado o 2022-02-20. 
  9. "Curso de música tradicional en Albergue La Aldea" (en castelán). Consultado o 2022-02-20. 
  10. "MECyL • Actividades". Arquivado dende o orixinal o 21 de febreiro de 2022. Consultado o 2022-02-20. 
  11. Álava, Diario de Noticias de. "Música con dos cucharas y una sartén" (en castelán). Consultado o 2022-02-20. 
  12. 12,0 12,1 "Vanesa Muela defiende la enseñanza temprana de los ritmos tradicionales". Consultado o 2022-02-20. 
  13. "Vanesa Muela presenta nuevo disco junto con el trío 'Zaraval'" (en castelán). 2020-02-26. Arquivado dende o orixinal o 17 de febreiro de 2022. Consultado o 2022-02-17. 
  14. "La Musgaña" (en castelán). Consultado o 2022-02-17. 
  15. Plazuela, La. "Entrevista a Vanesa Muela con motivo de la presentación en Sigüenza del disco "Camino de vuelta"" (en castelán). Consultado o 2022-02-17. 
  16. Sanz, Pablo García (2018-03-01). "¡Folk! Una mirada a la música tradicional de Castilla y León". Consultado o 2022-04-10. 
  17. "¡Folk! Una mirada a la música tradicional (2018)" (en castelán). Consultado o 2022-04-10. 
  18. "Vanesa Muela. Que me quiten lo cantao" (en castelán). Consultado o 2022-02-17. 
  19. Valladolid, Diario de. "Vanesa Muela le canta a una vida dedicada a «emocionar»" (en castelán). Consultado o 2022-02-17. 
  20. "Vanesa Muela, La música de la España vaciada". Diariofolk (en castelán). Consultado o 2022-04-10. 
  21. laRepúblicaCultural.es, Redacción-. "Hexacorde y Vanesa Muela, el folk actual - LaRepúblicaCultural.es - Revista Digital" (en castelán). Consultado o 2022-02-17. 

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar