Fandango
O fandango é unha composición musical e un baile de pulso ternario[1]. Similar á xota, estivo de moda nos séculos XVII e XVIII.[2]
| Fandango | |
|---|---|
 Ilustración de Pierre Chasselat, de comezos do s. XIX. | |
| Instrumentos típicos | Gaita Tambor |
| Derivados | Xota |
Características editar
A orixe do fandango é incerta, as primeiras noticias descritivas sobre el indican que se debeu formar a finais do século XVII e popularizarse no XVIII. No sur da Península Ibérica, onde probabelmente se orixinou, comprende diferentes variantes: malagueñas, rondeñas, granadinas e murcianas. Na súa extensión cara ao norte peninsular existe unha gran confusión á hora de definilo, sendo difícil distinguiren a súa música da xota, da que ven a ser unha versión antiga a ritmo máis lento.[3] É probábel que os puntos cos que se bailaba o fandango fosen adaptándose para a súa reutilización nas xotas.[4] De feito o baile faise cos mesmos puntos, aínda que dun xeito máis pausado e case sen saltar[5].
En Galiza o fandango referénciase por primeira vez na obra A Gaita Gallega de Xoán Manuel Pintos onde se menciona xunto a outro baile galego, a muiñeira. Destas mencións pódese deducir que era un baile común na Pontevedra do século XIX. A comezos do século XX, o cancioneiro de Casto Sampedro presenta o fandango como un estilo musical chegado de fora que dificilmente se pode distinguir da xota,[6] e a finais deste mesmo século, na obra El baile en Galicia do bailador Juanjo Liñares, afírmase que o baile foi importado polos recrutas que volvían do servizo militar. Este autor contaba nas súas aulas que na súa mocidade chegara a ver bailar o fandango aos vellos da zona da Mariña.[7] Outro folclorista, Manuel Cajaraville, chegou a aprender o baile na década de 1970 axudado por un informante da zona de Muros[8], o que lle permitiu crear unha representación do mesmo para a Agrupación Folklórica Aturuxo.[9]
Notas editar
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Ternario". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Fandango". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ "Fandangos (pezas)". Folckotecagalega. Consultado o 04/04/2021.
- ↑ Prego, Luis (2020). "Fandango". Aturuxo (17): 51.
- ↑ Linares, Juan Jose. O baile en Galicia. Galaxia.
- ↑ Sampedro Folgar, Casto. Cancionero musical de Galicia (1982 ed.). Fundación Pedro Barrie de la Maza. p. 186.
- ↑ "Fandango Gallego Juanjo Linares clase magistral". Youtube. Consultado o 2021-04-04.
- ↑ Cajaraville Pensado, Manuel (1983). Debullando folclore. La Voz de Galicia. pp. 73–74.
- ↑ "A.F. Aturuxo - Fandango muradán (1991)". Youtube. Consultado o 2021-04-04.
Véxase tamén editar
Bibliografía editar
- Prego Fernández, Luis (2020). "Fandango". Aturuxo (17): 48–51.
- Martínez San Martín, Anxo (1998). Historia e evolución da danza en Galicia (PDF). O feito diferencial galego: Galicia fai dous mil anos. Vol. 1: Música I (Museo do Pobo Galego). pp. 111–139. ISBN 84-88908-09-1.
Ligazóns externas editar
- Fandango Muradan - Grupo "O Tarabelo" (2012) - Youtube