Rosmerta

Na Mitoloxía celta, Rosmerta era unha deusa da fertilidade e da abundancia, sendo o seu atributo a cornucopia. Rosmerta está representada en estatuas e inscricións espalladas por Europa. Na Galia estaba emparellada con Mercurio, pero en ocasións representáballa soa.

Imaxe de Rosmerta e Mercurio nun relevo de Autun. Rosmerta sostén unha cornucopia e á dereita, Mercurio sostén unha pátera.

Estatuas

Un baixorrelevo de Eisenberg mostra a Mercurio á dereita e a Rosmerta a esquerda. Eles sostén un bolso á dereita e unha pátera á esquerda. A inscrición permite identificar claramente a figura xunto a Mercurio. Nun par de estatuas de Paris, mostrando a Mercurio e Rosmerta, ela sostén unha cornucopia e un cestón de froita.

Rosmerta tamén aparece nunha estatua de bronce de Annecy, Francia, sentada sobre unha rocha sostendo un bolso e, infrecuentemente, mostrando as ás de Mercurio sobre a súa cabeza; e no baixorrelevo de Escolives-Sainte-Camille sostén ambos, unha pátera e unha cornucopia.

Inscricións

Mapa mostrando a localización de inscricións adicadas a Rosmerta (en vermello), tamén Cantismerta (verde) e Atesmerta (azul).

Nicole Jufer e Thierry Luginbühl listaron vintasete inscricións de Rosmerta en Francia, Alemaña e Luxemburgo, principalmente nas provincias de Gallia Belgica e Germania Superior. Tamén son coñecidas dous incripciones adicionais, unha de Dacia. As seguintes inscricións son as máis típicas: a primeira procede de Metz e a segunda é de Eisenberg:

Deo Mercurio et Rosmertae / Musicus Lilluti fil(ius) et sui(s) ex voto

Deo Mercu(rio) / et Rosmer(tae) / M(arcus) Adiuto/rius Mem/{m}or d(ecurio) c(ivitatis) St() / [po]s(uit) l(ibens) m(erito)

En dúas inscricións, ambas as de Gallia Belgica, Rosmerta ostenta o epíteto sacrum (sacra). Unha cita máis longa do habitual atópase en Wasserbillig, asociando a Rosmerta coa fundación dun hospital:

Deo Mercurio [et deae Ros]/mertae aedem c[um signis orna]/mentisque omn[ibus fecit] / Acceptus tabul[arius Vivir] / Augustal[is donavit?] / item hospitalia [sacror(um) cele]/brandorum gr[atia prol se libe]/risque suis ded[icavit 3] / Iulias Lupo [et Maximo co(n)s(ulibus)]

Etimoloxía

Analizando o nome coas raíces idiomáticas galas, atopamos a palabra Smert que significa provedor ou mensaxeiro e atópase noutras palabras como Ad-smerio, Smert-rios, Smertu-litani, Smerius, Σμερο, Smertae, Smertus etc. Ro- é unha variante que significa moito, grande ou principal, como pode observarse en combinacións como Ro-bili ('o mellor'), Ro-cabalus ('gran cabalo'), Ρο-βιος ('gran vida') (Delamarre pp. 261-2). O sufijo -a é o singular nominativo feminino típico da Galia. Por tanto o significado sería A Gran Provedora e axústase perfectamente aos seus atributos como deidade.

Véxase tamén

Bibliografía

• Delamarre, X. (2003). Dictionaire de la Langue Gauloise. 2ème edition. París, Editions Errance. ISBN 2-87772-237-6
• Deyts, S. (1992) Images des dieux de la gaule. París, Editions Errance. ISBN 2-87772-067-5
• Jufer, N. & T. Luginbühl (2001) Répertoire des dieux gaulois. París, Editions Errance. ISBN 2-87772-200-7