O Rexeneracionismo foi o movemento intelectual que entre os séculos XIX e XX pretendeu reflexionar obxectiva e cientificamente sobre as causas da decadencia de España como nación.

Características

editar

Convén diferencialo da Xeración do 98, coa cal adoita ser confundido, posto que, aínda que ambos os movementos expresan o mesmo xuízo pesimista sobre España, os rexeneracionistas fano dunha forma obxectiva, documentada e científica, mentres que a Xeración de 1898 faino de forma máis literaria, subxectiva e artística.

O autor máis importante deste movemento, e en certo xeito o seu líder, foi Joaquín Costa, que causou unha auténtica conmoción coas súas obras Colectivismo agrario en España (1898) e Oligarquía e caciquismo como a forma actual de goberno en España (1901), aínda que o seu camiño foi preparado anteriormente por Os males da patria e a futura revolución española (1890), de Lucas Mallada e O problema español, de Ricardo Macías Picavea, así como polas críticas que sobre o analfabetismo e a pedagoxía do estado fixeron os krausistas da Institución Libre de Enseñanza dirixida por Francisco Giner de los Ríos.

Os escritores do Rexeneracionismo reaccionan contra a descomposición do sistema canovista publicando estudos e ensaios que denuncian esta situación, que chega a facerse evidente coa derrota do tecnicamente obsoleto exército español na guerra contra os Estados Unidos en 1898 e a perda do pouco que restaba do imperio colonial español (Cuba, Porto Rico e as Illas Filipinas).