Retrato de Sebastián de Morra
O Retrato de Sebastián de Morra, ou o O bufón don Sebastián de Morra, é unha pintura ó óleo de Velázquez conservada no Museo do Prado (Madrid, España), dende a súa apertura en 1819.[1] Pertence ó grupo de retratos de bufóns e «homes de pracer» da corte pintados por Velázquez para decorar estancias secundarias e de paso nos pazos reais, nos que, dado o seu carácter informal, o pintor puido ensaiar novos recursos expresivos con maior liberdade que nos retratos oficiais da familia real, coa súa carga representativa.
| Retrato de Sebastián de Morra | |
|---|---|
.jpg) | |
| Artista | Diego Velázquez |
| Data | 1645 |
| Técnica | óleo sobre lenzo Barroco |
| Dimensións | 106,5 cm × 81,5 cm |
| Localización | Museo do Prado (Madrid) |
Historia editar
O cadro aparece citado por primeira vez no inventario do antigo alcázar de Madrid de 1666, en cuxa redacción interveu Juan Bautista Martínez del Mazo, xenro de Velázquez, onde se localiza na escaleira da Galería do Cierzo: «Otra pintura de bara y mª de alto casi en quadro [aproximadamente 125 x 125 cm] del enano morra de mano de diego belazquez», taxado en cen ducados.[2] Con el, e taxado en 150 ducados, atopábase outro retrato de iguais características do bufón chamado El Primo, probablemente o pintado durante a «xornada de Aragón» de 1644 na localidade oscense de Fraga, dende onde se enviou a Madrid o 1 de xuño xa rematado.[3]
Só un destes retratos se librou do incendio de 1734, pois no inventario das pinturas que se puideron salvar del figuraba unicamente un «Retrato dun anano orgl de Diego Velázquez» —e entre liñas: «corpo enteiro»— cunhas medidas aproximadas a 103 x 63 cm en marco dourado e tallado.[4] Os estudos técnicos realizados no Museo do Prado demostran que o cadro estivo, en efecto, sometido durante algún tempo a un marco ovalado desas características; por mor diso foi cortado e logo recrecido en tres dos seus lados, operacións nas que sufriu outros danos e perdas de pintura.[5]
Posiblemente poida identificarse co «retrato dun anano de corpo enteiro» que nun memorial de 1747 se recollía entre as obras traspasadas ó Palacio del Buen Retiro, pero en 1772 atopábase no Palacio Real de Madrid, onde seis anos despois copiouno Goya nun gravado ó augaforte coa inscrición: «Sacada y gravada del Quadro original de D. Diego Velazquez en que representa al vivo un/Enano del S. Phelipe IV. por D. Francisco Goya Pintor. Existe en el R. Palacio de Madrid/Aňo de 1778». En 1819, ingresou no Museo do Prado, onde en 1834 aínda figuraba sinxelamente como «Anano sentado no chan».[6] Foi Pedro de Madrazo quen en 1872, no seu catálogo extenso das pinturas conservadas no museo, o chamou —cun signo de interrogación— «Retrato dun anano do Rei Felipe IV: D. Sebastián de Morra», que describía:
... sentado en el suelo, de frente, con las piernas enteramente extendidas y los puños juntos a las ingles, vestido con coleto y calzón verde y gabancillo carminoso galoneado de oro.— Figura de tamaño natural. Del segundo estilo del autor.[7]
Senttado en el Suelo Con Una valona Caida Vesttido de negro Con Una gabardina Colorada Guarnezida de passamanos de oro y solo se ben Las Suelas de los zapattos Con Un jaro a Un lado original de Diego Velázquez.[8]
Literatura editar
Sobre o Sebastián de Morra e, en xeral, sobre a interpretación destes retratos de bufóns correron, segundo Fernando Marías, «ríos de tinta». Hai quen quixo ver nel a denuncia velazqueña do trato que a corte daba a estas persoas, presentándoo como unha marioneta, en tanto Velázquez mostraría nos seus retratos cheos de dignidade unha actitude compasiva e solidaria coas súas carencias físicas ou psíquicas, das que segundo outros sería implacable testemuña, diseccionando aquelas carencias co seu agudo sentido da realidade e a súa naturalismo directo.[9] Deste tipo de retratos, con todo, existe unha longa tradición tanto en España como en Flandres ou en Italia, na que poden atoparse pintores como Antonio Moro ou Alonso Sánchez Coello.[10] Situados frecuentemente en lugares secundarios dos palacios, cabería sinxelamente interpretalos como retratos de persoas cuxa función era a de entreter ou divertir, e polas que os membros da familia real chegaron a sentir afecto, perpetuando a súa función cómica dende a pintura e ofrecendo ó mesmo tempo ó pintor a posibilidade de experimentar con absoluta liberdade.[11]
Notas editar
- ↑ Ficha en la Galería online.
- ↑ Corpus velazqueño, p. 525.
- ↑ Corpus velazqueño, p. 163.
- ↑ Corpus velazqueño, p. 612.
- ↑ Garrido, 1992, p. 513.
- ↑ Corpus Velazqueño p. 744.
- ↑ Pedro de Madrazo, Catálogo de los cuadros del Museo del Prado, Madrid, Imprenta de la Biblioteca de Instrucción y Recreo, 1873, p. 199.
- ↑ Corpus velazqueño, p. 552. López-Rey, pp. 250-256.
- ↑ Prater, Andreas, «El Barroco» en Los maestros de la pintura occidental, Taschen, 2005, pág. 270, ISBN 3-8228-4744-5
- ↑ Catálogo de la exposición Velázquez, 1990, p. 42.
- ↑ Marías, pp. 148-149.
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Retrato de Sebastián de Morra  |
Bibliografía editar
- Velázquez. Pintor y cortesano. Madrid: Alianza Editorial. ISBN 84-206-9031-7.
- Velázquez. Madrid : Museo Nacional del Prado. ISBN 84-87317-01-4.
- Corpus velazqueño. Documentos y textos, 2 vols., bajo la dirección de J. M. Pita Andrade. Madrid. ISBN 84-369-3347-8.
- Velázquez, técnica y evolución. Madrid: Museo del Prado. ISBN 84-87317-16-2.
- Velázquez. Catalogue raisonné, vol. II. Colonia: Taschen Wildenstein Institute. ISBN 3-8228-8731-5.
- Velázquez. Pintor y criado del rey. Madrid: Nerea. ISBN 84-89569-33-9.