Munio Viegas I de Ribadouro
Munio Viegas (ou Monio), alcumado o Gasco[1] (c. 950? - 1022, Vila Boa do Bispo) foi un nobre galego-portugués dos séculos X e XI. Foi un dos primeiros, coa axuda dos seus irmáns, en iniciar a restauración de Portugal contra os mouros, sendo considerado o "heroe da reconquista do Ribadouro occidental".[2]
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 950 (Gregoriano)  Península Ibérica |
| Morte | 1022 (Gregoriano) (71/72 anos) Vila Boa do Bispo (pt)  |
| Actividade | |
| Ocupación | político |
| Familia | |
| Familia | Casa de Riba Douro (pt) |
| Fillos | Egas Moniz I de Ribadouro (pt) , Garcia Moniz de Ribadouro (pt) , Fromarico Moniz de Ribadouro (pt) |
| Irmáns | Énego Viegas I de Ribadouro (pt) |
 | |
Traxectoria editar
Orixe da súa familia editar
As vellas lendas relatan que no ano 999, nun ano de cambios no reino de Galiza, unha vez que a morte de Vermudo II e o ascenso do conde Mendo Gundisalviz de Portucale á rexencia do pequeno Afonso V tivo lugar na desembocadura do río Douro, un desembarco de cristiáns, comandado por Munio Viegas, o suposto fundador da estirpe ribaduriense (ou gasca) que viría de Gascuña.[3] Esta información pode ser crible, pero na doazón que o fillo de Munio, García, fai en 1068 ao rei de Galiza, fai referencia a bens que herdara dos seus avós. Deste xeito, os supostos pais do “fundador de Gascuña” xa tiñan dominio en Ribadouro, e así Munio non conquistou tal dominio, senón que o herdou. Non podía vir de Gascuña, xa que era natural do condado Portucalense, probablemente dun lugar chamado Gasconha (ou Casconha, no actual concello de Paredes).[4]
Biografía editar
En realidade, o seu patronímico, Viegas apunta xa a unha paternidade portuguesa, xa que sería fillo de Egas (probablemente Muniz, dada a frecuencia do nome na familia) e Dordia,[4] tamén existe a hipótese (da que hai poucas certezas) de ser neto de Munio Gutiérrez e Elvira Arias, e polo tanto sobriño de Gonzalo Muniz, conde de Coímbra.
Sábese que posuía bens nos actuais concellos de Marco de Canaveses, Baião, Cinfães, Castelo de Paiva, Penafiel e Arouca, onde se sabe que, polo menos nalgúns, tiña autoridade como vicario do rei.[4]
A fundación de mosteiros editar
Pouco antes de 1008, doou a aldea de Travanca ao seu fillo García, sen obriga de compartila co seu irmán Egas, pero coa obriga de construír un mosteiro,[4] que fundou nese ano de 1008.[5]
O seu fillo non foi o único que fundou un mosteiro, xa que, quizais despois de 1010, fundou, xunto co seu irmán, o futuro bispo de Porto Sisnando, o Mosteiro de Vila Boa do Bispo. Preto do mosteiro, ata tería derrotado a un exército musulmán, por promesa.
O territorio onde se ergueu o mosteiro tiña unhas condicións favorables para a vida monástica, xa que era montañoso e, polo tanto, pouco frecuentado por peregrinos e outros viaxeiros. Recentemente fora repoboado por unhas familias que acabarían arraigando nesa terra. Nos séculos seguintes, o mosteiro e o propio lugar estarían vinculados a varios descendentes de Munio, con propiedades na Vila Boa do Bispo ou no territorio da actual parroquia. Tamén existe constancia de varios familiares que doaron bens a este mosteiro.[4]
Morte e posteridade editar
Descoñécese cando e como puido morrer, e nada descarta que puidera ter morto en batalla. A data máis probable da súa morte é o ano 1022, xa que ao estar enterrado no mosteiro que fundou, descubriuse posteriormente que nese lugar había unha tumba cunha inscrición que o identificaba e sinalaba ese ano como data da súa morte.[4]
Matrimonio e descendencia editar
Non se coñece o nome da súa muller, pero os expertos da liñaxe apuntan a Velida Trutecendes, algo que sería fisicamente imposible, xa que só está rexistrada desde finais do século XI.[4] Munio tivo a seguinte descendencia:
- Egas Moniz de Ribadouro (c. 977 - antes de 1044), señor de Ribadouro e casado con Toda Ermixez, filla de Ermíxio Aboazar e Vivili Turtecendes.
- García Moniz de Ribadouro (falecido despois de 1068), fundador do mosteiro de Travanca.
- Gomez Moniz de Ribadouro.
- Godo Moniz de Ribadouro.
- Fromarico Moniz de Ribadouro.
Notas editar
- ↑ Mattoso, José (1994). A Nobreza Medieval Portuguesa - A Família e o Poder. Editorial Estampa. ISBN 972-33-0993-9.
- ↑ Fernandes, A. de Almeida (1960). "A ação das linhagens no repovoamento".
- ↑ Fernandes, A. de Almeida (2001). Portugal primitivo medievo. Associação da Defesa do Património Arouquense. ISBN 9789729474255.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Grande Enciclopédia Portuguesa e Brasileira. Editorial Enciclopédia. 1936.
- ↑ de Alpuim Cerqueira de Menezes, Francisco (1814). Historia antiga e moderna da sempre leal e antiqussima Villa de Amarante.