Literatura épica árabe
A literatura épica árabe engloba a poesía épica e a fantasía épica na literatura árabe. Practicamente todas as sociedades desenvolveron contos populares que abarcan contos de heroes. Aínda que moitas destas son lendas, moitas están baseadas en feitos reais e en personaxes históricos.
Poesía épica editar
Taghribat Bani Hilal é unha épica árabe que relata a viaxe dos Banu Hilal desde Exipto a Tunisia e a conquista desta última no século XI. Foi declarada unha das obras mestras do patrimonio oral e inmaterial da humanidade pola UNESCO en 2003.
No século XIII creouse un poema épico árabe titulado Antar baseado en Antarah ibn Shaddad, un guerreiro-poeta árabe-abisinio preislámico. En 1898, o pintor francés Étienne Dinet publicou a súa tradución de Antar, que levou a Antar bin Shaddad a coñecer a Europa.[1] Seguíronlle unha serie de obras derivadas como Antar e Abla de Diana Richmond,[2] que favoreceron a exposición occidental ás lendas de Antar bin Shaddad.
Literatura épica fantástica editar
As mil e unha noites (Noites árabes) é facilmente a máis coñecida de toda a literatura árabe e que aínda conforma moitas das ideas que os non árabes teñen sobre a cultura árabe.
As historias de Aladino e Alí Baba, normalmente consideradas como parte dos Contos das mil e unha noites, non formaban parte en realidade dos Contos. Foron incluídos por primeira vez na tradución francesa dos Contos de Antoine Galland, quen os escoitou contados por un contacontos árabe tradicional e só existían en manuscritos árabes incompletos antes diso. O outro gran personaxe da literatura árabe, Sinbad, é dos Contos.
As mil e unha noites adoita situarse no xénero da literatura épica árabe xunto con outras varias obras. Adoitan ser, como os Contos, coleccións de contos ou episodios unidos nun longo conto. As versións existentes foron escritas na súa maioría relativamente tarde, despois do século XIV, aínda que sen dúbida moitas foron recollidas antes e moitas das historias orixinais probablemente sexan preislámicas. Os tipos de historias destas coleccións inclúen fábulas de animais, proverbios, historias de xihad ou propagación da fe, contos humorísticos, contos morais, contos sobre o astuto estafador Ali Zaybaq e contos sobre o bromista Juha.
A épica tomou forma no século X e alcanzou a súa forma definitiva no século XIV; o número e o tipo de contos variaron dun manuscrito a outro.[3] Todos os contos de fantasía árabes eran frecuentemente chamados "Arabian Nights" cando se traducían ao inglés, independentemente de que aparecían en O libro das mil e unha noites, en calquera versión, e unha serie de contos son coñecidos en Europa como "Arabian Nights" a pesar de que existente en ningún manuscrito árabe.[3]
Esta épica influíu en Occidente desde que foi traducida no século XVIII, primeiro por Antoine Galland.[4] Escribiuse moitas imitacións, especialmente en Francia.[5] Varios personaxes desta épica convertéronse en iconas culturais da cultura occidental, como Aladino, Sinbad e Alí Baba. Parte da súa popularidade puido xurdir do crecente coñecemento histórico e xeográfico, polo que os lugares dos que pouco se sabía e que as marabillas eran verosímiles tiñan que situarse máis "fai tempo" ou máis "lonxe"; este é un proceso que continúa, e finalmente culmina en que o mundo fantástico teña pouca conexión, se é o caso, con tempos e lugares reais. Unha serie de elementos da mitoloxía árabe e da mitoloxía persa son agora comúns na fantasía moderna, como xenios, bahamuts, alfombras máxicas, lámpadas máxicas, etc.[5] Cando L. Frank Baum propuxo escribir un conto de fadas moderno que desterrase os elementos estereotipados, incluíu o xenio, así como o anano e a fada como estereotipos.[6]
As mil e unha noites non foi a única historia de fantasía que existe na literatura épica árabe. Os guións de contos árabes foron descubertos en 1933 cando Hellmut Ritter, un orientalista alemán, tropezouse con el na mesquita de Ayasofya e traduciuno á súa lingua materna.[7] Unha edición árabe foi impresa tardíamente en 1956. Contén historias do mundo árabe que se orixinaron no século X[8], a portada desta colección de historias árabes medievales perdeuse, pero a frase inicial da súa introdución declara que estes son "al-hikayat al-'ajiba wa'l-akhbar al-ghariba", que se traducen en inglés como "Tales of the Marvelous and News of the Strange".[7] O sultán otomán Selim o Grim, venceu aos mamelucos en dúas grandes batallas en Siria e Exipto. O sultán celebrou a súa vitoria tomando manuscritos árabes e despois enviou a Istambul e distribuíu entre as mesquitas da cidade. Probablemente así foi como acabou na biblioteca da gran mesquita de Ayasofya o manuscrito de Tales of the Marvelous e News of the Strange. As historias son moi antigas, con máis de 1.000 anos de antigüidade. Seis destas historias foron máis tarde incluídas nas noites árabes, pero a maioría das historias son bastante novas e non se atopan nas historias das noites árabes.[8][7] Tales of the Marvelous inclúe contos sobre o sobrenatural, romances, comedia, derring-do beduínos e unha historia que trata sobre a profecía apocalíptica. A páxina de contido indica que o manuscrito completo contiña 42 capítulos, dos cales só sobreviviron 18 capítulos con 26 contos.[7]
A divina comedia de Dante Alighieri, considerada a épica máis grande da literatura italiana, derivou moitos trazos e episodios sobre o máis alá, directa ou indirectamente, de obras árabes sobre escatoloxía islámica: o Hadith e o Kitab al-Miraj (traducido ao latín en 1264 ou pouco antes[9] como Liber Scale Machometi, "O Libro da Escaleira de Mahoma") sobre a ascensión de Mahoma ao Ceo e os escritos espirituais de Ibn Arabi.
Ciencia ficción editar
Al-Risalah al-Kamiliyyah fil Siera al-Nabawiyyah (O Tratado de Kamil sobre a biografía do profeta), coñecido en inglés como Theologus Autodidactus, escrito polo polímata árabe Ibn al-Nafis (1213-1288), é un dos primeiros coñecidos. novelas de ciencia ficción. Aínda que tamén é unha historia temperá de illas desertas e unha historia de chegada á maioría de idade, a novela trata varios elementos de ciencia ficción como a xeración espontánea, a futuroloxía, os temas apocalípticos, o fin do mundo e o fin do fin do mundo, a resurrección e o alén. En lugar de dar explicacións sobrenaturais ou mitolóxicas para estes acontecementos, Ibn al-Nafis intentou explicar estes elementos da trama utilizando o seu propio amplo coñecemento científico en anatomía, bioloxía, fisioloxía, astronomía, cosmoloxía e xeoloxía. O seu principal propósito detrás desta obra de ciencia ficción era explicar as ensinanzas relixiosas islámicas en termos de ciencia e filosofía. Por exemplo, foi a través desta novela que Ibn al-Nafis presenta a súa teoría científica do metabolismo,[10] e fai referencias ao seu propio descubrimento científico da circulación pulmonar para explicar a resurrección corporal.[11] A novela foi traducida máis tarde ao inglés como Theologus Autodidactus a principios do século XX.
Unha serie de historias dentro das mil e unha noites (Noites árabes) tamén presentan elementos de ciencia ficción. Un exemplo é "As aventuras de Bulukiya", onde a busca do protagonista Bulukiya da herba da inmortalidade lévao a explorar os mares, viaxar ao Xardín do Edén e a Jahannam, e viaxar polo cosmos a diferentes mundos moito máis grandes que o seu. mundo, anticipando elementos da ciencia ficción galáctica;[12] ao longo do camiño, atopa sociedades de xenios,[13] sereas, serpes que falan, árbores que falan e outras formas de vida.[12] Noutro conto das noites árabes, o protagonista Abdullah o pescador adquire a capacidade de respirar baixo a auga e descobre unha sociedade submarina submarina que se retrata como un reflexo invertido da sociedade terrestre, na que a sociedade submarina segue unha forma de comunismo primitivo onde conceptos como o diñeiro e a roupa non existe. Outros contos das noites árabes tratan de tecnoloxías antigas perdidas, civilizacións antigas avanzadas que se desviaron e catástrofes que as asolagaron.[14] "The City of Brass" presenta a un grupo de viaxeiros nunha expedición arqueolóxica[15] polo Sáhara para atopar unha antiga cidade perdida e tentar recuperar unha embarcación de bronce que Salomón utilizou unha vez para atrapar un xenio[16] e, ao longo do Atópase cunha raíña momificada, habitantes petrificados,[17] robots humanoides e autómatas realistas, seductoras marionetas que bailan sen cordas[18] e un robot xinete de bronce que dirixe a festa cara á cidade antiga. "The Ebony Horse" presenta un robot[19] en forma de cabalo mecánico voador controlado mediante teclas que poderían voar ao espazo exterior e cara ao Sol,[20] mentres que "Third Qalandar's Tale" tamén presenta un robot da forma dun estraño barqueiro.[19] "The City of Brass" e "The Ebony Horse" pódense considerar os primeiros exemplos de proto-ciencia ficción.[21]
Outros exemplos de proto-ciencia ficción árabe temperá inclúen as opinións de Al-Farabí dos residentes dunha cidade espléndida sobre unha sociedade utópica, e elementos como a alfombra voadora.[22]
Notas editar
- ↑ Pouillon, Francois (1997) Les deux vies d'Étienne Dinet, peintre en Islam: L'Algerie et l'heritage colonial Editions Balland, Paris;
- ↑ Richmond, Diana (1978) Antar and Abla: a Bedouin romance Quartet Books, London, ISBN 0-7043-2162-9
- ↑ 3,0 3,1 John Grant and John Clute, The Encyclopedia of Fantasy, "Arabian fantasy", p 51 ISBN 0-312-19869-8
- ↑ L. Sprague de Camp, Literary Swordsmen and Sorcerers: The Makers of Heroic Fantasy, p 10 ISBN 0-87054-076-9
- ↑ 5,0 5,1 John Grant and John Clute, The Encyclopedia of Fantasy, "Arabian fantasy", p 52 ISBN 0-312-19869-8
- ↑ James Thurber, "The Wizard of Chitenango", p 64 Fantasists on Fantasy edited by Robert H. Boyer and Kenneth J. Zahorski, ISBN 0-380-86553-X
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Irwin, Robert. "The earliest known Arabic short stories in the world have just been translated into English for the nome time". INDEPENDENT. Consultado o 24 August 2018.
- ↑ 8,0 8,1 Lowry, Elizabeth. "Tales of the Marvellous and News of the Strange review – a medieval Fifty Shades of Grey?". The Guardian. Consultado o 24 August 2018.
- ↑ I. Heullant-Donat and M.-A. Polo de Beaulieu, "Histoire d'une traduction," in Le Livre de l'échelle de Mahomet, Latin edition and French translation by Gisèle Besson and Michèle Brossard-Dandré, Collection Lettres Gothiques, Le Livre de Poche, 1991, p. 22 with note 37.
- ↑ Dr. Abu Shadi Al-Roubi (1982), "Ibn al-Nafis as a philosopher", Symposium on Ibn al-Nafis, Second International Conference on Islamic Medicine: Islamic Medical Organization, Kuwait (cf. Ibnul-Nafees As a Philosopher, Encyclopedia of Islamic World [1])
- ↑ *Fancy, Nahyan A. G. (2006). Pulmonary Transit and Bodily Resurrection: The Interaction of Medicine, Philosophy and Religion in the Works of Ibn al-Nafīs (d. 1288). Electronic Theses and Dissertations (University of Notre Dame). pp. 232–3. Arquivado dende o orixinal o 04 de abril de 2015. Consultado o 30 de xuño de 2022.
- ↑ 12,0 12,1 Irwin, Robert (2003). The Arabian Nights: A Companion. Tauris Parke Paperbacks. p. 209. ISBN 1-86064-983-1.
- ↑ Irwin, Robert (2003). The Arabian Nights: A Companion. Tauris Parke Paperbacks. p. 204. ISBN 1-86064-983-1.
- ↑ Irwin, Robert (2003). The Arabian Nights: A Companion. Tauris Parke Paperbacks. pp. 211–2. ISBN 1-86064-983-1.
- ↑ Hamori, Andras (1971). An Allegory from the Arabian Nights: The City of Brass. Bulletin of the School of Oriental and African Studies 34 (Cambridge University Press). pp. 9–19 [9]. doi:10.1017/S0041977X00141540.
- ↑ Pinault, David (1992). Story-Telling Techniques in the Arabian Nights. Brill Editorials. pp. 148–9 & 217–9. ISBN 90-04-09530-6.
- ↑ Irwin, Robert (2003). The Arabian Nights: A Companion. Tauris Parke Paperbacks. p. 213. ISBN 1-86064-983-1.
- ↑ Hamori, Andras (1971). An Allegory from the Arabian Nights: The City of Brass. Bulletin of the School of Oriental and African Studies 34 (Cambridge University Press). pp. 9–19 [12–3]. doi:10.1017/S0041977X00141540.
- ↑ 19,0 19,1 Pinault, David (1992). Story-Telling Techniques in the Arabian Nights. Brill Editorials. pp. 10–1. ISBN 90-04-09530-6.
- ↑ Geraldine McCaughrean, Rosamund Fowler (1999). One Thousand and One Arabian Nights. Oxford University Press. pp. 247–51. ISBN 0-19-275013-5.
- ↑ Academic Literature Arquivado 30 de xuño de 2017 en Wayback Machine., Islam and Science Fiction
- ↑ Achmed A. W. Khammas, Science Fiction in Arabic Literature