La Niña
- Este artigo trata sobre o fenómeno meteorolóxico, para a carabela véxase: Niña.
La Niña é un fenómeno climático que forma parte dun ciclo natural global do clima coñecido como El Niño-Oscilación do Sur (ENSO). Este ciclo global ten dous extremos: unha fase cálida coñecida como El Niño e unha fase fría, precisamente coñecida como La Niña.
O paso dun extremo ó outro vese influído por unha estreita relación entre a temperatura da superficie do mar e os ventos. Cando existe un réxime de ventos alisios fortes desde o leste, as temperaturas ecuatoriais arrefríanse e comeza a fase fría ou La Niña. Cando a intensidade dos alisios diminúe, as temperaturas superficiais do mar aumentan e comeza a fase cálida, El Niño.
Calquera de ambas condicións expándense e persisten sobre as rexións tropicais por varios meses e causan cambios notables nas temperaturas globais, e especialmente nos réximes de choivas a nivel global. Devanditos cambios sucédense alternativamente en períodos que varían de media de cinco a sete anos e téñense rexistros da súa existencia desde épocas prehispánicas.
Características
editarTanto El Niño como La Niña, son os exemplos máis evidentes dos cambios climáticos globais, sendo parte fundamental dun vasto e complexo sistema de flutuacións climáticas. El Niño é coñecido como o período seco e La Niña como o frío. La Niña caracterízase por temperaturas frías e perdurabeis, se as comparamos coas de El Niño xa que este caracterízase por temperaturas oceánicas infrecuentemente quentes sobre a zona ecuatorial do océano Pacífico.
Os episodios de La Niña, do mesmo xeito que o fenómeno de El Niño, producen cambios a grande escala nos ventos atmosféricos sobre o océano Pacífico, incluíndo un incremento na intensidade dos ventos alisios do leste (leste-oeste) na atmosfera baixa sobre a parte oriental do océano Pacífico en Suramérica, e dos ventos do oeste na atmosfera superior. Estas condicións reflicten cambios significativos na circulación ecuatorial de Walker.
Os episodios cálidos de El Niño e fríos de La Niña, forman parte do ciclo El Niño-Oscilación do Sur, ENOS. Estes ciclos teñen un período medio de duración de aproximadamente catro anos, aínda que no rexistro histórico os períodos variaron entre 2 e 7 anos.
Durante un episodio de La Niña, é típico observar condicións máis secas respecto do normal sobre a parte centro-ecuatorial do océano Pacífico, debido a un enfraquecemento da corrente en chorro entre os meses de decembro e febreiro, e polo fortalecemento dos sistemas monzónicos en Australia, o Sueste de Asia, América do Sur, Centroamérica e África.
Nas primeiras fases dos episodios de La Niña, a termoclina -isoterma de 20 °C que separa as capas superficiais do océano das máis profundas- localízase a pouca profundidade respecto do habitual, principalmente nos sectores centrais do océano Pacífico e fronte ás costas de América do Sur (Ecuador, Perú e Chile). Durante a fase madura a termoclina gradualmente afonda na parte occidental do Pacífico e no sector central nas últimas fases dos episodios.
Transición do fenómeno frío (La Niña) a un episodio cálido (El Niño)
editarComo resultado dos cambios indicados, as temperaturas subsuperficiais do mar vólvense gradualmente máis cálidas do normal nos sectores occidental e central da zona ecuatorial do océano Pacífico, creándose condicións moi favorables para unha transición a un estado neutral, ou a un episodio de El Niño. Os factores críticos que determinarán dita transición son os ventos do leste de nivel baixo. Nas últimas fases dos fenómenos El Niño, a profundidade da termoclima e da temperatura do mar subsuperficial chegan a ser inferiores ao normal por diversas partes ecuatoriais do océano Pacífico. Esta evolución indica un baleirado da calor cara á parte superior do océano e á vez son os preparativos para unha fase de transición cara a un estado neutral, ou a un ano máis do fenómeno de La Niña.
Véxase tamén
editar- Prognose do ENSO (en castelán)