Hespéridos
- Véxase tamén: Hespérides.
| Hesperiidae | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pelopidas sp. | |||||||||
| Clasificación científica | |||||||||
| |||||||||
| Diversidade | |||||||||
| 7–8 subfamilias, uns 550 xéneros | |||||||||
| Especie tipo | |||||||||
| Hesperia comma Linnaeus, 1758 | |||||||||
Os hespéridos (Hesperiidae) son unha familia de bolboretas. Esta familia fora anteriormente situada nunha superfamilia propia denominada Hesperioidea; porén, a taxonomía máis recente sitúaa dentro da superfamilia Papilionoidea. Son diúrnas e teñen un voo moi rápido e errático. A maioría teñen os extremos das antenas modificados formando unha proxección parecida a un gancho. Recoñécense máis de 3 500 especies de hespéridos, e viven en todo o mundo, pero cunha maior diversidade nas rexións neotropicais de América Central e Suramérica.[1]
.jpg)
Descrición e sistemática
editar
Tradicionalmente, as Hesperiidae situábanse nunha superfamilia monotípica chamada Hesperioidea, porque eran morfoloxicamente distintas dos outros Rhopalocera (bolboretas), a maioría das cales pertencían á superfamilia máis típica das Papilionoidea. A terceira e máis ben pequena superfamilia de bolboretas era a Hedyloidea, que estaba restrinxida ao Neotrópico. Porén, análises filoxenéticas recentes suxiren que os tradicionais Papilionoidea son parafiléticos, e así as subfamilias tiveron que ser reorganizadas para reflectir as verdadeiras relacións cladísticas.[2][3]
En conxunto, estes tres grupos de bolboretas comparten moitas características, especialmente nos estadios de ovo, larva e pupa.[1] Porén, os hespéridos teñen antenas moi separadas na base e en maza con ganchos cara a atrás como unha agulla de facer gancho, mentres que as bolboretas típicas teñen antenas con extremos en maza, e as Hedyloidea téñenas plumosas ou pectinadas (en peite) similares ás das avelaíñas. Os hespéridos adoitan ter corpos máis grosos e ollos compostos máis grandes que os outros dous grupos, con músculos alares máis fortes no seu gordo tórax, no cal lembran máis a avelaíñas que aos outros dous grupos de bolboretas. Pero, a diferenza delas, por exemplo, os Arctiidae, as ás son xeralmente pequenas en proporción co seu corpo. Algunhas teñen ás máis grandes, pero só raramente chegan a ser tan grandes en proporción ao corpo coma noutras bolboretas. Cando están en repouso, os hespéridos colocan as súas ás normalmente nun ángulo cara a arriba ou estendidas, e só raramente as pregan completamente.[1]
As ás son xeralmente arredondadas cunhas ás anteriores con punta máis ou menos aguda. Hai algunhas con colas prominentes nas ás posteriores, e outras que teñen ás máis anguladas; porén, a forma da á básica dun hespérido non varía moito en comparación cos Papilionoidea. A maioría teñen unha coloración bastante apagada na que predominan as cores marrón e gris; algunhas son máis nitidamente brancas e negras. Os tons amarelo, vermello e azul encóntranse rara vez, pero algunhas especies que en gran parte son marróns teñen tamén unha rica coloración. As cores verdes e metálicas iridescentes están xeralmente ausentes. O dicromatismo sexual está presente nalgunhas; os machos poden ter unha banda de tons negros ou unha mancha de escamas aromáticas (que soltan feromonas) nas ás anteriores.[1]
As veas das ás anteriores non presentan ramificacións, partindo todas da base da á ou da cela; teñen cinco veas radiais, que parten todas desde a cela. As súas eirugas son cilíndricas, de cabeza grande e pescozo estreito e viven agochadas baixo follas que enrolan e fixan con fíos de seda.
Moitas especies de hespéridos son moi parecidas entre si. Por exemplo, algunhas especies dos xéneros Amblyscirtes, Erynnis e Hesperia non poden distinguirse nun exame de campo nin sequera por expertos, que teñen que recorrer para diferencialas a diseccións e exames microscópicos dos xenitais, os cales teñen estruturas características que impiden o apareamento con outras que non sexan da súa propia especie.[1]
Subfamilias
editar.jpg)
Hai unhas 3 500 especies de hespéridos. Actualmente son clasificadas nas seguintes subfamilias:[4]
- Coeliadinae (unhas 75 especies)
- Euschemoninae (monotípica)
- Eudaminae
- Pyrginae (incluíndo as Pyrrhopyginae)
- Heteropterinae (unhas 150 especies)
- Hesperiinae (unhas 2 000 especies)
- Megathyminae (unhas 18 especies; dubidosa distinción das Hesperiinae, e en clasificación modernas inclúense dentro delas)
- Trapezitinae (unhas 60 especies)
Coeliadinae
editarSubfamilia de bolboretas relativamente grandes cun tórax ensanchado e un abdome comparativamente estreito e curto. Teñen ollos prominentes e as súas principais características diagnósticas (pouco aparentes) son ter o terceiro segmento dos palpos labiais longo e delgado (en forma de subela ou punzón), posuír un único par de sedas sensoriais (chaetosemata) sobre a cabeza (dúas nas demais subfamilias) e por non ter na base das antenas (como no resto de subfamilias), un mechón de escamas filiformes (pestanas) que se estende sobre o ollo. As ás anteriores son longas e estreitas e as posteriores arredondadas. As eirugas, de cores vivas, aliméntanse de dicotiledóneas. Hai 75 especies, que viven nas zonas tropicais de África, Australasia e Asia Oriental.
Euschemoninae
editarSubfamilia cunha única especie australiana (Euschemon rafflesia). Trátase dunha bolboreta grande, de cores vivas, cunha característica absolutamente única na familia das Hesperiidae e nos ropalóceros en xeral: as ás anteriores e posteriores teñen frénulo e retináculo, estruturas constituídas por escamas modificadas que manteñen as dúas ás unidas durante o voo.
Pyrginae
editarSubfamilia na que as ás dianteiras dos machos presentan a miúdo un pregamento costal que alberga as androconias. Pousan coas ás estendidas, frecuentemente no envés das follas. A á posterior ten unha forma arredondada ou trapezoidal. As eirugas aliméntanse de dicotiledóneas. Comprende 130 xéneros e unhas 1 150 especies, de distribución cosmopolita pero das cales unhas 750 son neotropicais. Inclúe as especies da antigamente considerada subfamilia Pyrrhopyginae.
Eudaminae
editarIgual que as bolboretas da subfamilia Pyrginae, na que antes estaban incluídas, pousan coas ás estendidas. Á posterior alongada ao longo das veas anais, ás veces prolongada por unha rechamante cola, dándolle á á un perfil máis ou menos triangular. As eirugas aliméntanse de dicotiledóneas. Exceptuando un único xénero de Asia Oriental (Lobocla), a maioría das especies desta subfamilia viven no Neotrópico alcanzando algunhas especies Norteamérica. Ten 52 xéneros.
_1.JPG)
Heteropterinae
editarSubfamilia de bolboretas pequenas, duns 30–40 mm de envergadura, de corpo esvelto e ás comparativamente anchas. A cabeza e o tórax son menos anchos que noutras Hesperiidae. O abdome é máis estreito e xeralmente máis longo que as ás posteriores. Teñen dous caracteres distintivos, aínda que pouco evidentes a simple vista, son os palpos labiais alongados e pelosos así como a ausencia ou a forte redución da epífise na tibia das patas anteriores. As ás teñen xeralmente a cara superior de cor castaña escura con manchas crema ou alaranxadas. A cara inferior reproduce o mesmo debuxo, coas manchas dunha cor máis clara. En repouso, ao tomaren o sol, manteñen as ás abertas uns 45 graos. As eirugas aliméntanse de herbas da familia das Poáceas. Comprende 16 xéneros e 170 especies de África tropical, Paleártico e Neotrópico (100 especies neotropicais).
Hesperiinae
editarNesta subfamilia, as ás en repouso, teñen unha disposición particular, coas ás dianteiras horizontais e as traseiras medio abertas, formando un ángulo coas dianteiras. A vea M2 da á dianteira está marcadamente curvada cara á vea M3. As eirugas aliméntanse principalmente de monocotiledóneas, e algunhas especies especializáronse en perforar as raíces e os talos de Yucca e Agave. Estas especies agrupábanse antigamente nunha subfamilia separada (Megathyninae) pero os caracteres particulares que presentan débense, fundamentalmente, ao alto grao de especialización alcanzado por estas especies. Ten 325 xéneros e 2 000 especies de distribución cosmopolita, a metade delas neotropicais.
Trapezitinae
editarSubfamilia estreitamente emparentada coa anterior, da cal se diferencia por ter as veas discocelulares da á traseira dirixidas cara ao ápex da á (estas son verticais ou apuntan cara á base da á nos Hesperiinae). As eirugas, como ocorre nos Hesperiinae, aliméntanse de monocotiledonas. Consta de 16 xéneros e 60 especies de Australia, Nova Guinea e illas próximas.
Notas
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Ackery, P.R.; de Jong, R. & Vane-Wright, R.I. (1999): The Butterflies: Hedyloidea, Hesperioidea and Papilionoidae. En: Kristensen, N.P. (ed.): Handbook of Zoology. A Natural History of the phyla of the Animal Kingdom. Volume IV Arthropoda: Insecta, Part 35: Lepidoptera, Moths and Butterflies Vol.1: Evolution, Systematics, and Biogeography: 263-300. Walter de Gruyter, Berlin, New York.
- ↑ Heikkilä, M., Kaila, L., Mutanen, M., Peña, C., & Wahlberg, N. (2012). Cretaceous origin and repeated tertiary diversification of the redefined butterflies. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 279(1731), 1093-1099.
- ↑ Kawahara, A. Y., & Breinholt, J. W. (2014). Phylogenomics provides strong evidence for relationships of butterflies and moths. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 281(1788), 20140970.
- ↑ Brower, Andrew V.Z. & Warren, Andrew (2008): Tree of Life Web Project – Hesperiidae Arquivado 08 de setembro de 2015 en Wayback Machine.. Version of 2008-APR-07. Retrieved 2009-DEC-24.
Véxase tamén
editar| Commons ten máis contidos multimedia sobre: Hespéridos |
| Wikispecies posúe unha páxina sobre: Hespéridos |
Bibliografía
editar- Brower, Andrew V.Z. & Warren, Andrew (2006): The higher classification of the Hesperiidae (Lepidoptera: Hesperioidea) Full Article. Consultado o 26 de outubro de 2012.
- Evans, W.H. (1951): A Catalogue of the Hesperiidae indicating the classification and nomenclature adopted in the British Museum (Natural History). Part I. Pyrrhophyginae. - Londres, British Museum. 92 pp. + p15. 1-9.
- Evans, W.H. (1952): A Catalogue of the Hesperiidae indicating the classification and nomenclature adopted in the British Museum (Natural History). Part II. Pyrginae. Section I. - Londres, British Museum. 178 pp. + pls. 10-25.
- Evans, W.H. (1953): A Catalogue of the Hesperiidae indicating the classification and nomenclature adopted in the British Museum (Natural History). Part III. Pyrginae. Section II. - Londres, British Museum. 246 pp. + pls. 26-53.
- Evans, W.H. (1955): A Catalogue of the Hesperiidae indicating the classification and nomenclature adopted in the British Museum (Natural History). Part IV. Hesperiinae and Megathyminae. - Londres, British Museum. 499 pp. + pls. 54-88.
- Korolev, Vladimir A. (2014): Catalogus on the collection of Lepidoptera. Part I. Hesperiidae. - Moscow, 310 p. ISBN 978-5-00077-066-5 [1].
Ligazóns externas
editar- Hesperiidae en Lepidoptera.pro
- Hesperiidae de Europa
- Nearctica Norteamérica (páxina índice)
- Skippers of North America: Fotografías de diagnóstico de gran formato Cirrus Digital Imaging
- Internet Archive Descarga libre de Watson, E.Y. 1891 Hesperiidae Indicae: Being a reprint of descriptions of the Hesperiidae of India, Burma, and Ceylon
- Butterflies and Moths of North America
- Butterflies of America