Guerra dos Dez Anos

Non confundir con Guerra hispano-estadounidense ou Guerra de independencia de Cuba.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Guerra de Cuba.

A Guerra dos Dez Anos, Guerra do 68 ou Guerra Grande (1868-1878), tamén coñecida en España como Guerra de Cuba, foi a primeira das tres guerras cubanas de independencia contra as forzas coloniais españolas. A guerra comezou co Grito de Yara, na noite do 9 ao 10 de outubro de 1868, na herdade La Demajagua, en Manzanillo, que pertencía a Carlos Manuel de Céspedes.

Guerra dos Dez Anos
Voluntarios españois embarcándose para a guerra en Cuba, Barcelona, 1870
Data 10 de outubro de 1868—10 de febreiro de 1878 (9 anos) Lugar Illa de Cuba Coordenadas 21°30′N 80°00′O Resultado Vitoria española
Belixerantes
Cuba Independentistas cubanos	España España
Líderes
Carlos M. de Céspedes† Manuel de Quesada Thomas Jordan Ignacio Agramonte† República Dominicana Máximo Gómez República Dominicana Luis Marcano† República Dominicana Modesto Díaz Vicente García Ángel del Castillo† Honorato del Castillo† Miguel J. Gutiérrez† Calixto García(P.D.G.) Antonio Maceo Perucho Figueredo† Francisco V. Aguilera† Donato Mármol† Henry Reeve†	Francisco Lersundi Hormaechea Domingo Dulce Blas Villate Felipe Ginovés del Espinar Antonio Caballero y Fernández de Rodas Francisco de Ceballos y Vargas Cándido Pieltaín y Jové Huervo Joaquín Jovellar José Gutiérrez de la Concha Camilo Polavieja Arsenio Martínez Campos Valeriano Weyler
Forzas en combate
10.000-20.000 en 1869 10.000-12.000 en 1873 +8.000 en 1878	181.000 (movidos en toda a guerra) 30.000 (1868) 40.000 (fines de 1869) 55.000 (1870) 30.000 (1875)
Baixas
~50.000 mortos	81.248 mortos
Probablemente arredor de 200.000 mortos e 100.000 exiliados.

Carlos Manuel de Céspedes.

Rematou dez anos máis tarde coa Paz de Zanjón ou Pacto de Zanjón, onde se estableceu a capitulación do Exército Independentista Cubano fronte ás tropas españolas. Este acordo non garantira ningún dos dous obxectivos fundamentais da guerra: a independencia de Cuba e a abolición da escravitude. Por dicha razón, grupos dispersos de patriotas cubanos continuaron loitando durante a maior parte do ano 1878 e intentarían reiniciar a loita durante a chamada Guerra Chiquita (1879-1880).