|
}}
}}
A '''serotonina''' <ref>PubChem compound [http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/summary/summary.cgi?cid=5202ou Serotonin]</ref> <ref>chemSpider [http://www.chemspider.com/5013 Serotonin]</ref> <ref>CHEBI [https://www.ebi.ac.uk/chebi/searchId.do?chebiId=28790 Serotonin]</ref> ou '''5-hidroxitriptamina (5-HT)''' é un [[neurotransmisor]] [[amina|monoamina]] derivado bioquimicamente do [[aminoácido]] [[triptófano]], que se encontra principalmente no tracto gastrointestinal, [[plaqueta]]s, e no [[sistema nervioso central]] dos animais, humanos incluídos, pero tamén noutros seres vivos ([[insecto]]s, [[fungo (bioloxía)|fungos]], [[planta]]s, [[ameba]]s). É coñecido popularmente que contribúe a producir sensacións de benestar e felicidade, pero ten múltiples funcións. <ref>{{Cita publicación periódica|author = Young SN|title = How to increase serotonin in the human brain without drugs|journal = Rev. Psychiatr. Neurosci.|volume=32|issue=6|pages = 394–99|year = 2007|pmid=18043762|pmc = 2077351}}</ref>
Aproximadamente o 90% da serotonina total do corpo humano está localizada nas [[célula enterocromafín|células enterocromafíns]] do intestino, onde se utiliza para regular os movementos intestinais. <ref name="urlthemedicalbiochemistrypage.org">{{cite web|url = http://themedicalbiochemistrypage.org/nerves.html#5ht|title = Serotonin|author = King MW|work = The Medical Biochemistry Page|publisher = Indiana University School of Medicine|accessdate = 2009-12-01}}</ref><ref name="pmid19630576">{{Cita publicación periódica|author = Berger M, Gray JA, Roth BL|title = The expanded biology of serotonin|journal = Annu. Rev. Med.|volume = 60|pages = 355–66|year = 2009|pmid = 19630576|doi = 10.1146/annurev.med.60.042307.110802}}</ref> O resto da serotonina sintetízana as [[neurona]]s serotoninérxicas do sistema nervioso central, onde exerce varias funcións, entre as que están: regulación do estado de ánimo, apetito, e sono. A serotonina tamén ten algunhas funcións cognitivas, como intervir nos procesos da memoria e a aprendizaxe. A modulación da serotonina nas [[sinapse]]s pénsase que é o principal efecto exercido por varias clases de fármacos antidepresivos.
A serotonina segregada polas [[célula enterocromafín|células enterocromafíns]] finalmente fíltrase entre os tecidos e chega ao sangue. Alí, é captada activamente polas [[plaqueta]]s, que a almacenan. Cando as plaquetas se unen a un coágulo, liberan a serotonina, que serve como [[vasoconstrición|vasoconstritor]] e axuda a regular a [[hemostase]] e a [[coagulación sanguínea]]. A serotonina tamén é un factor de crecemento para algúns tipos de células, o cal lle dá un papel na curación de feridas.
derivado indol acético. Este último é despois excretado polos [[ril]]es. Un tipo de tumor chamado [[carcinoide]], ás veces segrega grandes cantidades de serotonina ao sangue, o que causa varias formas de [[síndrome carcinoide]] con diarrea, e problemas cardíacos. Debido ao efecto promotor do crecemento da serotonina sobre os [[cardiomiocito|miocitos cardíacos]], as persoas con carcinoide secretor de serotonina poden sufrir danos no funcionamento da válvula tricúspide do corazón, causados pola proliferación de [[miocito]]s na válvula.
Ademais de nos animais, a serotonina atópase nos [[fungos]] e [[planta]]s. <ref name="pmid19308403">{{Cita publicación periódica|author = Kang K, Park S, Kim YS, Lee S, Back K|title = Biosynthesis and biotechnological production of serotonin derivatives|journal = Appl. Microbiol. Biotechnol.|volume = 83|issue = 1|pages = 27–34|year = 2009|pmid = 19308403|doi = 10.1007/s00253-009-1956-1}}</ref> A presenza da serotonina nos [[veleno]]s de [[insecto]]s e espiñas de plantas causa a dor que estes producen, que é un efecto secundario da inxección de serotonina. A serotonina producida polas [[ameba]]s [[patóxeno|patóxenas]], e os seus efectos sobre o intestino causa diarrea. A súa ampla presenza en moitas sementes e froitas pode servir para estimular o tracto dixestivo para expulsar as sementes.
== Funcións ==
=== Dispoñibilidade de alimentos ===
A serotonina funciona como un [[neurotransmisor]] no sistema nervioso de animais simples e complexos. Por exemplo, no [[verme]] [[nematodo]] ''[[Caenorhabditis elegans]]'', que se alimenta de [[bacteria]]s, a serotonina libérase como un sinal en resposta a eventos positivos, por exemplo, atopar unha nova fonte de comida ou nos machos atopar unha femia coa que aparearse. Cando un verme sente bacterias na súa [[Cutícula (animais)|cutícula]], libérase [[dopamina]], que o ralentiza; se ten fame, libérase tamén serotonina, que ralentiza ao animal un pouco máis. Estre mecanismo incrementa a cantidade de tempo que os animais pasan en presenza da comida. <ref name="pmid10896158">{{Cita publicación periódica|author = Sawin ER, Ranganathan R, Horvitz HR|title = C. elegans locomotory rate is modulated by the environment through a dopaminergic pathway and by experience through a serotonergic pathway|journal = Neuron|volume = 26|issue = 3|pages = 619–31|year = 2000|pmid = 10896158|doi = 10.1016/S0896-6273(00)81199-X}}</ref>
A liberación de serotonina activa os músculos usados para a alimentación, entanto que a [[octopamina]] suprime a activación. <ref name="pmid12477893">{{Cita publicación periódica|author = Niacaris T, Avery L|title = Serotonin regulates repolarization of the C. elegans pharyngeal muscle|journal = J. Exp. Biol.|volume = 206|issue = Pt 2|pages = 223–31|year = 2003|pmid = 12477893|doi = 10.1242/jeb.00101}}</ref> A serotonina difunde a neuronas sensibles á serotonina, as cales controlan a percepción que ten o animal da dispoñibilidade de nutrientes.
Este sistema foi parcialmente conservado durante os 700 millóns de anos de [[evolución]] que separan ''C. elegans'' dos humanos. Cando os humanos olen a comida, libérase dopamina que incrementa o apetito. Pero a diferenza dos vermes, a serotonina non incrementa un comportamento anticipatorio nos humanos, senón a serotonina liberada co consumo activa os [[receptor 5-HT2C|receptores 5-HT2C]] nas células produtoras de [[dopamina]]. Isto detén a liberación de dopamina por parte destas células, e, por tanto, a serotonina fai diminuír o apetito. As drogas que bloquean os receptores 5-HT<sub>2C</sub> fan que o corpo non poida facer cesar a sensación de apetito, e están asociadas cun incremento de peso, <ref name="pmid19178394">{{Cita publicación periódica |author=Stahl SM, Mignon L, Meyer JM |title=Which comes first: atypical antipsychotic treatment or cardiometabolic risk? |journal=Acta Psychiatr Scand |volume=119 |issue=3 |pages=171–9 |year=2009|pmid=19178394 |doi=10.1111/j.1600-0447.2008.01334.x}}</ref> especialmente en persoas que teñen un número de receptores baixo. <ref name="pmid15741483">{{Cita publicación periódica |author=Buckland PR, Hoogendoorn B, Guy CA, Smith SK, Coleman SL, O'Donovan MC |title=Low gene expression conferred by association of an allele of the 5-HT<sub>2C</sub> receptor gene with antipsychotic-induced weight gain |journal=Am J Psychiatry |volume=162 |issue=3 |pages=613–5 |year=2005 |pmid=15741483 |doi=10.1176/appi.ajp.162.3.613}}</ref> A expresión de receptores 5-HT<sub>2C</sub> no [[hipocampo]] segue un [[ritmo circadiano|ritmo diúrno]], <ref name="pmid9151722">{{Cita publicación periódica |author=Holmes MC, French KL, Seckl JR |title=Dysregulation of diurnal rhythms of serotonin 5-HT2C and corticosteroid receptor gene expression in the hippocampus with food restriction and glucocorticoids |journal=J. Neurosci. |volume=17 |issue=11 |pages=4056–65 |year=1997|pmid=9151722}}</ref> igual que a liberación de serotonina no [[núcleo ventromedial]], que está caracterizado por un pico pola mañá cando a motivación para comer é máis forte. <ref name="pmid2197074">{{Cita publicación periódica |author=Leibowitz SF |title=The role of serotonin in eating disorders |journal=Drugs |volume=39 Suppl 3 |pages=33–48 |year=1990 |pmid=2197074}}</ref>
=== Efectos do seu contido nos alimentos ===
Nos humanos, os niveis de serotonina están afectados pola dieta. Un incremento na proporción do [[triptófano]] en relación coa [[fenilalanina]] e a [[leucina]] elevará os niveis de serotonina. Entre as froitas que teñen unha boa proporción destes aminoácidos están: [[dátil]]es, [[papaia]]s e [[banana]]s. Alimentos cunha proporción baixa inhiben a produción de serotonina, e entre elas están: [[trigo]] integral e pan de [[centeo]]. <ref name="urlNutritional Pharmacology Of Sleep & Depression">{{cite web|url = http://www.selfgrowth.com/articles/Nutritional_Pharmacology_of_Sleep_Depression.html|title = Nutritional Pharmacology Of Sleep & Depression|author = Abu-Jayyab A|publisher = SelfGrowth.com|accessdate = 2009-12-02}}</ref> As investigacións realizadas tamén suxiren que tomar unha dieta rica en [[carbohidrato]]s e baixa en [[proteína]]s incrementa a serotonina ao segregar [[insulina]], o que axuda na competición entre aminoácidos. <ref name="pmid18043762">{{Cita publicación periódica|author = Young SN|title = How to increase serotonin in the human brain without drugs|journal = J Psychiatry Neurosci|volume = 32|issue = 6|pages = 394–9|year = 2007|pmid = 18043762|pmc = 2077351}}</ref>
Porén, o incremento do nivel de insulina durante un longo período pode desencadear o comezo da [[resistencia á insulina]], [[obesidade]], [[diabetes mellitus|diabetes tipo 2]], e baixada dos niveis de serotonina.<ref>{{cite web |url=http://www.medicinenet.com/insulin_resistance/article.htm |title=www.medicinenet.com |format= |work= |accessdate=}}</ref><ref>{{cite web |url=http://diabetes.webmd.com/guide/insulin-resistance-syndrome |title=Insulin Resistance Syndrome (Metabolic Syndrome) Symptoms, Treatments |format= |work= |accessdate=}}</ref>
Os músculos utilizan moitos dos aminoácidos excepto o [[triptófano]], o que permite que os individuos máis musculosos produzan máis serotonina. <ref name="isbn0-07-154849-1">{{cita libro|autor = Grossman, Mary H.; Hart, Cheryle R.|título = The Feel-Good Diet|editor = McGraw-Hill - New York|ano = 2008|páxinas = 64|isbn = 0-07-154849-1}}</ref> Sábese que o [[Inositol|mio-inositol]], un [[poliol]] carbocíclico presente en moitos alimentos, xoga un papel na modulación da serotonina. <ref name="pmid7416064">{{Cita publicación periódica|author = Clements RS, Darnell B|title = Myo-inositol content of common foods: development of a high-myo-inositol diet|journal = Am. J. Clin. Nutr.|volume = 33|issue = 9|pages = 1954–67|year = 1980|pmid = 7416064}}</ref>
=== No tracto dixestivo ===
O intestino contén moitas [[célula enterocromafín|células enterocromafíns]], que liberan serotonina en resposta á presenza de comida na luz intestinal. Isto fai que o intestino se contraia. As [[plaqueta]]s no [[sistema portal hepático]] de vasos sanguíneos que drenan o intestino recollen o exceso de serotonina.
Se na comida están presentes irritantes, as células enterocromafíns liberan máis serotonina para facer que o intestino se mova máis rápido, é dicir, poden causar [[diarrea]], para que así o intestino se baleire rápido e elimine a substancia nociva. Se a serotonina se libera no sangue con maior rapidez da que as plaquetas poden absorbela, o nivel de serotonina libre no sangue elévase. Isto activa os [[receptor 5HT3|receptores 5HT3]] na zona de activación quimiorreceptora que estimula o [[vómito]]. <ref>{{cita libro |autor=Rang, H. P. |título=Pharmacology |editor=Churchill Livingstone |location=Edinburgh |ano=2003 |páxinas=187 |isbn=0-443-07145-4}}</ref> As células enterocromafíns non só reaccionan á comida en mal estado, senón que son tamén moi sensibles ás terapias de irradiación e á [[quimioterapia]] anticancerosas. Os fármacos que [[antagonistas do 5-HT3|bloquean o 5HT3]] son moi efectivas no control das náuseas e vómitos producidos polo tratamento do [[cancro]], e son considerados o mellor tratamento para isto. <ref>{{Cita publicación periódica |author=de Wit R, Aapro M, Blower PR |title=Is there a pharmacological basis for differences in 5-HT3-receptor antagonist efficacy in refractory patients? |journal=Cancer Chemother Pharmacol |volume=56 |issue=3 |pages=231–8 |year=2005 |pmid=15838653 |doi=10.1007/s00280-005-1033-0}}</ref>
=== Situación social ===
A cantidade de comida que un animal obtén non só depende da abundancia de comida, senón tamén da capacidade do animal de competir con outros por ese recurso. Isto é especialmente certo nos animais sociais, nos que os individuos máis fortes poderían arrebatarlles a comida aos máis febles. Así, a serotonina non só está implicada na percepción da dispoñibilidade de comida, senón que tamén na do rango social. Se a unha [[Lagosta (crustáceo)|lagosta]] (crustáceo) se lle inxecta serotonina, compórtase como un animal alfa ou dominante, entanto que a [[octopamina]] causa un comportamento de subordinación. <ref name="pmid2902685">{{Cita publicación periódica|author = Kravitz EA|title = Hormonal control of behavior: amines and the biasing of behavioral output in lobsters|journal = Science|volume = 241|issue = 4874|pages = 1775–81|year = 1988|pmid = 2902685|doi = 10.1126/science.2902685}}</ref>
Un crustáceo caridoide asustado moverá rapidamente a súa cola para nadar e escapar, e o efecto da serotonina neste comportamento dependerá do status social do animal. A serotonina inhibe a reacción de fuxida nos individuos subordinados, pero amplifícaa nos que son socialmente dominantes ou son individuos illados. A razón disto é que a experiencia social altera a proporción entre os [[receptor de serotonina|receptores de serotonina]] (receptores 5-HT) que teñen efectos opostos sobre a [[resposta de loita ou fuxida]]. O efecto dos [[receptor 5-HT1|receptores 5-HT<sub>1</sub>]] predomina nos animais subordinados, e o dos [[receptor 5-HT2|receptores 5-HT<sub>2</sub>]] predomina nos dominantes. <ref name="pmid8553075">{{Cita publicación periódica|author = Yeh SR, Fricke RA, Edwards DH|title = The effect of social experience on serotonergic modulation of the escape circuit of crayfish|journal = Science|volume = 271|issue = 5247|pages = 366–9|year = 1996|pmid = 8553075|doi = 10.1126/science.271.5247.366}}</ref>
Nos humanos, os niveis de activación do receptor 5-HT<sub>1A</sub> no cerebro mostran unha correlación negativa coa agresión, <ref>{{Cita publicación periódica|doi = 10.1097/00004850-200103000-00006|author = Caspi N, Modai I, Barak P, Waisbourd A, Zbarsky H, Hirschmann S, Ritsner M.|title = Pindolol augmentation in aggressive schizophrenic patients: a double-blind crossover randomized study|journal = Int Clin Psychopharmacol.|year = 2001 Mar|volume = 16|pages = 111–5|pmid = 11236069|issue = 2}}</ref> e unha mutación no [[xene]] que codifica o [[receptor 5-HT2A|receptor 5-HT<sub>2A</sub>]] pode duplicar o risco de suicidio nos que teñan ese [[xenotipo]] <ref name = "Basky_2000" >{{Cita publicación periódica|author = Basky, Greg|title = Suicide linked to serotonin gene|journal = [[CMAJ]]|volume = 162|issue = 9|url = http://www.cmaj.ca/cgi/content/full/162/9/1343-a|page = 1343|year= 2000|authorlink = Greg Basky}}</ref>
A maioría da serotonina do cerebro non se degrada despois do seu uso, senón que é recollida polas neuronas serotoninérxicas polo [[transportador de serotonina]] da súa superficie celular. Certos estudos revelaron que case o 10% da varianza total da personalidade relacionada coa ansiedade depende de variacións sobre onde, cando e en que cantidade expresan as neuronas os transportadores da serotonina <ref name="pmid8929413">{{Cita publicación periódica|author = Lesch KP, Bengel D, Heils A, Sabol SZ, Greenberg BD, Petri S, Benjamin J, Müller CR, Hamer DH, Murphy DL|title = Association of anxiety-related traits with a polymorphism in the serotonin transporter gene regulatory region|journal = Science|volume = 274|issue = 5292|pages = 1527–31|year = 1996|pmid = 8929413|doi = 10.1126/science.274.5292.1527}}</ref>.
=== Efectos sobre o comportamento e a reprodución ===
En ''[[Caenorhabditis elegans|C. elegans]]'', a diminución artificial de serotonina ou o incremento de octopamina causa un comportamento típico dunha situación en que hai pouca comida no medio: ''C. elegans'' faise máis activo, e suprímese o apareamento e a deposición de ovos, e ocorre o contrario cando se incrementa a serotonina ou diminúe a octopamina. <ref name="pmid18522834">{{Cita publicación periódica|author = Srinivasan S, Sadegh L, Elle IC, Christensen AG, Faergeman NJ, Ashrafi K|title = Serotonin regulates C. elegans fat and feeding through independent molecular mechanisms|journal = Cell Metab.|volume = 7|issue = 6|pages = 533–44|year = 2008|pmid = 18522834|pmc = 2495008|doi = 10.1016/j.cmet.2008.04.012}}</ref>
A serotonina é necesaria para un comportamento de apareamento normal, <ref name="pmid8254383">{{Cita publicación periódica|author = Loer CM, Kenyon CJ|title = Serotonin-deficient mutants and male mating behavior in the nematode Caenorhabditis elegans|journal = J. Neurosci.|volume = 13|issue = 12|pages = 5407–17|year = 1993|pmid = 8254383}}</ref> e para a inclinación a deixar de alimentarse para procurar parella. <ref name="pmid15329389">{{Cita publicación periódica|author = Lipton J, Kleemann G, Ghosh R, Lints R, Emmons SW|title = Mate searching in Caenorhabditis elegans: a genetic model for sex drive in a simple invertebrate|journal = J. Neurosci.|volume = 24|issue = 34|pages = 7427–34|year = 2004|pmid = 15329389|doi = 10.1523/JNEUROSCI.1746-04.2004}}</ref>
A [[sinalización celular|sinalización]] serotoninérxica usada para adaptar o comportamento do verme ante os cambios rápidos do ambiente afecta á sinalización similar á da [[insulina]] e á vía de sinalización do [[TGF beta]], que controla a adaptación a longo prazo.
A serotonina foi tamén identificada como o causante do comportamento de formación de enxames das lagostas (insectos). <ref name="pmid19179529">{{Cita publicación periódica|author = Anstey ML, Rogers SM, Ott SR, Burrows M, Simpson SJ|title = Serotonin mediates behavioral gregarization underlying swarm formation in desert locusts|journal = Science|volume = 323|issue = 5914|pages = 627–30|year = 2009|pmid = 19179529|doi = 10.1126/science.1165939|laysummary = http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7858996.stm|laysource = BBC News}}</ref>
=== Metabolismo óseo ===
Nos ratos e humanos, as alteracións nos niveis de serotonina e na [[sinalización celular|sinalización]] serven para regular a masa ósea. <ref name="pmid20200960">{{Cita publicación periódica|author = Frost M, Andersen TE, Yadav V, Brixen K, Karsenty G, Kassem M|title = Patients with high-bone-mass phenotype owing to Lrp5-T253I mutation have low plasma levels of serotonin|journal = J Bone Miner Res.|volume = 25|issue = 3|pages = 673–5|year = 2010|pmid = 20200960|doi=10.1002/jbmr.44}}</ref><ref name="pmid19197289">{{Cita publicación periódica|author = Rosen CJ|title = Breaking into bone biology: serotonin's secrets|journal = Nat Med.|volume = 15|issue = 2|pages = 145–6|year = 2009|pmid = 19197289|doi=10.1038/nm0209-145}}</ref><ref name="pmid21351148">{{Cita publicación periódica|author = Frost M, Andersen T, Gossiel F, Hansen S, Bollerslev J, Van Hul W, Eastell R, Kassem M, Brixen K.|title = Levels of serotonin, sclerostin, bone turnover markers as well as bone density and microarchitecture in patients with high bone mass phenotype due to a mutation in Lrp5|journal = J Bone Miner Res.|year = 2011|pmid = 21351148|doi=10.1002/jbmr.376|volume = 26|issue = 8|pages = 1721–8}}</ref> Os ratos que carecen de serotonina no cerebro teñen osteopenia, pero os ratos que carecen de serotonina no intestino teñen unha densidade ósea alta. Nos humanos os niveis sanguíneos elevados de serotonina están inversamente asociados coa dendidade mineral ósea <ref name="pmid19594297">{{Cita publicación periódica|author = Mödder UI, Achenbach SJ, Amin S, Riggs BL, Melton LJ 3rd, Khosla S|title = Relation of serum serotonin levels to bone density and structural parameters in women|journal = J Bone Miner Res.|volume = 25|issue = 2|pages = 415–22|year = 2010|pmid = 19594297|doi=10.1359/jbmr.090721|pmc = 3153390}}</ref>. A serotonina pode tamén sintetizarse, aínda que en moi baixas cantidades, nas células óseas. A serotonina media as súas accións sobre as células óseas utilizando tres receptores diferentes. Por medio do receptor Htr1b regula negativamente a masa ósea e faino positivamente por medio dos receptores Htr2b e Htr2c. Estes estudos abriron unha nova área de investigación do metabolismo óseo que pode ser potencialmente aproveitado para tratar os trastornos na masa ósea. <ref name="pmid20139991">{{Cita publicación periódica|author = Yadav VK, Balaji S, Suresh PS, Liu XS, Lu X, Li Z, Guo XE, Mann JJ, Balapure AK, Gershon MD, Medhamurthy R, Vidal M, Karsenty G, Ducy P.|title = Pharmacological inhibition of gut-derived serotonin synthesis is a potential bone anabolic treatment for osteoporosis|journal = Nat Med.|volume = 16|issue = 3|pages = 308–12|year = 2010|pmid = 20139991|doi=10.1038/nm.2098|pmc = 2836724}}</ref>
=== Efectos sobre o crecemento ===
Na [[Drosophila melanogaster|mosca da froita]], na que a insulina regula o nivel de azucre e actúa como [[factor de crecemento]], as neuronas serotoninérxicas regulan o tamaño do corpo do adulto ao afectar á [[secreción]] de insulina. <ref name="pmid18628395">{{Cita publicación periódica|author = Kaplan DD, Zimmermann G, Suyama K, Meyer T, Scott MP|title = A nucleostemin family GTPase, NS3, acts in serotonergic neurons to regulate insulin signaling and control body size|journal = Genes Dev.|volume = 22|issue = 14|pages = 1877–93|year = 2008|pmid = 18628395|pmc = 2492735|doi = 10.1101/gad.1670508}}</ref><ref name="pmid18628391">{{Cita publicación periódica|author = Ruaud AF, Thummel CS|title = Serotonin and insulin signaling team up to control growth in Drosophila|journal = Genes Dev.|volume = 22|issue = 14|pages = 1851–5|year = 2008|pmid = 18628391|pmc = 2735276|doi = 10.1101/gad.1700708}}</ref>
Nos humanos, aínda que a [[insulina]] controla os niveis de azucre sanguíneos e o [[IGF]] regula o crecemento, a serotonina controla a liberación de ambas as [[hormona]]s e a serotonina suprime a liberación de insulina nas [[célula beta|células beta]] do [[páncreas]], <ref name="pmid19859528">{{Cita publicación periódica|author = Paulmann N, Grohmann M, Voigt JP, Bert B, Vowinckel J, Bader M, Skelin M, Jevsek M, Fink H, Rupnik M, Walther DJ|title = Intracellular serotonin modulates insulin secretion from pancreatic beta-cells by protein serotonylation|journal = PLoS Biol.|volume = 7|issue = 10|pages = e1000229|year = 2009|pmid = 19859528|pmc = 2760755|doi = 10.1371/journal.pbio.1000229|editor1-last = O'Rahilly|editor1-first = Steve}}</ref> e a exposición a [[SSRI]]s reduce o crecemento fetal. <ref name="pmid19262294">{{Cita publicación periódica|author = Davidson S, Prokonov D, Taler M, Maayan R, Harell D, Gil-Ad I, Weizman A|title = Effect of exposure to selective serotonin reuptake inhibitors in utero on fetal growth: potential role for the IGF-I and HPA axes|journal = Pediatr. Res.|volume = 65|issue = 2|pages = 236–41|year = 2009|pmid = 19262294|doi = 10.1203/PDR.0b013e318193594a}}</ref>
A serotonina humana pode tamén actuar como un factor de crecemento directamente. Os danos no fígado incrementan a expresión celular dos receptores [[receptor 5-HT2A|5-HT2A]] e [[receptor 5-HT2B|5-HT2B]]. <ref name="pmid16601191">{{Cita publicación periódica|author = Lesurtel M, Graf R, Aleil B, Walther DJ, Tian Y, Jochum W, Gachet C, Bader M, Clavien PA|title = Platelet-derived serotonin mediates liver regeneration|journal = Science|volume = 312|issue = 5770|pages = 104–7|year = 2006|pmid = 16601191|doi = 10.1126/science.1123842}}</ref> A serotonina presente no sangue entón estimula o crecemento celular para reparar os danos hepáticos. <ref name="pmid19246633">{{Cita publicación periódica|author = Matondo RB, Punt C, Homberg J, Toussaint MJ, Kisjes R, Korporaal SJ, Akkerman JW, Cuppen E, de Bruin A|title = Deletion of the serotonin transporter in rats disturbs serotonin homeostasis without impairing liver regeneration|journal = Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol.|volume = 296|issue = 4|pages = G963–8|year = 2009|pmid = 19246633|doi = 10.1152/ajpgi.90709.2008}}</ref>
Os receptores 5HT2B tamén activan os [[osteocito]]s, os cales constrúen óso <ref name="pmid17846081">{{Cita publicación periódica|author = Collet C, Schiltz C, Geoffroy V, Maroteaux L, Launay JM, de Vernejoul MC|title = The serotonin 5-HT2B receptor controls bone mass via osteoblast recruitment and proliferation|journal = FASEB J.|volume = 22|issue = 2|pages = 418–27|year = 2008|pmid = 17846081|doi = 10.1096/fj.07-9209com}}</ref> Porén, a serotonina tamén inhibe os [[osteoblasto]]s, por medio do receptor 5-HT1B. <ref name="pmid19041748">{{Cita publicación periódica|author = Yadav VK, Ryu JH, Suda N, Tanaka KF, Gingrich JA, Schütz G, Glorieux FH, Chiang CY, Zajac JD, Insogna KL, Mann JJ, Hen R, Ducy P, Karsenty G|title = Lrp5 controls bone formation by inhibiting serotonin synthesis in the duodenum|journal = Cell|volume = 135|issue = 5|pages = 825–37|year = 2008|pmid = 19041748|pmc = 2614332|doi = 10.1016/j.cell.2008.09.059|laysummary = http://www.sciencedaily.com/releases/2008/11/081126122209.htm|laysource = Science Daily}}</ref>
=== Factor de crecemento cardiovascular ===
A serotonina provoca a activación da [[ácido nítrico sintase]] [[endotelio|endotelial]] e estimula, a través dun mecanismo mediado polo [[receptor 5-HT1B]], a fosforilación dunha proteína [[quinase]] en [[cultivo celular|cultivos de células]] [[endotelio|endoteliais]] aórticas bovinas. <ref name="pmid10710124">{{Cita publicación periódica|author = McDuffie JE, Motley ED, Limbird LE, Maleque MA|title = 5-hydroxytryptamine stimulates phosphorylation of p44/p42 mitogen-activated protein kinase activation in bovine aortic endothelial cell cultures|journal = J. Cardiovasc. Pharmacol.|volume = 35|issue = 3|pages = 398–402|year = 2000|doi = 10.1097/00005344-200003000-00008|pmid = 10710124}}</ref> No sangue, a serotonina é recollida do [[plasma sanguíneo|plasma]] polas plaquetas, que a almacenan. Deste modo é activa cando as plaquetas se unen aos tecidos danados, actuando como un vasoconstritor que para a hemorraxia, e tamén como un mitótico de fibrocitos (factor de crecemento), para axudar á curación. <ref name="isbn0-321-51342-8">{{cita libro|autor = Marieb, Elaine Nicpon|título = Essentials of human anatomy & physiology|edición = Eighth|editorial = Pearson/Benjamin Cummings - San Francisco|ano = 2009|isbn = 0-321-51342-8|page = 336}}</ref>
Algúns fármacos agonistas serotoninérxicos tamén causan fibrose en calquera parte do corpo, especialmente na síndrome de [[fibrose retroperitoneal]], e na [[fibrose cardíaca|fibrose de válvula cardíaca]].<ref name="Baskin">{{cita libro|autor = Baskin SI|título = Principles of cardiac toxicology|editorial = CRC Press|location = Boca Raton|ano = 1991|isbn = 0-8493-8809-0|url = http://books.google.com/?id=AW7M6jBixj4C&pg=PA626|accessdate = 2010-02-03}}</ref>
No pasado, foron asociados epidemioloxicamente con estas síndromes tres grupos de fármacos serotonérxicos. Son os fármacos antimigrañas vasoconstritores serotoninérxicos ([[ergotamina]] e ''[[methysergide]]''),<ref name=Baskin/> os fármacos supresores do apetito serotoninérxicos ([[fenfluramina]], [[clorfentermina]], e [[aminorex]]), e certos agonistas dopaminérxicos anti-Parkinsonianos, os cales tamén estimulan os receptores 5-HT<sub>2B</sub> serotoninérxicos. Estes inclúen o ''[[pergolide]]'' e o ''[[cabergoline]]'', pero non o específico da dopamina ''[[lisuride]]''.<ref name="urluserpage.fu-berlin.de">{{cite web|url = http://userpage.fu-berlin.de/~hpertz/Presentation001.pdf|title = Pergolide and Cabergoline But not Lisuride Exhibit Agonist Efficacy at Serotonin 5-HT<sub>2B</sub> Receptors|author = Jähnichen S, Horowski R, Pertz H|accessdate = 2010-02-03}}</ref>
Igual que a fenfluramina, algunhas destas drogas (por exemplo o ''pergolide'') foron retiradas do mercado debido aos seus efectos secundarios. <ref name = "ADRAC_2004">{{Cita publicación periódica|url = http://www.tga.gov.au/adr/aadrb/aadr0408.htm|year = 2004|title = Cardiac valvulopathy with pergolide|author = ADRAC|journal = Aust Adv Drug React Bull|volume = 23|issue = 4|authorlink = Adverse Drug Reactions Advisory Committee}} [http://www.tga.gov.au/adr/aadrb/aadr0408.htm Free full text] from the [[Australia]]n [[Therapeutic Goods Administration]]</ref> <ref name="pmid17202453">{{Cita publicación periódica|author = Schade R, Andersohn F, Suissa S, Haverkamp W, Garbe E|title = Dopamine agonists and the risk of cardiac-valve regurgitation|journal = N. Engl. J. Med.|volume = 356|issue = 1|pages = 29–38|year = 2007|pmid = 17202453|doi = 10.1056/NEJMoa062222}}</ref><ref name="pmid17202454">{{Cita publicación periódica|author = Zanettini R, Antonini A, Gatto G, Gentile R, Tesei S, Pezzoli G|title = Valvular heart disease and the use of dopamine agonists for Parkinson's disease|journal = N. Engl. J. Med.|volume = 356|issue = 1|pages = 39–46|year = 2007|pmid = 17202454|doi = 10.1056/NEJMoa054830}}</ref> <ref>{{cite web |url=http://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/SafetyAlertsforHumanMedicalProducts/ucm152695.htm |title=Food and Drug Administration Public Health Advisory |date=2007-03-29 |accessdate=2010-02-07}}</ref> Algunhas como ''cabergoline'', que en EEUU só está aprobado o seu uso para a hiperprolactinemia (non para o Párkinson), seguen no mercado porque se usan a baixas doses ás que teñen un risco baixo de producir enfermidades nas válvulas cardíacas.<ref name="FDAwithdraw">{{cite web|url = http://www.fda.gov/medwatch/safety/2007/safety07.htm#Pergolide|title = MedWatch – 2007 Safety Information Alerts. Permax (pergolide) and generic equivalents|publisher = U.S. [[Food and Drug Administration]]|date = March 29, 2007|accessdate = 2007-03-30}}</ref>
==== Efectos locais da súa inxección: velenos e dor ====
=== Deficiencia ===
Os vermes ''[[Caenorhabditis elegans|C. elegans]]'' alterados xeneticamente que carecen de serotonina presentan un incremento da súa vida reprodutiva, poden volverse obesos, e ás veces deteñen o seu desenvolvemento no estado larvario. <ref name="pmid19851507">{{Cita publicación periódica|author = Ben Arous J, Laffont S, Chatenay D|title = Molecular and sensory basis of a food related two-state behavior in C. elegans|journal = PLoS ONE|volume = 4|issue = 10|pages = e7584|year = 2009|pmid = 19851507|pmc = 2762077|doi = 10.1371/journal.pone.0007584|editor1-last = Brezina|editor1-first = Vladimir}}</ref><ref name="pmid10676966">{{Cita publicación periódica|author = Sze JY, Victor M, Loer C, Shi Y, Ruvkun G|title = Food and metabolic signaling defects in a Caenorhabditis elegans serotonin-synthesis mutant|journal = Nature|volume = 403|issue = 6769|pages = 560–4|year = 2000|pmid = 10676966|doi = 10.1038/35000609}}</ref>
Nos mamíferos a serotonina prodúcena dúas [[triptófano hidroxilase]]s diferentes, que son: a [[TPH1]], que produce serotonina na [[glándula pineal]] <ref>.
Huang Z, Liu T, Chattoraj A, Ahmed S, Wang MM, Deng J, Sun X, Borjigin J. Posttranslational regulation of TPH1 is responsible for the nightly surge of 5-HT output in the rat pineal gland. J Pineal Res. 2008 Nov;45(4):506-14. Epub 2008 Aug 13 [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18705647] PMID 18705647 </ref> e nas [[célula enterocromafín|células enterocromafíns]], e a [[TPH2]] que a produce nos [[núcleos do rafe]] e no [[plexo mientérico]].
Os ratos alterados xeneticamente que carecen de TPH1 desenvolven unha progresiva perda de forza no corazón, teñen pel pálida e dificultades respiratorias, cansan facilmente, e finalmente morren de [[insuficiencia cardíaca]]. <ref name="pmid14597720">{{Cita publicación periódica |author=Côté F |title=Disruption of the nonneuronal tph1 gene demonstrates the importance of peripheral serotonin in cardiac function |journal=Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. |volume=100 |issue=23 |pages=13525–30 |year=2003|pmid=14597720 |pmc=263847 |doi=10.1073/pnas.2233056100 |author2=Thévenot E |author3=Fligny C |display-authors=3 |last4=Fromes |first4=Y |last5=Darmon |first5=M |last6=Ripoche |first6=MA |last7=Bayard |first7=E |last8=Hanoun |first8=N |last9=Saurini |first9=F}}</ref>
Os ratos alterados xeneticamente que carecen de TPH2 son normais no momento do nacemento. Porén, tres días despois parecen ser máis pequenos e febles, e teñen peles máis suaves cos seus irmáns. Nunha liña pura destes ratos, o 50% dos mutantes morreron durante as primeiras catro semanas, pero nunha liña mixta, o 90% sobreviviron. Normalmente, a nai desteta as crías despois da teceira semana, pero os animais mutantes necesitaron cinco semanas. Despois diso, colleron o peso normal e tiveron taxas normais de mortalidade. Hai cambios sutís no [[sistema nervioso autónomo]], pero a diferenza máis obvia cos ratos normais é o incremento de agresividade no coidado materno das crías. <ref name="Alenina">{{Cita publicación periódica|author = Alenina N, Kikic D, Todiras M, Mosienko V, Qadri F, Plehm R, Boyé P, Vilianovitch L, Sohr R, Tenner K, Hörtnagl H, Bader M|title = Growth retardation and altered autonomic control in mice lacking brain serotonin|journal = Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.|volume = 106|issue = 25|pages = 10332–7|year = 2009|pmid = 19520831|doi = 10.1073/pnas.0810793106|pmc = 2700938}}</ref>
A pesar da [[barreira hematoencefálica]], a perda da produción de serotonina no cerebro está compensada parcialmente pola serotonina intestinal. Os cambios de comportamento vense moi potenciados se cruzamos os ratos carentes de TPH1 cos carentes de TPH2 e obtemos ratos que carecen de ambos os encimas TPH. <ref name="pmid18923670">{{Cita publicación periódica |author=Savelieva KV |title=Genetic disruption of both tryptophan hydroxylase genes dramatically reduces serotonin and affects behavior in models sensitive to antidepressants |journal=PLoS ONE |volume=3 |issue=10 |pages=e3301 |year=2008 |pmid=18923670 |pmc=2565062 |doi=10.1371/journal.pone.0003301 |editor1-last=Bartolomucci |editor1-first=Alessandro |bibcode=2008PLoSO...3.3301S |author2=Zhao S |author3=Pogorelov VM |display-authors=3 |last4=Rajan |first4=I |last5=Yang |first5=Q |last6=Cullinan |first6=E |last7=Lanthorn |first7=TH}}</ref>
Nos humanos, unha sinalización defectiva de serotonina no cerebro pode ser a causa da [[síndrome da morte súpeta do lactante]]. Os científicos do Laboratorio de Bioloxía Moleclar Europeo de Monterotondo, Italia<ref>{{Cita publicación periódica|author = Audero, Enrica; Coppi, Elisabetta; Mlinar, Boris; Rossetti, Tiziana; Caprioli, Antonio; Al Banchaabouchi, Mumna; Corradetti, Renato; Gross, Cornelius|title = Sporadic Autonomic Dysregulation and Death Associated with Excessive Serotonin Autoinhibition|journal = [[Science (journal)|Science]]|year = 2008|volume = 321|pages = 130–133|doi = 10.1126/science.1157871|pmid = 18599790|issue = 5885}}</ref> modificaron xeneticamente un rato de laboratorio para que producise baixos niveis do [[neurotransmisor]] serotonina. Os resultados que obtiveron mostraron que os ratos sufrían unha diminución da frecuencia cardíaca e outros síntomas da síndrome da morte súpeta do lactante, e moitos dos animais morreron a curta idade.
Os investigadores agora cren que os niveis baixos de serotonina no tronco cerebral dos animais, a cal controla a frecuencia cardíaca e respiratoria, pode ser a causa da morte súpeta. <ref name="pmid16601191"/>
Se as neuronas que producen serotonina (neuronas serotoninérxicas) son anormais nos lactantes, hai un risco de síndrome de morte súpeta do lactante.<ref name="pmid17077377">{{Cita publicación periódica|author = Paterson DS, Trachtenberg FL, Thompson EG, Belliveau RA, Beggs AH, Darnall R, Chadwick AE, Krous HF, Kinney HC|title = Multiple serotonergic brainstem abnormalities in sudden infant death syndrome|journal = JAMA|volume = 296|issue = 17|pages = 2124–32|year = 2006|pmid = 17077377|doi = 10.1001/jama.296.17.2124}}</ref>
Investigacións recentes levadas a cabo na Universidade Rockefeller mostran que tanto en pacientes que sofren de [[Depresión (psicoloxía)|depresión]] coma nos ratos cos que se modeliza ese trastorno, os niveis da [[proteína p11]] están diminuídos. Esta proteína está relacionada coa transmisión da serotonina no cerebro. <ref name="pmid16400147">{{Cita publicación periódica|author = Svenningsson P, Chergui K, Rachleff I, Flajolet M, Zhang X, El Yacoubi M, Vaugeois JM, Nomikos GG, Greengard P|title = Alterations in 5-HT1B receptor function by p11 in depression-like states|journal = Science|volume = 311|issue = 5757|pages = 77–80|year = 2006|pmid = 16400147|doi = 10.1126/science.1117571}}</ref>
== No cerebro ==
=== Anatomía ===
As neuronas do [[núcleo do rafe]] son a principal fonte de secreción de serotonina no cerebro. <ref>{{cita libro|autor = [[Alan Frazer|Frazer, A.]]; and [[Julie G. Hensler|Hensler, J. G.]]|editor = Siegel, G. J. Agranoff, Bernard W.; Fisher, Stephen K.; Albers, R. Wayne; Uhler, Michael D.|título = Basic Neurochemistry
| url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=bnchm|edition = Sixth|ano = 1999|editorial = Lippincott Williams and Wilkins|isbn = 0-397-51820-X|capítulo = Understanding the neuroanatomical organization of serotonergic cells in the brain provides insight into the functions of this neurotransmitter|chapterurl = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Search&db=books&doptcmdl=GenBookHL&term=raphe+AND+serotonin+release+AND+bnchm%5Bbook%5D+AND+160428%5Buid%5D&rid=bnchm.section.946#949|cita = En 1964, Dahlstrom e Fuxe (discutido en [2]), usando a técnica de Falck-Hillarp de histofluorescencia, observaron que a maioría dos somas serotoninérxicos se encontraban en grupos de corpos celulares, que previamente se designaran como os núcleos do rafe.|editor-link = George J. Siegel}}</ref>
Os núcleos do rafe son unha agrupación de neuronas distribuídas en 9 pares ao longo de todo o [[tronco cerebral]], centradas arredor da [[formación reticular]]. <ref> O grupo de neuronas dos [[núcleos do rafe]] están localizadas ao longo da formación reticular do tronco cerebral desde o [[mesencéfalo]] ao [[bulbo raquídeo]], centradas na [[ponte de Varolio]]. ([[:Ficheiro:Gray715.png|Ver imaxe]].)</ref>
Os [[axón]]s das neuronas dos núcleos do rafe forman un [[sistema neurotransmisor]], que atingue case todas as partes do sistema nervioso central. Os axóns das neuronas nos núcleos do rafe inferiores terminan no [[cerebelo]] e na [[medula espiñal]], e os axóns dos núcleos do rafe superiores esténdense a todo o cerebro.
==== Receptores ====
{{Artigo principal|receptor 5-HT}}
Os [[receptor 5-HT|receptores 5-HT]] son os receptores para a serotonina. Están localizados nas membranas celulares das [[neurona]]s e outras céluas nos animais, e median os efectos da serotonina como [[ligando]] endóxeno e dun amplo rango de fármacos e [[droga alucinóxena|drogas alucinóxenas]]. Coa excepción do [[receptor 5-HT3]], un ligando con canle iónica de apertura, todos ao demais receptores 5-HT son [[receptor acoplado á proteína G|receptores acoplados á proteína G, 7-TM]] (ou ''heptahelicais'') receptores que activan unha cascada de [[segundo mensaxeiro]] intracelular. <ref name="pmid18571247">{{Cita publicación periódica|author = Hannon J, Hoyer D|title = Molecular biology of 5-HT receptors|journal = Behav. Brain Res.|volume = 195|issue = 1|pages = 198–213|year = 2008|pmid = 18571247|doi = 10.1016/j.bbr.2008.03.020}}</ref>
==== Terminación ====
A acción serotoninérxica termina principalmente por medio da recaptación da serotonina (5-HT) na zona sináptica. Isto realízase por medio do [[transportador monoamína]] específico para a serotonina, chamado [[transportador da serotonina|SERT]], na neurona presináptica. Varios axentes poden inhibir a recaptación de serotonina, como o [[MDMA]] (éxtase), [[anfetamina]]s, [[cocaína]], [[dextrometorfano]] (un [[antitusivo]]), [[antidepresivo tricíclico|antidepresivos tricíclicos]] (TCAs) e [[inhibidor da recaptación de serotonina selectivo|inhibidores da recaptación de serotonina selectivos]] (SSRIs).
Un estudo de 2006 da Universidade de Washington suxeriu que un transportador monoamina acabado de descubrir, coñecido como [[transportador monoamina da membrana plasmática|PMAT]], podía explicar unha "porcentaxe significativa da recaptación de 5-HT". <ref name="pmid">{{Cita publicación periódica|author = Zhou M, Engel K, Wang J|title = Evidence for significant contribution of a newly identified monoamine transporter (PMAT) to serotonin uptake in the human brain|journal = Biochem. Pharmacol.|volume = 73|issue = 1|pages = 147–54|year = 2007|pmc = 1828907|doi = 10.1016/j.bcp.2006.09.008|pmid = 17046718}}</ref> A diferenza do transportador de alta afinidade SERT, o PMAT é un transportador de baixa afinidade, cun K<sub>m</sub> aparente de 114 micromoles/L para a serotonina; aproximadamente 230 veces maior ca o do SERT. Porén, o PMAT, malia a súa relativamente baixa afinidade serotoninérxica, ten unha capacidade de transporte considerablemente maior ca o SERT, "..resultando que ten unha eficiencia de recaptación aproximadamente comparable á do SERT en sistemas de expresión heterólogos." O estudo tamén suxire que algúns SSRIs, como [[fluoxetina]] e [[sertralina]], inhiben o PMAT pero a valores [[IC50|IC<sub>50</sub>]] que sobrepasan as concentracións plasmáticas terapéuticas ata en catro ordes de magnitude; por tanto, a monoterapia con SSRI é ''ineficaz'' na inhibición de PMAT. Actualmente, non hai ningún fármaco coñecido que inhiba apreciablemente o PMAT nas doses terapéuticas normais. O PMAT tamén transporta [[dopamina]] e [[noradrenalina]] (norepinefrina), aínda que a valores de K<sub>m</sub> mesmo maiores ca os da serotonina (330–15,000 μmoles/L).
==== Serotonilación ====
A serotonina pode tamén sinalizar por medio dun mecanismo sen receptor chamado serotonilación, no cal a serotonina modifica proteínas. <ref name="pmid19859528"/> Este proceso está detrás dos efectos da serotonina sobre os [[trombocito]]s no que se modifican encimas sinalizadores chamados [[GTPase]]s que despois desencadean a liberación do contido de vesículas por [[exocitose]]. <ref name="pmid14697203">{{Cita publicación periódica|author = Walther DJ, Peter JU, Winter S, Höltje M, Paulmann N, Grohmann M, Vowinckel J, Alamo-Bethencourt V, Wilhelm CS, Ahnert-Hilger G, Bader M|title = Serotonylation of small GTPases is a signal transduction pathway that triggers platelet alpha-granule release|journal = Cell|volume = 115|issue = 7|pages = 851–62|year = 2003|pmid = 14697203|doi = 10.1016/S0092-8674(03)01014-6}}</ref> Un proceso similar explicaría o mecanismo de liberación da [[insulina]] pancreática. <ref name="pmid19859528"/>
Os efectos da serotonina sobre o "ton" da musculatura lisa vascular (que é a función pola cal a serotonina recibiu o seu nome) depende da serotonilación de proteínas implicadas no aparato contráctil das células musculares. <ref name="pmid19479059">{{Cita publicación periódica|author = Watts SW, Priestley JR, Thompson JM|title = Serotonylation of vascular proteins important to contraction|journal = PLoS ONE|volume = 4|issue = 5|pages = e5682|year = 2009|pmid = 19479059|pmc = 2682564|doi = 10.1371/journal.pone.0005682|editor1-last = Kreindler|editor1-first = James L.}}</ref>
== Biosíntese ==
[[Ficheiro:Serotonin biosynthesis.svg|miniatura|dereita|340px|Vía de síntese da serotonina a partir de triptófano.]]
Nos animais, incluíndo os humanos, a serotonina é sintetizada a partir do [[aminoácido]] <small>L</small>-[[triptófano]] por unha curta vía metabólica que consta de dous [[encima]]s: [[triptófano hidroxilase]] (TPH) e [[L-aminoácido aromático descarboxilase]] (DDC). A reacción mediada por TPH é o paso limitante da ruta. A primeira reacción consiste en que a TPH transforma o L-[[triptófano]] en 5-hidroxi-L-triptófano (5-HTP), reacción na que intervén o O<sub>2</sub> e a [[tetrahidrobiopterina]]; despois a L-aminoácido aromático descarboxilase transforma o 5-hidroxi-L-triptófano en serotonina (5-HT), reacción na que intervén o [[fosfato de piridoxal]].
A TPH existe en dúas formas: [[TPH1]], que se encontra en varios tecidos, e [[TPH2]], que é unha [[isoforma]] específica do cerebro. <ref name="pmid12511643">{{Cita publicación periódica|author = Walther DJ, Peter JU, Bashammakh S, Hörtnagl H, Voits M, Fink H, Bader M|title = Synthesis of serotonin by a second tryptophan hydroxylase isoform|journal = Science|volume = 299|issue = 5603|page = 76|year = 2003|pmid = 12511643|doi = 10.1126/science.1078197}}</ref>
A serotonina tomada por vía oral non pasa ás vías serotoninérxicas do sistema nervioso central, porque non pode cruzar a [[barreira hematoencefálica]]. Porén, o [[triptófano]] e o seu [[metabolito]] o [[5-hidroxitriptófano]] (5-HTP), a partir do cal se sintetiza a serotonina, pode atravesar dita barreira. Estes axentes están dispoñibles como suplementos dietarios e poden ser efectivos como axentes serotoninérxicos.
=== Drogas psicodélicas ===
As [[droga psicodélica|drogas psicodélicas]] [[psilocina]]/[[psilocibina]], [[dimetiltriptamina|DMT]], [[mescalina]], e [[LSD]] son [[agonista]]s, principalmente nos receptores [[receptor 5-HT2A|5HT<sub>2A</sub>]] e [[receptor 5HT2C|5HT<sub>2C</sub>]]. <ref name="pmid3127847">{{Cita publicación periódica|author = Titeler M, Lyon RA, Glennon RA|title = Radioligand binding evidence implicates the brain 5-HT2 receptor as a site of action for LSD and phenylisopropylamine hallucinogens|journal = Psychopharmacology (Berl.)|volume = 94|issue = 2|pages = 213–6|year = 1988|pmid = 3127847}}</ref><ref name="isbn3-540-66715-6">{{cita libro|autor = Nichols DE|editor = Baumgarten HG, Gothert M|título = Serotoninergic Neurons and 5-HT Receptors in the CNS|editorial = Springer-Verlag TELOS|location = Santa Clara, CA|ano = 2000|isbn = 3-540-66715-6|capítulo = Role of serotonergic neurons and 5-HT receptors in the action of hallucinogens}}</ref> O [[empatóxeno-entactóxeno]] [[MDMA]] libera serotonina das vesículas sinápticas das neuronas. <ref name="pmid2880735">{{Cita publicación periódica|author = Johnson MP, Hoffman AJ, Nichols DE|title = Effects of the enantiomers of MDA, MDMA and related analogues on [3H]serotonin and [3H]dopamine release from superfused rat brain slices|journal = Eur. J. Pharmacol.|volume = 132|issue = 2–3|pages = 269–76|year = 1986|pmid = 2880735|doi = 10.1016/0014-2999(86)90615-1}}</ref>
=== Antidepresivo ===
Os fármacos que alteran serotonina están entre os máis prescribidos na maior parte do mundo. Utilízanse para tratar a [[Depresión (psicoloxía)|depresión]], [[transtornos de ansiedade]] e [[fobia social]]. Os [[inhibidor da monoaminooxidase|inhibidores da monoaminooxidase]] (MAOI) impiden a degradación dos neurotransmisores monoamina (como a serotonina), e, por tanto, incrementan as concentracións do neurotransmisor no cerebro. A terapia con MAOI está asociada con moitas reaccións adversas, e os pacientes teñen o risco de sufrir unha emerxencia hipertensiva desencadeada por alimentos con alto contido de [[tiramina]] e por certas drogas.
Algúns fármacos inhiben a recaptación de serotonina, facendo que permaneza na fenda sináptica durante máis tempo. Os [[antidepresivo tricíclico|antidepresivos tricíclicos]] (TCAs) inhiben a recaptación de serotonina e [[noradrenalina]] (norepinefrina). Os novos inhibidores selectivos da recaptación de serotonina ([[SSRI]]s) teñen menos efectos secundarios e menos interaccións con outros fármacos. Os efectos secundarios inclúen unha diminución da masa ósea en anciáns e un incremento do risco de osteoporose. Porén, non está aínda claro se isto é debido á acción do SSRI sobre a produción de serotonina periférica ou á súa acción no cerebro e aparato dixestivo. <ref name="pmid19041748"/>
Certos fármacos SSRI fan baixar os niveis de serotonina por debaixo do nivel basal despois dun uso crónico, malia producirse un incremento inicial de serotonina. Isto foi relacionado coa observación de que os beneficios do tratamento con SSRIs poden diminuír en pacientes seleccionados despois dun tratamento a longo prazo. Unha interrupción desta medicación xeralmente resolve o problema (ata no 70% dos casos). <ref name="pmid10575045">{{Cita publicación periódica|author = Benmansour S, Cecchi M, Morilak DA, Gerhardt GA, Javors MA, Gould GG, Frazer A|title = Effects of chronic antidepressant treatments on serotonin transporter function, density, and mRNA level|journal = J. Neurosci.|volume = 19|issue = 23|pages = 10494–501|year = 1999|pmid = 10575045}}</ref>
O novo antidepresivo [[tianeptina]], un ''potenciador'' selectivo da recaptación de serotonina, ten o efecto de mellorar o estado de ánimo. Isto é unha evidencia que apoia a teoría de que a serotonina é usada probablemente para regular o grao ou intensidade dos estados de ánimo.
De feito, o [[xene]] [[5-HTTLPR]] codifica para os transportadores de serotonina no cerebro, con máis transportadores de serotonina facendo que diminúa a duración e magnitude da sinalización serotoninérxica. <ref>{{Cita publicación periódica |author=Beitchman J, Baldassarra L, Mik H, De Luca V, King N, Bender D, Ehtesham S, Kennedy J |title=Serotonin Transporter Polymorphisms and Persistent, Pervasive Childhood Aggression |journal=The American Journal of Psychiatry |volume = 163 |issue = 6 |year=2011 |doi=10.1176/appi.ajp.163.6.1103 |pages=1103–5 |pmid=16741214}}</ref> O polimorfismo do 5-HTTLPR (l/l), que fai que se formen máis transportadores de serotonina, tamén é máis resistente contra a depresión e ansiedade. <ref>Pezawas, L.; Meyer-Lindenberg, A.; Drabant, E. M.; Verchinski, B. A.; Munoz, K. E.; Kolachana, B. S.; Egan, M. F.; Mattay, V. S. et al (2005). "5-HTTLPR polymorphism impacts human cingulate-amygdala interactions: A genetic susceptibility mechanism for depression". Nature Neuroscience 8 (6): 828–834. doi:10.1038/nn1463. PMID 15880108. </ref> <ref>Schinka, J. A.; Busch, R. M.; Robichaux-Keene, N. (2004). "A meta-analysis of the association between the serotonin transporter gene polymorphism (5-HTTLPR) and trait anxiety". Molecular Psychiatry 9 (2): 197–202. doi:10.1038/sj.mp.4001405. PMID 14966478. </ref>
Aínda que as fobias e a depresión poderían ser atenuadas con fármacos que alteran a serotonina, iso non significa que a situación do individuo mellorase, senón só a precepción que ten o individuo do seu ambiente. Ás veces, un nivel baixo de serotonina pode ser beneficioso; por exemplo no chamado [[xogo do ultimátum]], no cal os xogadores con niveis normais de serotonina están máis inclinados a aceptar ofertas inxustas que os outros participantes aos que se lles reduciron artificialmente os seus niveis de serotonina. <ref name="pmid18535210">{{Cita publicación periódica |author=Crockett MJ, Clark L, Tabibnia G, Lieberman MD, Robbins TW |title=Serotonin modulates behavioral reactions to unfairness |journal=Science |volume=320 |issue=5884 |page=1739 |year=2008|pmid=18535210 |pmc=2504725 |doi=10.1126/science.1155577 |laysummary=http://www.scientificamerican.com/podcast/episode.cfm?id=68FC98F1-E48A-251D-8F65277181DB9A4E}}</ref>
==== Síndrome de serotonina ====
Niveis extremadamente altos de serotonina poden orixinar unha condición chamada [[síndrome de serotonina]], con efectos tóxicos potencialmente letais. Na práctica, tales efectos tóxicos son practicamente imposibles de atinguir cunha [[sobredose]] dun só fármaco antidepresivo, e requírese unha combinación de axentes serotoninérxicos, como un [[SSRI]] cun [[MAOI]]. <ref>{{Cita publicación periódica |author=Isbister, G. K.; Bowe, S. J.; Dawson, A.; Whyte, I. M. |title=Relative toxicity of selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) in overdose |journal=J. Toxicol. Clin. Toxicol. |volume=42 |issue=3 |pages=277–85 |year=2004 |pmid=15362595 |doi= 10.1081/CLT-120037428}}</ref> A intensidade dos síntomas da síndrome de serotonina varía amplamente, e as formas máis leves poden darse mesmo con niveis non tóxicos. <ref name="pmid12925718">{{Cita publicación periódica|author = Dunkley EJ, Isbister GK, Sibbritt D, Dawson AH, Whyte IM|title = The Hunter Serotonin Toxicity Criteria: simple and accurate diagnostic decision rules for serotonin toxicity|journal = QJM|volume = 96|issue = 9|pages = 635–42|year = 2003|pmid = 12925718|doi = 10.1093/qjmed/hcg109}}</ref>
=== Antieméticos ===
== En organismos unicelulares ==
Unha variedade de organismos uniceluares utilizan a serotonina para varias funcións. Os inhibidores da captación selectiva de serotonina (SSRIs) son tóxicos para as [[alga]]s. <ref name="pmid16753215">{{Cita publicación periódica|author = Johnson DJ, Sanderson H, Brain RA, Wilson CJ, Solomon KR|title = Toxicity and hazard of selective serotonin reuptake inhibitor antidepressants fluoxetine, fluvoxamine, and sertraline to algae|journal = Ecotoxicol. Environ. Saf.|volume = 67|issue = 1|pages = 128–39|year = 2007|pmid = 16753215|doi = 10.1016/j.ecoenv.2006.03.016}}</ref> O [[parasito]] gastrointestinal ''[[Entamoeba histolytica]]'' segrega serotonina, causando unha constante [[diarrea]] secretora nalgúns pacientes. <ref name="pmid6308760">{{Cita publicación periódica|author = McGowan K, Kane A, Asarkof N, Wicks J, Guerina V, Kellum J, Baron S, Gintzler AR, Donowitz M|title = Entamoeba histolytica causes intestinal secretion: role of serotonin|journal = Science|volume = 221|issue = 4612|pages = 762–4|year = 1983|pmid = 6308760|doi = 10.1126/science.6308760}}</ref><ref name="pmid2861068">{{Cita publicación periódica|author = McGowan K, Guerina V, Wicks J, Donowitz M|title = Secretory hormones of Entamoeba histolytica|journal = Ciba Found. Symp.|volume = 112|pages = 139–54|year = 1985|pmid = 2861068}}</ref> Os pacientes infaectados con ''E. histolytica'' teñen un nivel sérico de serotonina moi alto, que torna aos niveis normais despois de acabada a infección. <ref name = "Banu_2005">{{Cita publicación periódica|author = Banu N, Zaidi KR, Mehdi G, Mansoor T|title = Neurohumoral alterations and their role in amoebiasis|journal = Indian J. Clin Biochem|volume = 20|issue = 2|pages = 142–5|year = 2005|doi = 10.1007/BF02867414}}</ref> Ademais, ''E. histolytica'' responde á presenza de serotonina facéndose máis virulenta. <ref name="pmid2561282">{{Cita publicación periódica|author = Acharya DP, Sen MR, Sen PC|title = Effect of exogenous 5-hydroxytryptamine on pathogenicity of Entamoeba histolytica in experimental animals|journal = Indian J. Exp. Biol.|volume = 27|issue = 8|pages = 718–20|year = 1989|pmid = 2561282}}</ref> Isto significa que a secreción de serotonina non só serve para incrementar a diseminación de entoamoebas orixinando diarrea no hóspede, senón tamén para coordinar o seu comportamento de acordo coa densidade da súa poboación, un fenómeno chamado [[percepción do quórum]] (''quorum sensing''). Fóra do hóspede, a densidade de entoamoebas é baixa, e, por tanto, tamén a concentración de serotonina. A escaseza de serotonina indica ás entoamoebas que están fóra do hóspede e fanse menos virulentas para así conservar enerxía. Cando entran nun hóspede, multiplícanse no intestino, e fanse máis virulentas a medida que se incrementa a secreción de serotonina.
== Nas plantas ==
Porén, como a serotonina é un importante modulador gastrointestinal, pode ser producida polas plantas nos seus froitos como un medio de acelerar o paso das sementes a través do tracto dixestivo dos animais que as comen, do mesmo xeito en que actúan certos froitos e sementes que teñen propiedades laxantes.
A serotonina atópase nos [[cogomelo]]s ([[fungos]]), [[froita]]s e [[hortaliza]]s. Atopáronse valores superiores a 25–400 mg/kg nas [[Noz (froito da nogueira)|noces]] de [[nogueira]] (''Juglans'') e do xénero ''Carya''. Concentracións de 3–30 mg/kg atópanse en [[banana|plátanos]], [[ananás|piña de América]], [[Kiwi (froita)|kiwi]], [[Ameixa (froito)|ameixas]], e [[tomate]]s. Niveis moderados de 0,1–3 mg/kg atópanse nunha gran variedade de vexetais. <ref>{{Cita publicación periódica |author=Feldman, J. M.; Lee, E. M. |title=Serotonin content of foods: effect on urinary excretion of 5-hydroxyindoleacetic acid |journal=Am. J. Clin. Nutr. |volume=42 |issue=4 |pages=639–43 |year=1985|pmid=2413754}}</ref>
A serotonina é un composto que forma parte do veleno que conteñen as [[ortiga]]s (''Urtica dioica''), que causa dor ao ser inxectado na pel da mesma maneira que os velenos de insecto con serotonina que se comentaron máis arriba.
== Historia ==
En 1935, o italiano [[Vittorio Erspamer]] observou que un extracto de [[célula enterocromafín|células enterocromafíns]] provocaba a contracción dos intestinos. Algúns pensaban que contiña [[adrenalina]] (epinefrina), pero dous anos despois Erspamer demostoru que se trataba dunha [[amina]] ata entón descoñecida, que denominou ''enteramina''. <ref name="pmid17526278">{{Cita publicación periódica |author=Negri L |title=[Vittorio Erspamer (1909–1999)] |language=Italian |journal=Med Secoli |volume=18 |issue=1 |pages=97–113 |year=2006 |pmid=17526278}}</ref> En 1948, [[Maurice M. Rapport]], [[Arda Green]], e [[Irvine Page]] descubriron unha substancia vasoconstritora no [[plasma sanguíneo]], e como era un axente sérico que afectaba ao ton vascular, denominárona serotonina (sero=soro sanguíneo, ton= ton vascular). <ref name="pmid18100415">{{Cita publicación periódica|author = Rapport MM, Green AA, Page IH|title = Serum vasoconstrictor, serotonin; isolation and characterization|journal = J. Biol. Chem.|volume = 176|issue = 3|pages = 1243–51|year = 1948|pmid = 18100415}}</ref> En 1952 viuse que a enteramina era a mesma substancia ca a serotonina, e a medida que se lle descubrían máis funcións fisiolóxicas, o nome que se fixo preferido no campo farmacolóxico foi a abreviación 5-HT do seu nome químico 5-hidroxitriptamina. <ref name="pmid13035756">{{Cita publicación periódica |author=Feldberg W, Toh CC |title=Distribution of 5-hydroxytryptamine (serotonin, enteramine) in the wall of the digestive tract |journal=J. Physiol. (Lond.) |volume=119 |issue=2–3 |pages=352–62 |year=1953|pmid=13035756 |pmc=1392800}}</ref>
== Notas ==
|
