Revisión como estaba o 26 de setembro de 2010 ás 02:07 editar 83.32.18.107 (conversa) Sen resumo de edición ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 12 de outubro de 2010 ás 11:34 editar desfacer Corribot (conversa \| contribucións) Bots 58.071 edicións m Corribot: Facendo probas de correccións ortográficas sinxelas: ademáis -> ademais segundo: Wikipedia:Erros_de_ortografía_revisados; cambios estética Edición máis nova →
Liña 3: A '''dorna''' é unha [[embarcación de pesca]] típica das [[Rías Baixas]] de aproximadamente 4,60 metros de [[eslora]] e 1,50 metros de [[manga]], coa [[proa]] redonda que sobresae da [[cuberta]], a [[popa]] chata e pequena e [[quilla]] pronunciada. Evoluciona cunha única [[vela de relinga]] (ás veces se lle pon un pequeno [[foque]] usado para capear os temporais) e leva dous remos de apoio para cando vai "calma podre". Xeralmente leva dous tripulantes, o patrón á [[cana]] e o mariñeiro ás [[drizas]], que é quen se ocupa do izado da vela, aínda que poden ir tres persoas abordo con relativa comodidade ou incluso ser patroneada por un único tripulante. == Procedencia == [[Ficheiro:Zenaida.jpg\|thumb\|right\|Dorna navegando a vela.]] Segundo diversos estudos, realizados entre outros polo [[Suecia\|sueco]] Staffan Mörling sobre as dornas do Mar de Ons ou polo galego Xaquín Lorenzo na [[ría de Arousa]], este tipo de embarcación podería ter unha procedencia [[viquinga]], debido ás similitudes formais e de construcción cos [[drakkar]] dos viquingos. Segúndo esta teoría a '''dorna''' toma recursos formais e constructivos dos navíos [[viquingo]]s, que poderían ter chegado nas frecuentes invasións dos pobos do norte de Europa que pretendían asediar [[Santiago de Compostela]] durante a Alta [[Idade Media]], con características de pouco calado, evolución a vela (con aparellos moi sinxelos), [[roda]] de proa sobre a cuberta, [[bañeira]] aberta, etc. == Características formais == A '''dorna''' é unha embarcación totalmente fabricada de madeira, construída ó [[tingladillo]] coas táboas da [[obra viva]] xustapostas, montando unhas sobre outras, reducindo o risco de vías de auga e simplificando a construción, o que lle confire maior estabilidade á costa dunha perda de hidrodinámica (este tipo de construción denomínase "de [[escarva]] ou [[calime]]"). A quilla da dorna non abrangue toda a eslora, xa que pola parte de popa hai un tercio de lanzamento do casco que a quilla non soporta. As [[caderna~~\|cadernas~~]]s sobresaen da cuberta, formando [[toletes]] ou apoios dos remos nuns casos (tres toletes para dous remos, un a popa e dous na liña media, para o avance normal a remo, e dous toletes de menor tamaño a proa usados con remos pequenos para a pesca con [[espello]]), e noutros casos puntos que serven de guía para a disposición de [[liña~~\|liñas~~]]s ou de paso da escota. Leva un timón de grande tamaño que se prolonga por debaixo do lanzado de popa ata a [[quilla]], actuando como [[orza]] ~~ademáis~~ademais de como timón, gobernado mediante unha [[cana]] de madeira, xeralmente dunha soa peza. Coa aparición do motor mariño de explosión, a dorna sufriu un redeseño da [[estampa]] de popa, introducíndoselle unhas pezas de madeira que permiten o acoplamento dun pequeno motor [[foraborda]]. == Medidas == As dornas medíronse tradicionalmente en cuartas de quilla (aproximadamente 21 cm cada cuarta) e polgadas, e segundo o tamaño da quilla, podíase sabe-lo tamaño da dorna. Pr exemplo: unha dorna de nove cuartas de quilla menos dúas polgadas ven tendo unha eslora entre perpendiculares de 4,60 m aproximandmente. == Variantes == [[Ficheiro:Dorna vela.jpg\|thumb\|right\|200px\|Dorna navegando a vela na ría de Pontevedra.]] Existen moitas variantes segundo o uso ou a forma de construción: Liña 25: * '''A dorna ou lancha [[xeiteira]]'''. A Xeiteira é unha embarcación de gran tamaño, con tripulación de tres a oito persoas, deseñada para evolucionar en mar aberto máis aló da bocana da [[ría]], onde se faena con rede de [[pesca]] ao [[xeito]] para a captura de [[sardiña]], [[xurelo]] e [[bocarte]]. A xeiteira, dada a súa forma de construción, pode non considerarse unha dorna. == Galería de imaxes == {{AP\|Galería de imaxes de dornas de Galicia}} {{Commons\|Barcos pesqueiros de Galicia\|embarcacións pesqueiras galegas}} Liña 35: </gallery> === Bibliografía === * {{Cita libro\| autor =Cabrera de Aizpuru, Fernando e Lechuga Lombos, Enrique\| título =Las Ultimas dornas gallegas, proceso constructivo artesanal de la dorna gallega\| ano =2000\| publicación =\| id = ISBN 84-607-0602-8}} * {{Cita libro\| autor =Masso, José María\| título =Barcos en Galicia: De la prehistoria hasta hoy y del Miño al Finisterre\|ano =1982\| publicación =Deputación de Pontevedra\| id = ISBN 84-500-7629-3}} Liña 41: * {{Cita libro\| autor =Mörling, Staffan\| título =Lanchas e dornas: A estabilidade cultural e a morfoloxía das embarcacións na costa Occidental de Galicia\| ano =2000\| publicación =Xunta de Galicia\| id = ISBN 84-453-4130-8}} === Outros artigos === * [[Gamela]] * [[Chalana]] * [[bote (embarcación)]] === Ligazóns externas === * [http://www.culturamaritima.org Federación Galega pola Cultura Marítima e Fluvial]

Dorna: Diferenzas entre revisións