Constitución da República Española de 1931: Diferenzas entre revisións

[[Ficheiro:Cubierta constitucion1931.jpg|thumb|Facsímile da Constitución]]

A '''Constitución da República Española de 1931''' foi aprobada o [[9 de decembro]] de [[1931]] polas [[Cortes Constituíntes]] tras as [[eleccións xerais españolas de 1931]] que seguiron á proclamación da [[Segunda República Española|Segunda República]] e estivo vixente até o final da [[Guerra Civil Española]] en [[1939]]. A [[República española no exilio]] continúo recoñecendo a súa vixencia até [[1977]], cando o proceso político da chamada [[Transición Española]] permitiu a redacción dunha nova ''Carta Magna'' democrática.

 

== Antecedentes ==

Coa proclamación da [[II República Española|II República]] o [[14 de abril]] de 1931 convócanse eleccións a unhas [[Cortes Constituíntes]] en [[28 de xuño]]. Unha das súas primeiras tarefas foi confirmar como presidente a [[Niceto Alcalá Zamora]] e o seu gabinete. Unha vez aprobada procede a elixir o Presidente da República, sendo electo Alcalá Zamora ([[12 de decembro]]) tras o cal exerce a función de Cortes.

 

== Garantías e dereitos constitucionais ==

O título III ''Dereitos e deberes dos españois'', subdividido en liberdades e dereitos individuais (Capítulo I: Garantías individuais e políticas) e sociais (Capítulo II: Familia, economía e cultura), recoñecía a liberdade relixiosa, de expresión, reunión, asociación e petición (dereito de toda persoa a dirixir unha petición ao goberno), o dereito de libre residencia e de circulación e de elección de profesión, inviolabilidade do domicilio e da correspondencia, igualdade ante a xustiza, protección á familia, dereito ao divorcio, dereito ao traballo, dereitos á cultura e o ensino, artigos sobre a relación entre Igrexa católica e Estado. Doutra banda, suprimíase todo privilexio de clase social e de riqueza, o que equivalía a anular a nobreza como entidade xurídica. Apuntábase tamén a posibilidade de socialización da propiedade e dos principais [[servizo público|servizos públicos]], aínda que en definitiva os proxectos de nacionalización da terra, as [[Mina (minería)|minas]], os [[banco]]s e os [[ferrocarril|ferrocarrís]] nunca se levaron a cabo.

 

== Estrutura do Estado ==

España é definida como "''unha República democrática de traballadores de toda clase, que se organiza en réxime de Liberdade e Xustiza''". Fai compatible a unidade do Estado e a autonomía dos municipios e rexións. Renúnciase ao uso da [[guerra]] como instrumento político. O sufraxio é universal para homes e mulleres maiores de 23 anos conforme ás leis.

 

 

== Organización territorial ==

O Estado organízase en concellos, os cales están agrupados en provincias. As provincias pódense organizar en rexións autónomas. Para constituír unha rexión autónoma requírese que sexa proposto pola maioría dos seus municipios ou que representen dous terzos do censo electoral; posteriormente debe ser aprobado por dous terzos dos electores da rexión e que finalmente o aproben as Cortes xunto co Estatuto proposto. Baixo este procedemento constituíronse como rexións autónomas [[Cataluña]] ([[1932]]) e o [[País Vasco]] ([[1936]]). En [[Galicia]] foi aceptada a proposta por plebiscito en 1936, mais a súa ratificación polas Cortes ficou interrompida polo comezo da [[Guerra Civil Española|Guerra Civil]], do mesmo xeito que as aspiracións de [[Andalucía]]

e do [[País Valenciano]] que mesmo redactou varias propostas.

 

== Críticas á Constitución de 1931 ==

A Constitución aglutinou xuízos negativos e críticas ulteriores de destacados republicanos conservadores:

 

 

* Rematou [[Miguel de Unamuno]]: ''"Constitución urdida, non por choque e entrecruce de doutrinas diversas, senón por intereses de partidos, ou mellor de clientelas políticas sometidas a unha disciplina... Así se forxa, claro non máis que no papel, un Código de compromiso enchido, non xa de contradicións íntimas (...), senón de ambigüidades goras de verdadeiro contido. Así se chega ao camelo"''.<ref>[http://biblioteca2.uclm.é/biblioteca/CECLM/ARTREVISTAS/conca/voz_conca/pdf/N482.pdf ''A Voz'', 24 de outubro de 1931]</ref>

 

== Véxase tamén ==

 

* [[Constitución española de 1876]]

* [[Historia do constitucionalismo español]]

 

 

[[Categoría:Constitucións de España|C 1931]]