Rodrigo Muñoz

conde galego, morreu na batalla de Zalaca


Rodrigo Muñoz ou Rodrigo Muñiz[1] (en latín: Rodericus Muniz), floruit 1073 e finado o 23 de outubro de 1086, foi un conde galego, coñecido sobre todo pola súa morte na batalla de Zalaca, onde loitaba por Afonso VI.

Infotaula de personaRodrigo Muñoz
Biografía
Nacementoséculo XI Editar o valor em Wikidata
Morte1086 (Gregoriano) Editar o valor em Wikidata
Causa da morteMorte en combate Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónmilitar Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Segundo relata o cronista Paio de Oviedo, Rodrigo era fillo do conde Munio Rodríguez por Ximena Ordoñez, neta de Vermudo II a través do seu fillo ilexítimo Ordoño Vermúdez. O seu avó paterno, o conde Rodrigo Romàniz, era sobriño do conde rebelde Sueiro Gundemáriz que se rebelou contra o rei Vermudo III.[2][3][4] O pai de Rodrigo, Munio Rodríguez, rebelouse á súa vez brevemente contra Fernando I e foi obrigado polos soldados do rei a fuxir ás montañas.[5] Rodrigo Muñiz estaba moi relacionado coa Casa de Traba e coa familia Vela de Bermudo Ovéquiz, os cales tamén descendían de Rodrigo Romàniz.[6] Tivo un irmán, Suero Muñiz,[3] e polo segundo matrimonio do seu pai con Ilduara Velázquez, unha media irmá Elvira Muñiz, esposa do conde Paio Gómez do poderoso clan Banu Gómez.[3] A súa familia fora benfeitora do mosteiro de Santa María de Ferreira de Pallares desde a súa fundación no século X.[3]

Rodrigo Muñiz aparece por primeira vez en 1073, cando se uniu aos seus pais e a toda a corte para confirmar unha doazón feita por Paio, bispo de León. Só dous anos despois aparece como conde cando confirmou unha doazón realizada por Afonso VI. Aparece con subvencións reais adicionais en 1080 e 1082,[3] nesta última carta como Rodericus Muniz Gallecie (Rodrigo Muñiz o galego), un estilo que destaca a súa importancia na corte.[6] Atópase por última vez testemuña dun documento en 1085 onde Paio de Oviedo informa que foi asasinado na batalla de Zalaca;[3] loitada o 23 de outubro de 1086 entre os exércitos de Afonso VI e o rei almorábide Yusuf ibn Tashfin, a batalla resultou nunha decisiva derrota cristiá e a perda dunha parte importante do exército de Afonso, aínda que Rodrigo é un dos poucos mortos expresamente nomeados. As baixas causadas aos almorábides impediron que puidesen aproveitar a súa vitoria, pero puxo fin á expansión de Afonso no sur musulmán.

Non se sabe nada do matrimonio de Rodrigo, pero un relato do século XIII dos benfeitores de Santa María de Ferreira de Pallares dálle unha filla, Mayor Rodríguez,[7] nai (co conde Fernando Núñez) de Fronilde Fernández, a muller do conde Rodrigo Pérez de Traba.[3]

Notas editar

  1. O seu nome aparece ás veces representado en fontes máis antigas como Rodrigo Núñez. Aínda que comparten unha orixe común, os nomes Nuño e Munio eran distintos nesta época. Porén, os escribas e historiadores nos séculos posteriores chegaron a utilizalos indistintamente, de tal xeito que se perdeu a distinción.
  2. González López, Emilio (1978). Grandeza e decadencia do reino de Galicia. Galaxia. ISBN 9788471543035. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Salazar y Acha, Jaime de (1989). Los descendientes del conde Ero Fernández, fundador de Monasterio de Santa María de Ferreira de Pallares. Museo de Pontevedra. ISSN 0210-7791. 
  4. Un relato xenealóxico dos patróns do mosteiro de Santa María de Ferreira de Pallares, compilado no século XIII, di que o propio Rodrigo Romàniz foi neto de Vermudo II a través dun fillo ilexítimo, Romano, pero non hai outro rexistro de que ese rei tivese un fillo con este nome e cronoloxicamente resulta insostible que Rodrigo Romàniz fose neto do monarca. A Casa dos Traba mantivo unha tradición similar que suxire que Rodrigo Romàniz puido ter orixes reais, aínda que fora de diferentes xeracións.
  5. Canal Sánchez-Pagín, José María (1991). Jimena Muñoz, Amiga de Alfonso VI. Anuario de Estudios Medievales. 
  6. 6,0 6,1 Torres Sevilla-Quiñones de León, Margarita Cecilia (1999). Linajes nobiliarios de León y Castilla. Siglos IX-XIII. Salamanca: Junta de Castilla y León, Consejería de educación y cultura. ISBN 84-7846-781-5. 
  7. Non confundir con Mayor alias Gontroda Rodríguez, filla dun conde asturiano Rodrigo Muñoz, que casou co conde Pedro Fróilaz de Traba, e era nai de Rodrigo Pérez de Traba, xenro do maior de Galicia Rodríguez.