Elías
Elías foi un profeta xudeu que viviu no século IX a.C.. O seu nome é unha forma helenizada que provén do hebreo Ēliyahū (אליהו) e que significa "o meu Deus é Yahveh".[1] Elías era oriúndo de Tishbé, na rexión de Galaad, ao oriente do río Xordán.[2] A Biblia refírese a el en I Reis 17-21 e II Reis 1-2.
Nome orixinal | (he) אליהו |
---|---|
Biografía | |
Nacemento | 904 a. C. Tisbe, Xordania (pt) , posiblemente |
Morte | 850 a. C. (53/54 anos) Xericó, Estado de Palestina, preto do lugar |
Profeta | |
Datos persoais | |
Grupo étnico | Israelitas (pt) |
Relixión | Yahwisme |
Actividade | |
Campo de traballo | Profecía e cristianismo |
Ocupación | taumaturgo, Profeta |
Período de actividade | (Con vida en: século IX a. C. ) |
Profesores | Aías (pt) |
Alumnos | Eliseo |
Enaltecemento | |
Celebración | monoteísmo |
Día de festividade relixiosa | 20 de xullo (Historic church (en) ) |
Cronoloxía | |
Elijah and the prophets of Baal (en) | |
visión | |
Q18191902 | |
Q25492719 | |
Ascensão (pt) | |
Descrito pola fonte | Enciclopedia Bíblica de Archimandrita Nicéforo Enciclopedia Xudía de Brockhaus e Efron Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron |
Contexto histórico
editarO ministerio profético de Elías comezou na época do reinado de Acab (fillo de Omrí), quen gobernou o reino de Israel entre 874 a.C. e 853 a.C.[3]
Os autores dos Libros dos Reis citan como fonte dos seus relatos outro libro perdido, coñecido como "o libro das crónicas dos Reis de Israel".[4] Posiblemente de devandita fonte ou outra referida ao profeta xorde a narración sobre o enfrontamento entre Elías e o rei Acab, "quen fixo o mal aos ollos de Deus, máis que todos os que o precederan" e "tomou por muller unha cananea, Xezabel, filla de Itobaal, rei de Sidón e foi tras Baal e Asera, serviuno e prosternouse ante el".
Non só o corazón de Acab se desviou dos preceptos de Deus, senón tamén todo o pobo, o que provocou a execución da maioría dos profetas de Israel e como consecuencia da iniquidade, Deus fixo que sobreviñera unha gran seca en Samaria e polo tanto, unha gran fame na rexión.
A primeira misión
editarElías aparece de súpeto no relato anunciando a Acab a seca. Despois, escóndese nun regato próximo ao Xordán e é alimentado por corvos; logo, por mandato de Yahveh, vai a Sarepta, un poboado próximo, á casa dunha viúva, onde o profeta multiplica a comida e resucita o seu fillo. Trátase do primeiro caso no que se recolle a resurrección dun morto. Elías enfróntase a Xezabel, que ordenara que matasen os profetas de Yahveh.
Elías desafiou os catrocentos cincuenta profetas de Baal a que aceptasen o sacrificio dun boi nun altar preparado para ser incinerado; Elías fixo que preparasen un altar igual e ademais que mollasen a madeira tres veces ata que se enchese un foxo arredor da ara. Yahveh aceptou o sacrificio de Elías, para confusión dos profetas de Baal, e no monte Carmelo derrotounos e degolounos coa axuda do pobo, tralo que remata a seca.
Características de Elías
editar"Elías era un home coma calquera de nós":[5] trala súa vitoria fuxiu por temor á vinganza de Xezabel e adentrouse no deserto, desexándose a morte. Non obstante, logo de que o Anxo de Deus lle dese de comer e beber sentiuse reconfortado e andou ata o monte Horeb, onde se agochou nunha cova.
En medio dunha depresión, o profeta Elías rezou a Yahveh e demostrou un exceso de celo na súa misión. Deus manifestóuselle e apoiouno como "unha voz apacible e suave" tras ventos, tremores e un lume e deulle novas misións, acabando por sinalar a Eliseo como o seu sucesor.
A segunda misión
editarA maldade de Acab e Xezabel enfrontada por Elías non se limitaba ao culto de Baal, senón que se proxectaba no despoxo dos seus súbditos. O episodio da viña de Nabot[6] é representativo da repetida historia do despoxo das terras dos campesiños polos gobernantes e grandes propietarios. Outros profetas referíanse a estas situacións.[7] Elías expresou a senten<a divina contra Xezabel e contra a descendencia de Acab. Derrotado e morto este en combate coas tropas do rei de Aram, a pesar dos bos augurios dos falsos profetas, secedeuno o seu fillo Ocozías, "que andou polo camiño do seu pai e da súa nai" e "fixo pecar a Israel" e morreu deseguido.
Segundo a Biblia [8] trala muerte de Ocozías (852 a. C.) Deus traspasou o oficio de profeta a Eliseo, "un carro de lume con cabalos de lume apartounos os dous; e Elías subiu ao ceo nun remuíño". (2 Reis 2:11) á vista de Eliseo. Eliseo tomou o manto de Elías e deste xeito foi recoñecido por Yahveh como o seu profeta.
Elías nas tradicións xudía e cristiá
editarNa tradición xudía Elías é agardado nos fogares israelís durante durante todas as festividades da Pascua e resérvaselle un asento na mesa. O Libro de Malaquías prevé que Elías regresará o Día do Xuízo, predición que lle dá o status de símbolo do Mesías, conferíndolle especial importancia na crenza xudía.[9]
Moitos creron que Xoán o Bautista foi Elías que veu preparar o seu camiño.[10] De feito, para reforzar esta misión, o propio Xoán vestía como Elías.[11] Os evanxeos sinópticos, na pasaxe da transfiguración, amosan a Elías e a Moisés falando con Xesús.[12] O apócrifo Apocalipse de Elías móstrao ao lado de Henoc combatendo contra o "fillo da iniquidade" que os mata, despois do cal eles resucitan, de xeito semellante ao que ocorre coas dúas testemuñas da Apocalipse no seu enfrontamento coa Besta.
O título ou nome Elías nas escrituras emprégase de diversas maneiras, por exemplo:
- Elías o Profeta.
- Precursor: neste caso Elías é un título que se dá a aquel que é un precursor, como por exemplo Xoán o Bautista, quen foi enviado a preparar o camiño para Xesús.
- Restaurador: aplícase a persoas por motivos das misións particulares que haberían de cumprir, como por exemplo Xoán o Revelador.
Galería de imaxes
editar-
Elías alimentado por el cuervo. Óleo por Giovanni Lafranco, c. 1625. Museo de Bellas Artes, Marsella
-
Elías no deserto. Óleo de Dieric Bouts, c. 1465. Igrexa de San Pedro, Lovaina
-
Ascensión de Elías, con Eliseo como observador. Speculum Humanae Salvationis, século XIV. Bibliothèque Nationale de France, Arsenal 593, folio 27v.
-
Beit Ha-Knéset Eliahu (Sinagoga Elías), Mumbai, India, 1884; interior
-
Banco de circuncisión, empregado polo padriño e con sitio reservado para Elías. Museo Alsaciano, Estrasburgo
-
Igrexa de Santo Elías, Pietra di Verde, Francia
-
Catedral católica de Santo Elías, Haifa, Israel
-
Elías no carro de lume. Relevo na estación da Cidade do Vaticano
Notas
editar- ↑ Trátase dun nome propio hebreo composto e que incorpora parte do tetragramaton, onde se atopa o nome divino, Yahveh (New Bible Dictionary, 2.ª edición, Wheaton: Tyndale Press, 1982; John C. Wells, Longman Pronunciation Dictionary, Harlow: Longman, 1990, páx. 239: "Elijah").
- ↑ De aí que se lle chame "o tisbkita" na versión da Biblia elaborada por Cipriano de Valera.
- ↑ Philip Wilkinson, Religiões [2008], Rio de Janeiro: Zahar, 2011, páx. 298.
- ↑ 1Reis "22:39". BibleGateway (en castelán).
- ↑ Santiago "5". A Biblia Galega.
- ↑ 1Reis "21". BibleGateway (en castelán).
- ↑ Pode verse en Isaías "1-5". A Biblia Galega. e Miqueas "1-7". A Biblia Galega..
- ↑ 2Reis "2:1-13". BibleGateway (en castelán).
- ↑ Wilkinson, Religiões, p. 298.
- ↑ Mateo "11:7-15". BibleGateway (en castelán)., Malaquias "3:23". BibleGateway (en castelán).)
- ↑ 2Reis "1:8". BibleGateway (en castelán)., 2Reis "2:1-13". BibleGateway (en castelán).
- ↑ Marcos "9:4". BibleGateway (en castelán).
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Elías |
Bibliografía
editar- Ackerman, Jane. Elijah: Prophet of Carmel, ICS Publications, 2003. ISBN 0-935216-30-8
- Bialik, H. N. e Y. H Ravnitzky. eds. The Book of Legends: Sefer Ha-Aggadah. Nova York: Schocken Books, 1992. ISBN 0-8052-4113-2
- Ginzberg, Lewis. Legends of the Bible. Philadelphia: Jewish Publication Society of America, 1956.
- HadžiMuhamedović, S. Waiting for Elijah: Time and Encounter in a Bosnian Landscape. Nova York e Oxford: Berghahn Books. ISBN 978-1-78533-856-4
- Miller, J. M. e J. H. Hayes. A History of Ancient Israel and Judah. Louisville, KY: Westminster John Knox Press, 2004. ISBN 0-664-22358-3
- Schwartz, Howard. Tree of Souls: The Mythology of Judaism. Oxford: Oxford University Press, 2004. ISBN 0-19-508679-1
- Wolfson, Ron e Joel L. Grishaver. Passover: The Family Guide to Spiritual Celebration. Woodstock, VT: Jewish Lights Publishing, 2003. ISBN 1-58023-174-8
Ligazóns externas
editar- Legends of the Jews by Louis Ginzberg. The legends of Elijah.
- Dictionary of the History of Ideas: Cosmic Voyages