Departamento de La Paz, O Salvador

La Paz é un dos catorce departamentos que conforman a República do Salvador. A capital é a cidade de Zacatecoluca. O departamento de La Paz encóntrase situado no sector centro-sur do Salvador. Os seus límites son o lago de Ilopango e o departamento de Cuscatlán polo norte, o departamento de San Vicente polo nordés e leste, os departamentos de San Salvador e La Libertad polo oeste e o océano Pacífico polo Sur.

Modelo:Xeografía políticaDepartamento de La Paz, O Salvador
Imaxe

Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 13°31′N 88°52′O / 13.51, -88.87
EstadoO Salvador Editar o valor en Wikidata
CapitalZacatecoluca Editar o valor en Wikidata
Poboación
Poboación318.374 (2024) Editar o valor en Wikidata (260,11 hab./km²)
Lingua usadaLingua pipil Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Superficie1.224 km² Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Creación1852 Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
ISO 3166-2SV-PA Editar o valor en Wikidata

Historia

editar

O territorio do departamento, de acordo cos restos arqueolóxicos encontrados no sector comprendido entre os ríos Lempa e Jiboa, estivo poboado por comunidades maiances até finais do século XI. Logo produciuse a primeira migración invasora de pobos nahuas mesoamericanos.

Tras a ocupación tolteca, que tendían a mesturarse coas tribos locais, establecéronse catro séculos despois os nonualcos, pertencentes ao grupo náhua de kuskatan. A eles débeselle a fundación ou repoboación de núcleos urbanos como os de Cuyultitán, Analco, Tecoluca, Santiago, San Pedro, San Juan Nonualco, Santa María Ostuma e Zacatecoluca. Esta última poboación era, en tempos da colonia, unha das catro urbes precolombianas de maior importancia do país e, como tal, foi designada cabeceira de partido en 1786.

En 1814, a cidade de Zacatecoluca protagonizou un dos episodios máis significativos do movemento independentista salvadoreño, cando os nonualcos alzáronse en armas, tomaron a poboación e obrigaron ao seu intendente a proclamar a emancipación. Unha vez lograda esta, a crecente poboación e riqueza de Zacatecoluca determinou que en 1823 a poboación fora elevada a categoría de vila, alcanzando a de cidade en 1844.

En 1852, o goberno de Francisco Dueñas creou o departamento a partir de territorio que desde 1824 era parte do departamento de San Vicente.

Xeografía

editar

Relevo

editar

O relevo do departamento de La Paz está determinado por unha rexión montañosa, que abrangue a súa maior parte, e unha chaira costeira. A primeira está formada polos contrafortes da cordilleira Central (La Libertad - San Salvador - San Vicente), pertencente ao Eixo volcánico salvadoreño-guatemalteco e está atravesada por varios vales fluviais. O seu máximo cumio é o volcán San Vicente ou Chichontepec, xunto o cal destacan os cerros El Volcancito e La Carbonera (os únicos que superan os 1,000 m). A chaira costeira, cunha anchura que oscila entre os 10 e 20 km, é unha planicie aluvial atravesada por unha gran cantidade de ríos, na que se encontran numerosos esteiros.

O punto máis alto do territorio atópase nas coordenadas 13.596300,-88.838114,[1] especificamente no volcán Chinchontepec a 2.182 msnm.

Hidrografía

editar

Entre os esteiros singulares figuran os de Jaltepeque, con varias illas interiores, Limpio, Solomillo e El Esterón. Outros accidentes do litoral dominado pola chaira son as praias La Zunganera, El Pimental, San Marcelino, Las Hojas e Los Blancos, e a punta e bocana de Cordoncillo. A rede hidrográfica está composta por numerosos ríos que desembocan no Pacífico, como o Tihuapa e o Comalapa; ou integran as concas dos ríos Jiboa (emisario do lago Ilopango), como o Sepaquiapa e o Tilapa, e como tamén do Lempa.

O lago Ilopango é de orixe volcánica e no seu interior encóntrase a illa Cerro Los Patos. Con arredor de 4300 ha, é o segundo corpo de auga salobre máis grande do Salvador, así como unha das principais extensións de bosque salgado (mangleiro). Atópase na porción oriental costeira do Departamento de La Paz a uns 60 km de San Salvador, e nel áchase a zona turística de praia denominada Costa do Sol, con amplas instalacións hostaleiras, incluídas algunhas nas illas.

Completan o sistema hidrográfico do departamento as lagoas de Nahualapa, Limpia, El Gallo, Jauta, Contreras, Solomilla e El Patrono.

O clima é temperado húmido na zona montañosa, con choivas que superan os 2,000 mm ao ano, e cálido e semihúmido nos vales septentrionais, o centro e a chaira litoral, con choivas de 1,500 mm anuais. A flora do departamento está representada por especies típicas do bosque húmido tropical e húmido subtropical.

División política e administrativa

editar

O departamento de La Paz comprende catro distritos e vinte e dous municipios.[2][3]

Distritos

editar

O departamento está dividido en 4 distritos, que son:

Distrito de Zacatecoluca

editar

Creado no ano 1786, comprende os municipios de:

  1. Zacatecoluca (Capital o Cabecera departamental)
  2. San Juan Nonualco
  3. Santiago Nonualco
  4. San Luis La Herradura
  5. San Rafael Obrajuelo

Distrito de Olocuilta

editar

Creado no ano 1786, comprende os municipios de:

  1. Olocuilta
  2. San Juan Talpa
  3. Cuyultitán
  4. San Luis Talpa
  5. San Francisco Chinameca
  6. Tapalhuaca

Distrito de San Pedro Masahuat

editar

Creado no ano 1892, comprende os municipios de:

  1. El Rosario
  2. San Pedro Masahuat
  3. San Miguel Tepezontes
  4. San Juan Tepezontes
  5. San Antonio Masahuat

Distrito de San Pedro Nonualco

editar

Creado no ano 1892, comprende os municipios de:

  1. San Pedro Nonualco
  2. Santa María Ostuma
  3. San Emigdio
  4. Paraíso de Osorio
  5. Jerusalén
  6. Mercedes La Ceiba

Municipios

editar

O departamento está dividido en 22 municipios, que son:

  1. Zacatecoluca (Capital)
  2. Cuyultitán
  3. El Rosario
  4. Jerusalén
  5. Mercedes La Ceiba
  6. Olocuilta
  7. Paraíso de Osorio
  8. San Antonio Masahuat
  9. San Emigdio
  10. San Francisco Chinameca
  11. San Pedro Masahuat
  12. San Juan Nonualco
  13. San Juan Talpa
  14. San Juan Tepezontes
  15. San Luis La Herradura
  16. San Luis Talpa
  17. San Miguel Tepezontes
  18. San Pedro Nonualco
  19. San Rafael Obrajuelo
  20. Santa María Ostuma
  21. Santiago Nonualco
  22. Tapalhuaca
  1. "13°35'46.7"N 88°50'17.2"W". 13°35'46.7"N 88°50'17.2"W. Consultado o 2020-12-10. 
  2. "Distritos de El Salvador". Arquivado dende o orixinal o 1 de febreiro de 2019. Consultado o 29 de xaneiro de 2019. 
  3. "Municipios y Distritos de El Salvador". Arquivado dende o orixinal o 17 de agosto de 2022. Consultado o 04 de maio de 2022. 

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • Atlas Geográfico Universal y de El Salvador, Editorial OCEANO, 1993 e 1995 ISBN 84-494-0135-6

Ligazóns externas

editar