Concordia de Segovia
A Concordia de Segovia foi un tratado asinado o 15 de xaneiro de 1475, por Isabel I de Castela e o seu marido Fernando II de Aragón, rei de Sicilia e príncipe de Xirona. Este tratado fixou o papel que debería asumir Fernando na administración e goberno do reino castelán,[1] e asegurar os cargos para os casteláns.[2]
Ascensión de Isabel I ao trono castelán
editarO rei Henrique IV de Castela finou na madrugada do 12 de decembro de 1474 en Madrid. A noticia chegou enseguida a Segovia, onde residía a súa medio irmá Isabel, pero o seu marido entón estaba ausente en Aragón. Ao día seguinte celebrou o seu proclamación como raíña e propietaria do reino e a Fernando como o seu lexítimo marido, como un feito consumado para evitar negociacións e concesións para facerse recoñecer como raíña fronte á súa sobriña Xoana, e como tal feito consumado foi enviado ás cidades con representación nas Cortes.[3] Fernando puxo camiño a Segovia, na que entrou o 2 de xaneiro de 1475.[4]
Iniciáronse entón discusións acerca da orde sucesoria e o papel que debía desempeñar o marido no goberno do reino.[4] Afirmouse que os dereitos de Fernando eran superiores aos de Isabel ao ser o herdeiro varón máis directo da casa de Trastámara,[5] e que os maridos tiñan libre disposición dos bens da súa dona.[6] polo que Fernando podía dispoñer do reino castelán a súa vontade. Porén, ante o feito de que aínda non tiñan descendente varón, de aplicarse estas prerrogativas aos varóns actuaban na contra da súa propia liñaxe.[4][5] Quedaba por definir o papel de Fernando en Castela, como fillo de Xoán II de Aragón era visto como un novo infante de Aragón, liñaxe que participara nas conxuracións nobiliarias durante o reinado de Xoán II de Castela, e como tal a nobreza que combatera contra eles esperaba que puidera sufrir represalias, polo que esperaban a limitación do poder do rei,[6] comprometéndose a impedir que o rei Fernando outorgara oficios e mercedes.[7]
A Concordia de Segovia
editarO arcebispo Carrillo e o cardeal Pedro González de Mendoza redactaron o documento da Concordia de Segovia, que está datada o 15 de xaneiro de 1475. Na Concordia confírmase que Isabel era a única propietaria do reino como única herdeira, de modo que á súa morte, os seus títulos pasarían aos seus descendentes directos. Fernando recibiu o título de rei e non quedou relegado a consorte, de modo que os documentos oficiais, a moeda, o selo e pregóns quedarán encabezados polo nome de ambos con precedencia de Fernando, pero as armas de Castela terían precedencia ás de Aragón. Isabel sería a que se reservase a provisión de cargos públicos en Castela, e o produto dos impostos casteláns destinaríase prioritariamente a obrigacións administrativas en Castela e o saldo restante utilizaríase en común acordo, os beneficios eclesiásticos concederíanse de común acordo, pero en caso de conflito decidiría a raíña; os asuntos administrativos e xudiciais, e o nomeamento de corrixidores regularíanse de común acordo cando os reis estivesen xuntos e se estivesen por separado, a nome de cada un.[8][9][10]
Consecuencias
editarA Concordia non supuxo un acordo entre marido e muller senón un acordo entre dous bandos políticos rivais,[8] deste xeito estaba redactada para garantir aos nobres casteláns que non ía haber inxerencia polos aragoneses no goberno do reino castelán.[9] de modo que só trataba de regular as rendas ordinarias, os nomeamentos de cargos e a administración de xustiza, quedando ao arbitrio dos reis a política exterior, a guerra e as rendas extraordinarias.[11] A Concordia tamén significou o establecemento dunha cohesión política entre Fernando e Isabel, para neutralizar calquera intriga política que afondar en desavinzas que puidesen xurdir entre os monarcas.[9]
O 28 de abril, nos prolegómenos da guerra de sucesión, Isabel outorgou a Fernando un documento polo que lle autorizaba e recoñecíalle a capacidade para exercer todas as funcións de goberno que ela estaba lexitimada para facer.[12]
Isto convertía a Fernando en rei efectivo de Castela,[10][13] e invalidaba a Concordia de Segovia en canto á separación de poderes dos monarcas, pero permanecía vixente xuridicamente en canto ao reino.[14]
Tralo falecemento de Xoán II de Aragón en 1479, sucedeuno o seu fillo Fernando. O 14 de abril de 1481, nas cortes de Calatayud, outorgáronselle a Isabel os mesmos poderes que el recibira o 28 de abril de 1475, designándoa como correxente, gobernadora e administradora dos reinos da coroa de Aragón.[15] Aínda pode deducirse que tal documento foi un recoñecemento sen límite de tempo e non unha procuración.[14] Pero o feito de que en 1488 Fernando outorgara en Valencia a Lugartenencia Xeral dos Estados da Coroa de Aragón[16] a Isabel e que nos documentos oficiais non figure o nome da raíña, da entender que foron poderes circunstanciais outorgados por Fernando a Isabel.[17][18]
Notas
editar- ↑ Carrasco Manchado, Ana Isabel (2006). Isabel I de Castilla y la sombra de la ilegitimidad: propaganda y representación en el conflicto sucesorio (1474-1482). Sílex Ediciones. p. 73. ISBN 9788477371656.
- ↑ Martínez Ruiz, Enrique (1992). La España moderna. Ediciones AKAL. p. 23. ISBN 9788470902772.
- ↑ Pérez, Joseph (1997). Isabel y Fernando: los Reyes Católicos. Editorial NEREA. p. 60. ISBN 9788489569126.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Suárez Fernández, Luis (1989). Los Reyes Católicos: La Conquista del trono. Ediciones Rialp. p. 84. ISBN 9788432124761. Arquivado dende o orixinal o 01 de abril de 2016. Consultado o 02 de febreiro de 2015.
- ↑ 5,0 5,1 Pérez, Joseph (1997). Isabel y Fernando: los Reyes Católicos. Editorial NEREA. p. 61. ISBN 9788489569126.
- ↑ 6,0 6,1 Suárez Fernández, Luis (1989). Los Reyes Católicos: La Conquista del trono. Ediciones Rialp. p. 83. ISBN 9788432124761. Arquivado dende o orixinal o 22 de marzo de 2016. Consultado o 02 de febreiro de 2015.
- ↑ Suárez Fernández, Luis (1989). Los Reyes Católicos: Fundamentos de la monarquía. Ediciones Rialp. p. 18. ISBN 9788432125119. Arquivado dende o orixinal o 25 de marzo de 2016. Consultado o 02 de febreiro de 2015.
- ↑ 8,0 8,1 Suárez Fernández, Luis (1989). Los Reyes Católicos: La Conquista del trono. Ediciones Rialp. p. 85. ISBN 9788432124761. Arquivado dende o orixinal o 03 de febreiro de 2015. Consultado o 02 de febreiro de 2015.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Pérez, Joseph (1997). Isabel y Fernando: los Reyes Católicos. Editorial NEREA. p. 62. ISBN 9788489569126.
- ↑ 10,0 10,1 Dumont, Jean (1993). La «incomparable» Isabel la Católica. Encuentro. p. 43. ISBN 9788474903140.
- ↑ Suárez Fernández, Luis (1989). Los Reyes Católicos: La Conquista del trono. Ediciones Rialp. p. 86. ISBN 9788432124761. Arquivado dende o orixinal o 26 de marzo de 2016. Consultado o 02 de febreiro de 2015.
- ↑ de Francisco Olmos, José María (2007). "La moneda castellana de los Países Bajos a nome de Doña Juana (1505-1506) (1517)" (10): 134. ISSN 1133-1240.
- ↑ Edwards, John (2004). Isabel la Católica: poder y fama. Marcial Pons Historia. p. 84. ISBN 9788495379924.
- ↑ 14,0 14,1 Suárez Fernández, Luis (1989). Los Reyes Católicos: Fundamentos de la monarquía. Ediciones Rialp. p. 19. ISBN 9788432125119. Arquivado dende o orixinal o 22 de marzo de 2016. Consultado o 02 de febreiro de 2015.
- ↑ Martínez Ruiz, Enrique (1992). La España moderna. Ediciones AKAL. p. 31. ISBN 9788470902772.
- ↑ Luis Antonio Ribot García, Julio Valdeón Baruque, Elena Maza Zorrilla, ed. (2007). Isabel La Católica y su época: actas del congreso internacional, Valladolid-Barcelona-Granada, 15 a 20 de noviembre de 2004 1. Instituto Universitario de Historia Simancas, Universidad de Valladolid. p. 39. ISBN 9788484484301.
- ↑ Martínez Ruiz, Enrique (1992). La España moderna. Ediciones AKAL. p. 32. ISBN 9788470902772.
- ↑ Congreso Internacional de Historia, el Tratado de Tordesillas y su época 1. Junta de Castilla y León, Sociedad V Centenario del Tratado de Tordesillas, Comissão Nacional para as Comemorações dos Descobrimentos Portugueses. 1995. p. 67. ISBN 9788481890198.
Véxase tamén
editarOutros artigos
editarLigazóns externas
editar- España es cultura - Concordia de Segovia Arquivado 19 de abril de 2017 en Wayback Machine. (en castelán)
- RTVE - ¿En qué consistió la Concordia de Segovia (en castelán)