Batalla de Salamina

combate naval durante as Guerras médicas

A batalla de Salamina foi un combate naval acontecido en setembro do ano 480 antes de Cristo, durante as Guerras médicas, que enfrontou ás frotas de Grecia e de Persia no golfo de Salamina.

A batalla de Salamina, óleo sobre tea pintado en 1868 por Wilhelm von Kaulbach.
Os gregos aproveitaron a maior axilidade e capacidade da súa frota composta por trirremes para abordar ós persas. Unha vez abordados, sucumbiron pola superior infantaría grega.

Contexto histórico

editar

Trala batalla das Termópilas, o exército persa avanzaba por Beocia e o Ática sen oposición. A súa chegada a Atenas era inminente, polo que os líderes gregos decidiron que o mellor sería evacuar a cidade. Os evacuados de Atenas refuxiáronse na illa de Salamina, próxima ó Pireo, porto que Atenas utilizaba para o comercio marítimo.

O oráculo de Delfos foi consultado, e deu a seguinte profecía: a vitoria grega pasa pola construción dunha muralla de madeira. Esta muralla de madeira foi interpretada por Temístocles, o maior mandatario da república ateniense, coma unha formación de barcos.

Mentres que a maioría dos líderes gregos consideraban que o mellor era facer caso á interpretación de Temístocles, os espartanos, con Euribíades crían que o mellor era presentar batalla en Corinto para ter espazo para repregarse en caso de derrota. Porén, foron convencidos por Temístocles para loitar en Salamina.

Durante a discusión dos líderes gregos, Atenas era destruída tras ser saqueada polas recentemente entradas tropas persas, que tomaron este ataque como un desquite polas derrotas sufridas anteriormente.

Movementos previos á batalla

editar

Aínda con tódolos gregos unidos en Salamina, as súas forzas eran moi inferiores ás persas, aínda estando estas decimadas tralas tormentas do mar Exeo e combates contra gregos: unhas 350 naves (a maioría trirremes) fronte a unhas 1500 naves persas, chamadas xuncos, nas que ían embarcados, segundo Heródoto, 85 000 e 300 000 homes respectivamente.

Temístocles sabía que a simple unión dos gregos non vencería ós persas, así que enviou un escravo ó campamento de Xerxes para enganalo. A mensaxe que levaba o escravo era a mentira de que os gregos non estaban unidos en canto á localización onde debían presentar batalla, e que moitos, temorosos, fuxirían antes de chegar a frota persa. Ademais, díxolle que, se Xerxes ordenaba o ataque, as naves atenienses (a maior parte da frota grega) volveríanse e atacarían ós demais gregos.

Xerxes creu o engano de Temístocles, polo que cercou a saída da illa de Salamina. A opinión dos seus conselleiros estaba dividida en canto que deber facer agora que a illa estaba cercada. O seu xeneral Mardonio prefería iniciar un ataque fronte as posicións gregas, mentres que Artemisia I de Caria, raíña de Halicarnaso e aliada dos persas, cría que as pesadas naves persas se desenvolverían mal nas recortadas costas de Salamina, polo que aconsellou a Xerxes I que esperase a que os gregos quedasen sen provisións e se rendesen. Xerxes fixo caso ó consello de Mardonio.

É curioso sinalar que esta Artemisia foi a primeira muller almirante da historia, e que mandou nunha frota de cinco navíos na batalla que estaba a punto de comezar.

Xerxes, o emperador persa, estaba seguro da vitoria do seu país, polo cal ansiaba contemplar a batalla. Por iso, mandou construír un trono no alto dun monte dunha illa próxima a Salamina, desde onde podía ver o desenvolvemento da batalla.

Desenvolvemento da batalla

editar
 

A inmensa frota persa levou áncoras durante a noite, momento no que o escravo de Temístocles lle dixera que os gregos comezarían a fuxida, esperando sorprendelos. Os persas entraron no golfo de Salamina, quedando confusos de non ver fuxir ós gregos.

Agora ben, ó tempo que os persas avanzaban, os gregos retirábanse progresivamente cara ao interior do golfo de Salamina. Os pesados barcos persas acabaron atrapados nas estreiteces do golfo, e nese momento os gregos avanzaron coa súa frota cara á dos persas, envolvéndoa. Os persas intentaron retirarse, pero foi en van ó non poder avanzar por ser tan grande a densidade de barcos que había.

Os mariñeiros persas, apenas sen armas, foron branco fácil dos abordaxes gregos, pois os seus soldados eran hoplitas armados fortemente. A densidade de barcos persas permitiu que os soldados gregos avanzasen sen maiores problemas de barco en barco, e cando as formacións de xuncos persas estaban dispersas, os gregos abatían cos seus barcos facilmente contra eles, afundindo e capturando unha gran cantidade de navíos.

Resultado

editar

A batalla rematou así cunha resoada vitoria grega. Xerxes volveu a Persia, coñecedor da irredutibilidade dos gregos, quen lle deran unha lección, ó igual que ó seu pai Darío I o Grande. Mardonio quedou de administrador dos territorios conquistados en Grecia, pero foi derrotado na batalla de Platea e pechou o soño dos emperadores persas de conquistar Grecia.

A batalla foi estudada por algúns sabios posteriores, coma Heródoto ou Esquilo, que lle deron un sentido de loita da liberdade contra o despotismo dos reis de oriente.

Véxase tamén

editar