Shlomo Yitzchaki (en hebreo: רבי שלמה יצחקי; en latín: Salomon Isaacides; en francés: Salomon de Troyes), nado en Troyes o 22 de febreiro de 1040 e finado na mesma cidade o 13 de xullo de 1105, coñecido polo acrónimo de Rashi (en hebreo: רש״י, RAbbi SHlomo Itzhaki), foi un rabino francés, autor de comentario sobre o Talmud e o Tanakh. Recoñecido pola súa habilidade para presentar o significado básico do texto nun estilo conciso e lúcido, Rashi chega aos grandes estudosos e os estudantes que se inician, e a súa obra permanece como unha obra central dos estudos xudeus contemporáneos. O seu comentario sobre o Talmud, que cobre case todo o Talmud babilónico (un total de 30 de 39 tratados, debido á súa morte), foi incluído en todas as edicións do Talmud dende a súa primeira impresión por parte de Daniel Bomberg na década de 1520. O seu comentario sobre o Tanakh, especialmente sobre o Chumash ("Cinco libros de Moisés"), serve como base de máis de trescentos "supercomentarios" que analizan a escolla de Rashi da lingua e as citas, escritos por algúns dos maiores nomes da literatura rabínica.[1]

Modelo:BiografíaRashi

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(fr) Salomon de Troyes Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacementoc. 1040 Editar o valor en Wikidata
Troyes, Francia Editar o valor en Wikidata
Morte13 de xullo de 1105 Editar o valor en Wikidata (64/65 anos)
Troyes, Francia Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaTroyes Editar o valor en Wikidata
ResidenciaTroyes (–década de 1050)
Worms (década de 1050–)
Maguncia Editar o valor en Wikidata
RelixiónXudaísmo Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónrabino, científico da relixión Editar o valor en Wikidata
ProfesoresYaakov ben Yakar (en) Traducir, Yitzchak HaLevi (en) Traducir e Yitzchak ben Yehuda (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
AlumnosMeir ben Samuel (en) Traducir, Rashbam (en) Traducir, Shemaiah of Soissons (en) Traducir, Judah ben Nathan (en) Traducir e Simha ben Samuel de Vitry (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
FillosMiriam, Yocheved Editar o valor en Wikidata
PaiYitzchak Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteDictionary of Biblical Criticism and Interpretation (2007 ed.) (en) Traducir, (sec:Rashi (1040-1105))
Enciclopedia Xudía de Brockhaus e Efron
Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron Editar o valor en Wikidata
BNE: XX830833

Traxectoria

editar

Rashi contraeu matrimonio de moi novo e vaixou a Worms e Mainza, onde permaneceu oito anos en importantes centros de ensino xudeu en Alemaña. O seu coñecemento das fontes relixiosas en hebreo e arameo viuse enriquecido grazas ao seu acceso a documentos escritos en francés e alemán. Aos 25 anos regresou a Troyes onde comezou a súa carreira como mestre e escritor. Pouco despois organizou a súa propia escola en que centos de estudantes recibiron os beneficios da súa grande erudición e do seu particular método interpretativo.

Os seus últimos anos de vida, víronse afectados polos masacres cometidos contra familiares e amigos na primeira cruzada (1095-96).[2] Durante este período transferiu o seu Bet Hamidrash (casa de estudo) a Worms. Os seus descendentes herdaron esta cultura e fundaron a escola de comentaristas coñecida como Tosafot, nome que deriva da raíz hebrea que significa «agregar».

Legado

editar
 
Raschihaus, Museo Xudru, Worms, Alemaña.

O comentario de Rashi sobre o Talmud continúa a ser clave para os estudo e as interpretacións rabínicas contemporáneas. Sen o comentario de Rashi, o Talmud permanecería como un libro pechado.[3] Con el, calquera alumno introducido por un mestre no seu estudo pode continuar a aprender pola súa conta, descifrando a súa linguaxe e significado coa axuda de Rashi.

En 2006, a Jewish National and University Library da Universidade Hebrea montou unha exposición para conmemorar o 900.º aniversario da morte de Rashi (2005), mostrando obxectos raros da colección da biblioteca escrita por Rashi, ademais de varias obras doutros autores sobre el.

Supercomentarios

editar

Publicáronse voluminosos supercomentarios sobre os comentarios de Rashi sobre a Biblia e o Talmud, incluído Gur Aryeh do rabino Judah Loew (o Maharal), Sefer ha-Mizrachi do rabino Elijah Mizrachi (o Re'em) e Yeri'ot Shlomo do rabino Solomon Luria (o Maharshal). Case toda a literatura rabínica publicada dende a idade media, emprega a súa visión, ben como apoio, ben para debater contra ela.

As explicacións de Rashi sobre o Chumash tamén se citaron extensamente en Postillae Perpetuae de Nicholas de Lyra (1292–1340), franciscano francés. O libro de de Lyra foi unha das primeiras fontes empregadas na tradución da Biblia por Lutero.

  1. Miller, Chaim (2013). "Rashi's Method of Biblical Commentary". chabad.org. 
  2. Singer & Adler 1901, p. 325.
  3. Zeitlin, Solomon (2 de outubro de 1940). "RASHI Rabbi Solomon of France". The American Jewish Year Book 41: 111–140. 

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar

Ligazóns externas

editar