Polypodiaceae

Polypodiaceae
Pleopeltis polypodioides
Clasificación científica
Reino: Plantae División: Pteridophyta Clase: Polypodiopsida Orde: Polypodiales Familia: Polypodiaceae
Xéneros
Over 60, see text
Sinonimia
Drynariaceae Grammitidaceae Gymnogrammitidaceae Loxogrammaceae Platyceriaceae Pleurisoriopsidaceae

Polypodiaceae é unha familia de fieitos da orde Polypodiales. Un dos exemplares desta familia con maior distribución na Galiza é o fento dos valos.

Caracteres

As polypodiáceas son plantas vasculares con ciclo de vida haplodiplonte onde a alternancia de xeracións é ben manifesta, con esporófito e gametófito multicelulares e independentes, con esporas como unidade de dispersión e de resistencia. O gametófito é un "talo" (corpo sen organización), e o esporófito é un "cormo" (con raíz, vástago e sistema vascular). Debido a estas características tradicionalmente agrúpanse coas "pteridofitas".

Posúen esporófitos con megafilos ou "frondes" (Euphyllophyta).

Os rizomas poden variar dende longamente rastreiros até curtamente rastreiros, dictiostélicos, con escamas.

Os pecíolos teñen unha clara abscisión preto das súas bases (ou non, na maioría das grammítidas), deixando filopodios curtos.

As láminas poden ser monomórficas ou dimórficas, a maioría son [pínnula|pinnuladas]. Non teñen indumento ou con indumento de pelos e/ou escamas na lámina. As veas xeralmente son anastomosadas ou reticuladas, ás veces con pequenas veas inclusas, ou veas libres (na maioría das grammítidas). O indumento é variado, de escamas, pelos ou glándulas.

Os soros raramente son marxinais, e poden ser dende redondos até oblongos ou elípticos, ocasionalmente elongados, ou con esporanxios acrosticoides, ás veces profundamente embebidos. Estes soros non teñen indusio, e ás veces están cubertos por escamas caducas cando son novas (por exemplo en Lepisorus, Pleopeltis).

Os esporanxios teñen pés usualmente longos, de 1 a 3 filas de células de espesor, frecuentemente con parafisos nos esporanxios ou nos receptáculos.

As esporas poden variar desde hialinas até amareladas, con forma de ril ou monolete (non gramítidas) ou globosas-tetraédricas e trilete (gramítidas).

Número de cromosomas: x = 35, 36, 37 (25 e outros números tamén foron rexistrados).

Filoxenia

Polypodiaceae sensu stricto, como xeralmente é recoñecido (por exemplo por Kramer en Kubitzki 1990), é un grupo parafilético, porque exclúe aos grammítidos, xeralmente agrupados como Grammitidaceae (Ranker et al. 2004, Schneider et al. 2004d).

Os límites dos xéneros necesitan clarificación.

Polypodiaceae contén clados enteiros enormes neotropicais e clados enteiros enormes paleotropicais (Schneider et al. 2004d).

Dentro de Polypodiaceae como aquí definido, aníñanse os gramítidos (Ranker et al. 2004, Schneider eta ao. 2004d). Tyron e Tyron (1982) e Hennipman (1996) xa incluíran os gramítidos dentro de Polypodiaceae, como fai Smith et al. (2006). Os gramítidos (Grammitidaceae cando familia) comparten varias sinapomorfías morfolóxicas: veas libres (maioritariamente), sen escamas nas láminas, follas con pelos setiformes e xeralmente vermello-amarronados escuros, o pé do esporanxio ten filas dunha célula de espesor, as esporas son verdes. Algúns xéneros de grammítidos sábese que son polifiléticos, outros son moi probablemente monofiléticos.

Ecoloxía

Pantropicales.

A maioría epífitas e epipétricas, unhas poucas terrestres.

Clasificación

Preto de 56 xéneros, preto de 1.200 especies. Entre os xéneros atópanse:

• Acrosorus
• Adenophorus (Ranker et al. 2003)
• Aglaomorpha (incl. Photinopteris, Merinthosorus, Pseudodrynaria e Holostachyum; Janssen e Schneider 2005)
• Arthromeris
• Belvisia
• Calymmodon
• Campyloneurum
• Ceradenia
• Christiopteris (Kreier e Schneider, non publicado, citado por Smith et al. 2006)
• Chrysogrammitis
• Cochlidium
• Colysis
• Ctenopteris (polifilético, Ranker et al. 2004)
• Dicranoglossum
• Dictymia
• Drynaria (Janssen e Schneider 2005)
• Enterosora
• Goniophlebium sensu latexo
• Grammitis (polifilético, Ranker et al. 2004)
• Lecanopteris (Haufler et al. 2003)
• Lellingeria
• Lemmaphyllum
• Lepisorus (incl. Platygyria)
• Leptochilus
• Loxogramme (incl. Anarthropteris, Kreier e Schneider en prensa)
• Melpomene
• Microgramma (incl. Drymoglossum)
• Micropolypodium (polifilético, Ranker et al. 2004)
• Scleroglossum
• Selliguea (incl. Crypsinus, Polypodiopteris)
• Serpocaulon (Smith et al., en prensa)
• Synammia (Schneider et al. 2004a)
• Terpsichore (polifilético, Ranker et al. 2004)
• Zygophlebia
• Caobangia (monotípico)
• Drymotaenium (monotípico)
• Gymnogrammitis (monotípico, agora sábese que é polypodiácea -Schneider et al. 2002b-)
• Kontumia (monotípico, Wu et al. 2005)
• Luisma (monotípico)
• Pleurosoriopsis (monotípico, agora sábese que é polypodiácea -Hasebe et al. 1995, Schneider et al. 2004d))
• Podosorus (monotípico)
• Polypodium (como se lle coñece é polifilético)
• Microsorum (como se lle coñece é polifilético)

Anteriormente situados en Polypodium, agora no seu propio xénero, atópanse:

• Neurodium
• Pecluma
• Phlebodium
• Pleopeltis

Notas

• Pryer, Kathleen M.; Harald Schneider; Alan R. Smith; Raymond Cranfill; Paul G. Wolf; Jeffrey S. Hunt e Sedonia D. Sipes. 2001. "Horsetails and ferns are a monophyletic group and the closest living relatives to seed plants". Nature 409: 618-622 (resumo en inglés aquí).
• Pryer, Kathleen M.; Eric Schuettpelz; Paul G. Wolf; Harald Schneider; Alan R. Smith e Raymond Cranfill. 2004. "Phylogeny and evolution of ferns (monilophytes) with a focus on the early leptosporangiate divergences". American Journal of Botany 91:1582-1598 (resumo en inglés aquí Arquivado 26 de agosto de 2010 en Wayback Machine.).
• Smith, A. R.; K. M. Pryer; E. Schuettpelz; P. Korall; H. Schneider e P. G. Wolf. 2006. A classification for extant ferns Taxon 55(3), 705-731.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• P. F. Stevens, 2001 en diante, Angiosperm Phylogeny Website. Versión 9, xuño do 2008, e actualizado desde entón. http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/
• Pryer's lab cos pdfs das publicacións da autora.