Pasaporte iroqués

O pasaporte iroqués ou haudenosaunee é unha forma de identificación, axencia cultural e "expresión da soberanía"[1] empregada polos membros das Seis Nacións ou Confederación Haudenosaunee. Moitas persoas das Primeiras Nacións consideran ofensivo ou mesmo racista verse obrigados a levar ou usar un pasaporte canadense ou estadounidense ou outros símbolos de soberanía baseados no sistema de Westfalia que non reflicten quen son.

A cuberta dun pasaporte biométrico iroqués contemporáneo.

Historia

editar

O goberno haudenosaunee emitiu pasaportes dende polo menos 1923, cando as autoridades haudenosaunee emitiron un pasaporte ao estatista Deskaheh do pobo cayuga para viaxar á sede da Liga das Nacións en Xenebra.[2] O pasaporte iroqués evolucionou a partir de negociacións co Departamento de Estado dos Estados Unidos de América, o Canadá, o Reino Unido e outros países e utilízase dende 1977.[3]

En 2005, o Xapón permitiu que unha delegación que viaxaba co pasaporte iroqués visitase ese país para o Congreso Mundial da Asociación Internacional para a Historia das Relixións.[4]

Non se acepta o pasaporte iroqués para entrar no Canadá. A comezos de 2010, unha delegación iroquesa de Kahnawake que asistiu a unha conferencia ambiental en Bolivia non puido regresar ao Canadá con este pasaporte, e quedaron no Salvador varias semanas antes de que se lles permitise, baixo escolta, transitar polos Estados Unidos.[5] O 18 de xuño de 2011, ocorreu outro incidente no porto de entrada de Cornwall, Ontario ao Canadá cando se confiscou o pasaporte haudenosaunee dunha muller mohawk de Akwesasne e tivo que utilizar un Certificado de Status Indio para cruzar a fronteira.[6] Cando se lle preguntou sobre este incidente, un voceiro da Axencia de Servizos Fronteirizos do Canadá confirmou que o pasaporte iroqués non figuraba na lista de identificacións aceptables do Canadá.[7]

En xullo de 2010, o Reino Unido non aceptou os pasaportes tribais do selección iroquesa de lacrosse para viaxar ao Reino Unido para o Campionato Mundial de Lacrosse de 2010.[8][9] O goberno dos Estados Unidos ofreceu emitir inmediatamente pasaporte dos Estados Unidos de América aos membros do equipo, e varios días despois de que esta oferta fose rexeitada, emitiu unhas exencións que permitirían que o equipo regresase aos Estados Unidos. Porén, o Reino Unido continuou negándose a emitir visados.[10] En xullo de 2018, Israel aceptou os pasaportes do equipo, suxeito ás garantías do goberno canadense de que se lles permitiría regresar ao Canadá con eles.[11][12] En agosto de 2022, Irlanda recoñeceu e aceptou os pasaportes haudenosaunee para o Campionato Mundial de Lacrosse Sub 21 de 2022.[13]

Validez

editar

Ao longo da súa historia, tense cuestionado a validez dun pasaporte iroqués para varios propósitos, e o asunto está intrinsecamente relacionado co problema máis amplo da soberanía iroquesa. En xullo de 2010 o partido político soberanista Bloc Québécois expresou a súa oposición á validez do pasaporte, dicindo que un pasaporte só debería ser emitido por un país, non por unha nación. A Illa de Man emitiu advertencias públicas no que rexeita o documento como unha forma válida de identificación ou nacionalidade e considera aos seus titulares cidadáns estadounidenses ou canadenses,[14] e a Unión Europea non o recoñece como un documento de viaxe válido e emitiu directrices que indican que non se poden colocar visados ​​no pasaporte, excluíndo os titulares da área Schengen.[15][16] Ambos consideran o pasaporte iroqués como "pasaporte de fantasía", un documento emitido por unha minoría, unha seita, un grupo de poboación ou unha organización privada,[16]que segundo a Illa de Man non ten "ningunha autoridade e á que non se lle deu ningún recoñecemento oficial".[14]

Os gobernos dos Estados Unidos,[17] o Reino Unido[8] e o Canadá negáronse a endosar o documento como documento válido para viaxes internacionais. Ademais, o documento non aparece na lista de formas de identificación aceptables para cruzar ao Canadá.[6] Porén, o pasaporte iroqués tense utilizado con éxito para viaxes internacionais.[18]

Os pasaportes non cumpren os requisitos da Iniciativa de Viaxe do Hemisferio Occidental de 2009 para entrar nos Estados Unidos, aínda que están en curso as actualizacións.[19]

Pasaportes doutras nacións indíxenas

editar

En 1977, un home do pobo cree chamado Fred Plains de Timmins, Ontario, Canadá, afirmou que entrou con éxito en Suecia cun pasaporte cree caseiro.[20]

  1. "Iroquois Nation passports have worked for years, attorney says". Syracuse Post-Standard. 14 de xullo de 2010. Consultado o 26 de xullo de 2010. 
  2. Toensing, Gale Courey (16 de xullo de 2010). "Iroquois Nationals forfeits first game". Indian Country Today. Arquivado dende o orixinal o 12 de outubro de 2010. 
  3. Wallace, William (12 de xuño de 1990). "Putting Tradition to the Test". The New York Times. Consultado o 2010-01-12. 
  4. Gonyea, Wendy (1 de xuño de 2005). "Onondaga Communications Reports on 19th World Congress of the International Association for the History of Religions". Onondaga Nation. 
  5. Horn, Greg (1 de xuño de 2010). "Canada prevents Mohawks from returning home on Haudenosaunee passports". Kahnawake News. Arquivado dende o orixinal o 10 de xullo de 2012. 
  6. 6,0 6,1 Nease, Kristy (11 de xullo de 2011). "Iroquois passport seized at border: Mohawk woman to file human rights complaint". Ottawa Citizen. 
  7. Blaze Carlson, Kathryn (11 de xaneiro de 2011). "Ottawa in 'explosive' situation over rejected Iroquois passport". National Post. Consultado o 13 de xullo de 2013. 
  8. 8,0 8,1 Gross, Samantha (15 de xullo de 2010). "British decision halts Iroquois lacrosse visit". Rochester Democrat and Chronicle. Consultado o 15 de xullo de 2010. 
  9. Marshall, Tabitha (15 de agosto de 2013). "The Iroquois Nationals and the 2010 World Lacrosse Championships". The Canadian Encyclopedia. Consultado o 23 de novembro de 2017. 
  10. Kaplan, Thomas (16 de xullo de 2010). "Iroquois Defeated by Passport Dispute". The New York Times. Consultado o 30 de xullo de 2010. 
  11. "Iroquois Nationals face travel delays to World Lacrosse Championship over passport issues". CBC (en inglés). Consultado o 12 de xullo de 2018. 
  12. "Iroquois Lacrosse Team Defies BDS to Reach Israel". B'nai Brith Canada. Consultado o 12 de xullo de 2018. 
  13. Kirst, Sean (13 de agosto de 2022). "Between Haudenosaunee and Ireland, lacrosse builds deep bond of respect". Buffalo News (en inglés). Consultado o 6 de setembro de 2022. 
  14. 14,0 14,1 "Public Warning: False Identity Documents". Isle of Man. Arquivado dende o orixinal o 20 de xullo de 2009. 
  15. "Crossing borders". European Council. 
  16. 16,0 16,1 "Table of travel documents..." (PDF). 
  17. Wetenhall, John (13 de xullo de 2010). "Iroquois Lacrosse Team Prevented From Traveling to Championships". ABC News. 
  18. Dobnik, Verna; Dou, Eva (13 de xullo de 2010). "US rule could keep Iroquois from lacrosse tourney". Associated Press Newsfeed (Nova York). Arquivado dende o orixinal o 16 de xullo de 2010. Consultado o 12 de xullo de 2010. 
  19. Benny, Michael (19 de xullo de 2010). "Iroquois spend $1.5 million to upgrade passports". Syracuse, NY: WSTM NBC3. Arquivado dende o orixinal o 19 de xullo de 2011. Consultado o 20 de xullo de 2010. 
  20. "Sweden accepted Cree's 'passport'". Montreal Gazette. 25 de agosto de 1977. Consultado o 17 de xullo de 2015.