Nikolaas "Niko" Tinbergen, nado o 15 de abril de 1907 na Haia, Países Baixos, e finado o 21 de decembro de 1988 en Oxford, Inglaterra, foi un ornitólogo neerlandés.[1]

Infotaula de personaNiko Tinbergen

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento15 de abril de 1907 Editar o valor em Wikidata
A Haia, Países Baixos Editar o valor em Wikidata
Morte21 de decembro de 1988 Editar o valor em Wikidata (81 anos)
Oxford, Reino Unido Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeReino Unido (1955–)
Reino dos Países Baixos Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade de Leiden
Stedelijk Gymnasium Haarlem (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoEtoloxía e Ornitoloxía Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónbiólogo , médico , profesor universitario , etólogo , zoólogo , ornitólogo , fotógrafo Editar o valor em Wikidata
EmpregadorUniversidade de Leiden, Dutch ordinary professor (en) Traducir. Faculdade de Matemática e Ciências Naturais (pt) Traducir (1947–1949)
Universidade de Leiden, lecturer (en) Traducir. Faculdade de Matemática e Ciências Naturais (pt) Traducir (1939–)
Universidade de Oxford Editar o valor em Wikidata
Membro de
AlumnosRichard Dawkins Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua inglesa e lingua neerlandesa Editar o valor em Wikidata
Obra
DoutorandoRichard Dawkins e Colin Gordon Beer (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Familia
PaiD. C. Tinbergen (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
IrmánsJan Tinbergen e Luuk Tinbergen Editar o valor em Wikidata
Premios

WikiTree: Tinbergen-2

En 1951 publicou The Study of Instinct, un libro moi influente sobre o comportamento animal.

En 1973 foi galardoado co Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina, xunto con Karl von Frisch e Konrad Lorenz, polo seu traballo sobre o comportamento animal.[2] O seu irmán Jan Tinbergen foi galardoado co Premio Nobel de Ciencias Económicas en 1969.

O estudo do instinto editar

 
Figura 1. Modelo xerárquico de Tinbergen. Modificado de The Study of Instinct (O estudo do instinto, 1951).

En 1951 publicouse The Study of Instinct, de Tinbergen. Os ecoloxistas do comportamento e os biólogos evolucionistas aínda recoñecen a contribución que este libro fixo ao campo dos estudos da ciencia do comportamento. O Estudo do Instinto resume as ideas de Tinbergen sobre as respostas de comportamento innatas en animais e a adaptabilidade e os aspectos evolutivos destes comportamentos. Por comportamento enténdese o número total de movementos realizados polo animal intacto; O comportamento innato é aquel que non se modifica polo proceso de aprendizaxe. O tema principal do libro é o papel dos estímulos internos e externos no control da expresión do comportamento.[3]

En particular, interesouse en explicar as condutas 'espontáneas': aquelas que se producían na súa forma completa a primeira vez que se realizaban e que parecían resistentes aos efectos da aprendizaxe. Explica como o comportamento pode considerarse como unha combinación destes patróns de comportamento espontáneos e unha serie de reaccións a estímulos específicos. O comportamento é unha reacción que, en certa medida, depende de estímulos externos, pero tamén é espontánea, xa que tamén depende de factores causais internos.[3]

O seu modelo de como se provocan certas reaccións de comportamento baseouse no traballo de Konrad Lorenz. Lorenz postulou que para cada acto instintivo hai unha enerxía específica que se acumula nun reservorio do cerebro. Neste modelo, Lorenz imaxinaba un depósito cunha válvula cargada por resorte na súa base sobre a que podería actuar un estímulo apropiado, como un peso nunha báscula que tira contra un resorte e libera o depósito de enerxía, unha acción que provocaría a un animal para expresar o comportamento desexado.[3]

Tinbergen engadiu complexidade a este modelo, un modelo que agora se coñece como modelo xerárquico de Tinbergen. Suxeriu que os impulsos motivacionais acumúlanse nos centros nerviosos do cerebro, que están controlados por bloques. Os bloques son eliminados por un mecanismo de liberación innato que permite que a enerxía flúa ao seguinte centro (cada centro contén un bloque que precisa ser removido) nunha fervenza até que se exprese o comportamento. O modelo de Tinbergen mostra varios niveis de complexidade e que os comportamentos relacionados están agrupados.[4]

Un exemplo son os seus experimentos con abellas forradoras. Demostrou que as abellas mostran curiosidade polos modelos de flores en papel amarelo e azul e suxeriu que estes estímulos visuais provocaban a acumulación de enerxía nun centro específico. Con todo, as abellas raramente pousaban en flores modelo a menos que tamén se aplicase o cheiro axeitado. Neste caso, o estímulo químico do cheiro permitiu que se liberase o seguinte elo da cadea, animando á abella a pousar. O paso final foi que a abella inserise as pezas bucais na flor. Tinbergen imaxinaba isto como a conclusión do conxunto de reaccións para o comportamento de alimentación das abellas.[4]

Notas editar

  1. "Nikolaas Tinbergen - Biographical". Consultado o 2 de marzo de 2016. 
  2. "Nikolaas Tinbergen". Consultado o 2 de Março de 2016. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Hinde, R. A. Ethological Models and the Concept of 'Drive'. British Journal of the Philosophy of Science, 6, 321–331 (1956)
  4. 4,0 4,1 Tinbergen, Nikolaas. The Study of Instinct. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Algunhas das publicacións de Tinbergen son:

Publicacións sobre Tinbergen e a súa obra:

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar