Márta Svéd

Márta Svéd
Biografía
Nacemento	1909
Morte	30 de setembro de 2005 (95/96 anos)
Causa da morte	Doenza
Datos persoais
País de nacionalidade	Hungría
Educación	Universidade de Adelaide (pt) - Doutor en filosofía (–1985); Universidade Eötvös Loránd (–década de 1930)
Director de tese	Louis (Rey) Reynolds Antoine Casse (en)
Actividade
Ocupación	matemática
Empregador	Universidade de Adelaide (pt)
	Lista doenza ;

Márta Svéd (1910 – 30 setembro 2005) foi unha matemática húngara que marchou a Australia na década de 1930 e chegou a ser profesora de matemáticas na Universidade de Adelaida. Tiña 75 anos cando completou o seu doctorado en 1985. Escribiu o libro Journey into Geometries (1991), e gañou o Premio BH Neumann en 1994 polas súas contribucións ao ensino das matemáticas en Australia.

Traxectoria editar

Márta Svéd foi compañeira de clase no instituto en Budapest de Esther Klein.^[1]^[2] Interesouse polas matemáticas a través da Középiskolai Matematikai Lapok (KöMaL), unha revista húngara para secundaria, e pola súa columna de resolución de problemas, onde Paul Erdős era tamén un contribuidor habitual.^[2]^[3]

Obtivo o terceiro posto no seu ano na competición nacional húngara de matemáticas para institutos, por diante de Pál Turán pero detrás do seu futuro marido, o enxeñeiro civil George Svéd.^[2] Debido ás restricións impostas aos xudeus en Hungría a finais dos anos 20, só dúas estudantes da a súa clase poderían estudar ciencia ou matemáticas na universidade en Budapest; Márta escolleu a opción de matemáticas, mentres que Esther Klein estudou física.^[1]

Svéd e o seu marido marcharon a Australia en 1939 e tiveron un fillo e unha filla. Chegou a ser a directora do departamento de matemáticas na Wilderness Eschool, un instituto feminino privado de Adelaida, e nese mesmo ano axudou a fundar a primeira revista de matemáticas de secundaria de Australia .^[2]

A súa vella amiga Klein, mentres, casara co matemático George Szekeres, quen fuxiron de Europa para Shanghai; despois de que a II de Guerra Mundial finalizara, as familias Szekeres e Svéd compartiron un pequeno apartamento en Adelaida.^[1]

Svéd Morreu o 30 setembro 2005, dous días despois a morte dos seus amigos, George e Esther Szekeres, quen morreran cunha diferenza dunha hora despois dunha vida xuntos.^[4]^[5]

Contribucións editar

En 1985, Svéd completou doctorado na Universidade de Adelaida, aos 75 anos.^[2]^[6] A súa disertación, On finite linear and Baer structures, trataba sobre xeometría finita , e foi supervisada por Rey Casse.^[2]^[6] O seu libro de 1991, Journey into Geometries (MAA Spectrum), foi descrito polo crítico David Un. Thomas como unha "Alicia no país das marabillas" viaxando por unha xeometría non euclidiana, escrito en forma dialogada.^[7]

Svéd publicou postumamente Two Lives and a Bonus (Peacock Publications, 2006) documentando a súa vida en Budapest.^[4]

Premios e honras editar

Svéd Gañou o Premio BH Neumann Premio da Australian Mathematics Trust en 1994. O premio destacaba en a súa contribución ao florecemento de competicións de matemáticas en Australia e ao éxito de Australia nas competicións de matemáticas internacionais.^[2]

A Universidade de Adelaida ofrece unha bolsa para mulleres matemáticas co seu nome para honrar a memoria de Svéd.^[8]

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador. (obituary of George and Esther Szekeres)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
↑ Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
↑ ^4,0 ^4,1 Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
↑ Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
↑ ^6,0 ^6,1 Modelo:Mathgenealogy
↑
Reviews of Journey into Geometries:
- Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
- Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
- Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.
↑ Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[smh-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador. (obituary of George and Esther Szekeres)

[neumann-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[open-3] Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[lib-4] 4,0 ^4,1 Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[bica-5] Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[mgp-6] 6,0 ^6,1 Modelo:Mathgenealogy

[jig-7] Reviews of Journey into Geometries:
Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[8] Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[9] Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[10] Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[scholarship-8] Modelo desbotado. Use un dos modelos de citas no lugar deste marcador.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]