O mopán (ou maia mopán) é unha lingua que pertence á póla iucateca de linguas maias. É falada polo pobo mopán que vive no departamento de Petén, en Guatemala, e nos Montes Maias de Belize. Existen entre tres mil e catro mil falantes de mopán en Guatemala, e entre seis mil e oito mil en Belize.[3]

Mopán
Outros nomes:Maia mopán
Falado en: Guatemala e Belize
Total de falantes: 9 000–12 000 (2008)
Familia: Maia
 Iucateca
  Mopán-itza'
   Mopán
Escrita: Alfabeto latino
Estatuto oficial
Lingua oficial de: Guatemala Lingua nacional.[1]
Códigos de lingua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: ---
ISO 639-3: mop
Mapa
Status

O mopán está clasificado como en perigo severo polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[2]

As outras linguas iucatecas son o maia iucateca, o lacandón e o itza'. O mopán comezou a diferenciarse das outras linguas iucatecas hai uns mil anos, polo menos.[3][4]

Notas editar

  1. Congreso de la República de Guatemala. "Decreto Número 19-2003. Ley de Idiomas Nacionales". ALMG. Arquivado dende o orixinal o 29 de abril de 2009. Consultado o 22 de xuño de 2009. 
  2. Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
  3. 3,0 3,1 Hofling, Mopan Maya–Spanish–English Dictionary, 1.
  4. Kaufman, Terrence (1976). "Archaeological and Linguistic Correlations in Mayaland and Associated Areas of Mesoamerica". World Archaeology 8 (1): 101–118. doi:10.1080/00438243.1976.9979655. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Dienhart, John M. (1989). The Mayan Languages: A Comparative Vocabulary. Odense, Dinamarca: Odense University Press. ISBN 8774927221. 
  • Hofling, Charles Andrew (2011). Mopan Maya–Spanish–English Dictionary. Salt Lake City, Utah: Universidade de Utah Press. ISBN 1607810298. 
  • Kaufman, Terrence (1976). Proyecto de Alfabetos y Ortografías para Escribir las Lenguas Mayances (en castelán). Antigua Guatemala: Proyecto lingüístico Francisco Marroquín. 
  • Mwakikagile, Godfrey (2010). Belize and Its People: Life in A Multicultural Society. Continental Press. ISBN 9987932215.