A lingua haida[2] (X̱aat Kíl, X̱aadas Kíl, X̱aayda Kil, Xaad kil)[3] é a lingua do pobo haida, falada no arquipélago Haida Gwaii da costa oeste do Canadá e na Illa Príncipe de Gales de Alasca. É unha lingua gravemente ameazada segundo o libro da UNESCO, xa que só ten uns 24 falantes nativos, aínda que se están a poñer en marcha medidas para a súa revitalización. No tempo da chegada dos europeos a Haida Gwaii en 1774, cóidase que o número de falantes de haida era dunhas 15 000 persoas. Porén, as epidemias minguaron drasticamente a poboación haida, que se viu limitada a tres vilas: Masset, Skidegate e Hydaburg. As actitudes positivas cara á asimilación, combinadas coa prohibición de falar haida nas escolas, conduciron a unha forte diminución no uso da lingua, e hoxe en día case todos os haida étnicos empregan o inglés para comunicarse.

Haida
'X̱aat Kíl, X̱aadas Kíl, X̱aayda Kil, Xaad kil'
Falado en: Canadá (Haida Gwaii)
Alasca (Illa Príncipe de Gales)
Total de falantes: 50 (2007–2014)
Familia: Illada
 Haida
Escrita: Alfabeto latino
Estatuto oficial
Lingua oficial de: Consello da Nación Haida
Alasca
Regulado por: Non regulación oficial
Códigos de lingua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: hai
ISO 639-3: hai
Mapa
Status

O haida está clasificado como en perigo crítico polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[1]

A clasificación da lingua haida é obxecto de controversia, xa que algúns lingüistas considérana unha lingua na-dené ó tempo que outros coidan que é unha lingua illada. O haida divídese nos dialectos do norte e do sur, que difiren principalmente na fonoloxía.

Notas editar

  1. Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
  2. "Entrada haida en Digalego". Arquivado dende o orixinal o 28 de marzo de 2017. Consultado o 27 de marzo de 2017. 
  3. Hume, Stephen (17 de marzo de 2014). The Vancouver Sun, ed. "A high-tech fight to save B.C.’s indigenous languages". Arquivado dende o orixinal o 11 de outubro de 2017. Consultado o 27 de marzo de 2017.