Gerda Lerner
Gerda Hedwing Lerner, co apelido de solteira Kronstein, nada en Viena o 30 de abril de 1920 e finada en Madison (Wisconsin) o 2 de xaneiro de 2013, foi unha historiadora e escritora estadounidense. Ademais das súas numerosas publicacións académicas, escribiu poesía, ficción, pezas de teatro, guións e unha autobiografía. Foi presidenta da Organización Americana de Historiadores entre 1980 e 1981, e en 1980 foi nomeada profesora de Historia na Universidade de Wisconsin-Madison, onde deu clases até retirarse en 1991.
Traxectoria editar
Primeiros anos editar
Foi a primeira filla de Llona (de solteira Neumann) e Robert Kronstein, unha adiñeirada familia xudía. O seu pai foi un farmacéutico e a súa nai artista, coa que Gerda, segundo conta na súa autobiografía, tiña unha relación tensa. Despois da anexión de Austria en 1938, Kronstein chegou a involucrarse coa resistencia antinazi. Foi encarcerada seis semanas.[1][2]
A súa familia puido emigrar de Austria porque o seu pai abrira unha filial do negocio familiar en Liechtenstein, onde se asentou. A súa nai trasladouse a Francia e a súa irmá recolocouse en Palestina. En 1939, Gerda inmigró aos Estados Unidos co apoio da familia do seu noivo socialista, Bobby Jensen, con quen casaría máis adiante.
Carreira profesional editar
Lerner foi unha das fundadoras da rama de Historia das mulleres. En 1963, mentres estaba a estudar na Nova Escola de Investigacións Sociais, impartiu o curso “Grandes mulleres na historia americana”, considerado como o primeiro curso universitario regular impartido nesta materia.[3]
Impartiu clases en Long Island University desde 1965 até 1967. Na Universidade Sarah Lawrence, onde Lerner ensinou desde 1968 até 1979, estabeleceu o primeiro mestrado en Historia das mulleres, e introduciu o primeiro programa de doutoramento sobre o tema na Universidade de Wisconsin-Madison. Tamén traballou na Universidade de Duke e na Universidade de Columbia.
Morreu o 2 de xaneiro de 2013 en Madison (Wisconsin) á idade de 92 anos.[4]
Vida persoal editar
Casou por segunda vez con Carl Lerner (1912-1973) un director de teatro que era membro do Partido Comunista dos Estados Unidos.[2]
Principais obras editar
- Black Women in White America: un documental publicado en 1972. Nel rexístrase a historia dos 350 anos en que as mulleres negras foron tratadas como propiedade e describe unha gran gama de efectos da trata de escravos. Foi un dos primeiros libros en detallar as contribucións das mulleres negras á historia.
- The Creation of Feminist Consciousness: foi publicado en 1993, o libro traza as orixes da dominación patriarcal dous milenios atrás.
- The Creation of Patriarchy en 1986, volume I de Mulleres e Historia: esta obra traza as orixes da dominación patriarcal desde a prehistoria. Lerner achega evidencia histórica, arqueolóxica, literaria e artística para soster a idea de que o patriarcado é unha creación cultural. Na devandita obra, a autora desenvolve as seguintes propostas principais, baseándose en estudos do Próximo Oriente:[5]
- A subordinación da sexualidade feminina, como medio de produción de poboación, precedeu á institucionalización e xeneralización da propiedade privada. Por tanto, a emancipación da muller, desde un punto de vista histórico marxista, non pode quedar subxugada á abolición da propiedade privada, senón que debe situarse na centralidade da axenda política.
- Existe unha relación clara entre a aparición do estado e o heteropatriarcado.
- A subordinación feminina dentro dos primeiros grupos sociais patriarcales serviu de modelo para a institucionalización da escravitude. As primeiras escravas de guerra foron principalmente mulleres, procedentes das poboacións vencidas. A ampliación da escravitude aos homes produciuse con posterioridade.
- Os estados, mediante a creación de diferentes códigos xurídicos, reforzarían o control patriarcal sobre a sexualidade feminina.
- Dentro do colectivo masculino, a pertenza a unha clase social determinada dependeu do acceso aos medios de produción. Con todo, dentro do colectivo feminino, a pertenza a unha clase social determinada dependeu da submisión sexual cara ao colectivo masculino. Para iso, articuláronse ferramentas diversas que abarcan desde o matrimonio burgués, até a prostitución, pasando polo concubinato, dando lugar a unha división clasista entre mulleres respectábeis e non respectábeis.
- Os cambios na superestrutura ideolóxica, que acompañaron as modificacións nas condicións económico-sociais das mulleres, producíronse moito despois e de forma progresiva. Estes cambios significaron a caída da Deusa Nai e o xurdimento dun monoteísmo patriarcal, atravesando etapas de politeísmo nas que as deusas foron perdendo poder dentro das súas respectivas teogonías.
- Primeiramente, a función de controlar a fertilidade deixará de depender exclusivamente da Deusa Nai, entrando en xogo figuras masculinas, tanto divinas como reais. A función procreadora quedará separada da actividade sexual. A Deusa Nai converterase en consorte do principal deus masculino.
- Co monoteísmo hebreo, un novo Deus omnipresente e todopoderoso apropiarase non só da capacidade creadora, senón tamén da función feminina de procreación. A sexualidade feminina, máis aló das funcións reprodutivas, quedará demonizada.
- A alianza entre Deus e a comunidade de crentes será unha alianza masculina e patriarcal. As mulleres quedarán física e simbolicamente excluídas, podendo só participar a través do seu papel como nais.
- Finalmente, á metáfora hebrea sumarase a filosofía sexista aristotélica. Desta forma, filosofía e relixión conformarán unha alianza machista, consolidando o patriarcado occidental. A subordinación feminina quedará naturalizada e, por tanto invisibilizada.
- The Creation of Feminist Consciousness: From the Middle Ages to 1870 (1994). Segundo volume de Mulleres e Historia. Este libro revisa a cultura europea desde o sétimo até o noveno século, mostrando as limitacións impostas pola cultura masculina dominante e o esporádico intento de resistir esa dominación. Examina en detalle a exclusión da educación da muller e o seu illamento de moitas das tradicións das súas sociedades.
- Fireweed: A Political Autobiography (2003): é un reconto detallado sobre a súa vida.
Lerner recibiu moitos premios polos seus libros, incluído o premio Bruce Catton pola traxectoria en ensaio histórico da Sociedade de Historiadores Americanos e o galardón do libro especial da Conferencia Bershire de Mulleres Historiadoras.[6]
Outras obras editar
- Singing of Women (1951, en colaboración con Eve Merriam)
- Guións
- Prayer Pilgrimage for Freedom (1957)
- Black Like Me (1964)
- Home for Easter
- Libros
- No Farewell (1955): autobiografía
- The Grimké Sisters from South Carolina: Rebels against Authority (1967)
- The Woman in American History [ed.] (1971)
- The Female Experience: An American Documentary (1976)
- A Death of One's Own (1978/2006)
- The Majority Finds Its Past: Placing Women in History (1979)
- Teaching Women's History (1981)
- Women's Diaries of the Westward Journey (1982)
- Scholarship in Women's History Rediscovered & New (1994)
- Why History Matters (1997)
- Living with History/Making Social Change (2009)
Notas editar
- ↑ "Pioneering feminist Lerner, UW professor dies".
- ↑ 2,0 2,1 "Making History Her Story, Too".
- ↑ "Gerda Lerner, Austrian-born American writer and educator". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 2020-03-24.
- ↑ "Gerda Lerner, a Feminist and Historian, Dies at 92".
- ↑ "Introducción". La Creación del Patriarcado (PDF). Crítica. ISBN 84-7423-474-3.
- ↑ Society of American Historians (Sociedad de Historiadores Americanos). "Bruce Catton Prize".