Pandemia de COVID-19: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Lles (conversa | contribucións)
m Ligazóns
Liña 5:
{{lenda|#ee7070|10–99 casos confirmados}}
{{lenda|#ffC0C0|1–9 casos confirmados}}]]
A '''pandemia por coronavirus de 2019–2020''' é unha [[pandemia]] global actual de [[Enfermidade do coronavirus 2019|doenza do coronavirus 2019]] (COVID-19) causadocausada pola síndrome respiratoria aguda severa do coronavirus 2 (SARS-CoV-2). O virus foi identificado por vez primeira en [[Wuhan]], na [[Provincias da República Popular da China|provincia chinesa]] de [[Hubei]], en decembro de 2019, estendéndose finalmente a cada [[Provincias da República Popular da China|provincia do país]].<ref name="AutoDW-2">{{cita web|url= https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019 |título=Coronavirus disease (COVID-19) outbreak |páxina-web=who.int |dataacceso=8 de marzo de 2020}}</ref><ref name="WHODeclaration">{{cita novas | título=Coronavirus declared global health emergency | editor=BBC News | data=31 de xaneiro de 2020 | url=https://www.bbc.com/news/world-51318246 | urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200213214801/https://www.bbc.com/news/world-51318246 | dataarquivo=13 de febreiro de 2020 | urlmorta=non | dataacceso=13 de febreiro de 2020}}</ref> O [[11 de marzo]] de [[2020]], a [[Organización Mundial da Saúde]] declarou o abrocho como unha [[pandemia]].<ref name="WHOpandemic">{{cita web |título=WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020 |url=https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 |editor=[[Organización Mundial da Saúde]] |dataacceso=11 de marzo de 2020 |data=11 de marzo de 2020}}</ref> O [[12 de marzo]], máis de 126&nbsp;000 casos foron confirmados en máis de 110 países e territorios, co maior número de casos na [[República Popular da China]], [[Italia]], [[Irán]] e [[Corea do Sur]].<ref name="WOMC">{{cita web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/|título=Coronavirus Update (Live) for COVID-19 Wuhan China Virus Outbreak – Worldometer|páxina-web=www.worldometers.info}}</ref><ref name=JHMap /> Máis de 68&nbsp;000 persoas conseguiron recuperarse da doenza e máis de 4&nbsp;600 morreron.<ref name=JHMap>{{Cita web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/|título="Coronavirus COVID-19 Global Cases by Johns Hopkins CSSE"|páxina-web=gisanddata.maps.arcgis.com.|dataacceso=9 de marzo de 2020}}</ref>
 
A [[Transmisión (medicina)|transmisión]] do [[virus]] entre as persoas é semellante á da [[gripe]], a través das vías respiratorias por [[Tose|tusir]] ou [[Espirro|esbirrar]].<ref name=":3">{{cita web|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-ready-for-covid-19.pdf|título=Getting your workplace ready for COVID-19|data=27 de febreiro de 2020|páxina-web=World Health Organization|urlmorta=non}}</ref><ref name="WHO2020QA">{{cita web|url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|título=Q&A on coronaviruses|páxina-web=[[Organización Mundial da Saúde]] (WHO)|data=11 de febreiro de 2020|dataacceso=24 de febreiro de 2020}}</ref><ref name="CDC2020Over222">{{cita web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|título=Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV) {{!}} CDC|data=10 de febreiro de 2020|páxina-web=U.S. [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)|dataacceso=11 de febreiro de 2020}}</ref> O tempo entre a [[Período de incubación|exposición e a aparición dos primeiros síntomas]] é polo xeral de cinco días, mais pode variar dende os dous ós catorce días.<ref name="CDC2020Over222"/><ref name=":4">{{Cita publicación periódica|apelido=Rothan|nome=Hussin A.|apelido2=Byrareddy|nome2=Siddappa N.|data=26 de febreiro de 2020|título=The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0896841120300469|publicación=Journal of Autoimmunity|páxina=102433|doi=10.1016/j.jaut.2020.102433|issn=0896-8411}}</ref> Os síntomas máis comúns son [[febre]], [[tose]] e falta de alento.<ref name="CDC2020Over222"/><ref name=":4" /> As complicacións poden incluír [[pneumonía]] e [[síndrome de dificultade respiratoria aguda]]. No presente, non existe unha [[vacina]] ou tratamento antiviral específico, mais estanse a facer investigacións. Os esforzos están dirixidos a controlar os síntomas e [[Terapia|coidados de apoio]]. As medidas preventivas recomendadas inclúen a [[hixiene das mans]], manter a distancia con outras persoas (particularmente aquelas que estean enfermas), e a monitorización e illamento durante catorce días das persoas sospeitosas de estaren infectadas.<ref name="WHO2020QA" /><ref name="CDC2020Over222" /><ref name=CDC2020SocialSpacing>{{cita web |título=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) |url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/specific-groups/high-risk-complications.html |páxina-web=Centers for Disease Control and Prevention |dataacceso=9 de marzo de 2020 |lingua=inglés |data=11 de febreiro de 2020}}</ref>
 
A resposta das autoridades sanitarias en todo o mundo inclúe medidas como as restriccións de viaxes, [[corentena]]s, [[toque de queda|toques de queda]] e peches de colexios. Isto supuxo a corentena de toda Italia e da provincia chinesa de [[Hubei]]; toques de queda na China e en Corea do Sur;<ref name="SCMP 20200206">{{cita web|url=https://www.scmp.com/news/china/society/article/3049298/coronavirus-zhejiang-adopts-draconian-quarantine-measures-fight|título=Coronavirus: Shanghai neighbour Zhejiang imposes draconian quarantine|data=6 de febreiro de 2020|páxina-web=[[South China Morning Post]]|urlmorta=non|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200206112642/https://www.scmp.com/news/china/society/article/3049298/coronavirus-zhejiang-adopts-draconian-quarantine-measures-fight|dataarquivo=6 de febreiro de 2020|dataacceso=8 de febreiro de 2020}}</ref><ref name="AutoDW-7">{{Cita novas|apelido=Marsh|nome=Sarah|url=https://www.theguardian.com/world/live/2020/feb/23/coronavirus-outbreak-woman-tests-positive-after-disembarking-diamond-princess-live-news|título=Four cruise ship passengers test positive in UK – as it happened|data=23 de febreiro de 2020|editor=[[The Guardian]]|dataacceso=23 de febreiro de 2020|issn=0261-3077}}</ref><ref name="AutoDW-8">{{cita web | url=https://www.cnn.co.jp/world/35149546.html |título=新型肺炎流行の中国、7億8000万人に「移動制限」 |editor=CNN |lingua=xaponés}}</ref> métodos de detección en aeroportos e estacións de tren;<ref name="AutoDW-9">{{cita web|url=https://knpr.org/npr/2020-01/coronavirus-update-masks-and-temperature-checks-hong-kong|título=Coronavirus Update: Masks And Temperature Checks In Hong Kong|páxina-web=Nevada Public Radio|dataacceso=26 de xaneiro de 2020}}</ref> e advertencias de viaxes a rexións con transmisión comunitaria.<ref name="CDC Travel">{{cita web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/travelers/index.html|título=Coronavirus Disease 2019 Information for Travel |data=3 de febreiro de 2020|páxina-web=U.S. [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)|urlmorta=non|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200130163513/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/travelers/index.html|dataarquivo=30 de xaneiro de 2020|dataacceso=6 de febreiro de 2020}}</ref><ref name="Level4">{{cita novas|url=https://www.usatoday.com/story/travel/news/2020/01/24/coronavirus-outbreak-leads-state-department-issue-level-4-advisory/4562349002/|título=Coronavirus: US says 'do not travel' to Wuhan, China, as airlines issue waivers, add safeguards|apelido=Deerwester|nome=Jayme|apelido2=Gilbertson|nome2=Dawn|páxina-web=USA Today|urlmorta=non|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200127063342/https://www.usatoday.com/story/travel/news/2020/01/24/coronavirus-outbreak-leads-state-department-issue-level-4-advisory/4562349002/|dataarquivo=27 de xaneiro de 2020|dataacceso=26 de xaneiro de 2020}}</ref><ref name="EUPrepares">{{cita novas |título=Coronavirus Live Updates: Europe Prepares for Pandemic as Illness Spreads From Italy |url=https://www.nytimes.com/2020/02/26/world/asia/coronavirus-news.html?emc=edit_na_20200226&ref=cta&nl=breaking-news&campaign_id=60&instance_id=0&segment_id=21641&user_id=579ae23cfcbd75c9aac87cb571cc201c&regi_id=72995439 |páxina-web=The New York Times |dataacceso=26 de febreiro de 2020 |data=26 de febreiro de 2020}}</ref><ref name="AutoDW-10">{{cita web|url=https://www.gov.uk/guidance/wuhan-novel-coronavirus-information-for-the-public#advice-for-travellers |título=Coronavirus (COVID-19): latest information and advice |editor=Government of the United Kingdom |dataacceso=27 de febreiro de 2020}}</ref> As escolas foron pechadas a nivel local en 17 países e a nivel nacional en 22, afectando a máis de 370 millóns de estudantes en todo o mundo.<ref name=UNESCO2020>{{cita web |título=Coronavirus impacts education |url=https://en.unesco.org/themes/education-emergencies/coronavirus-school-closures |páxina-web=UNESCO |dataacceso=7 de marzo de 2020 |lingua=inglés |data=4 de marzo de 2020}}</ref>
 
Os efectos mundiais da epidemia implicaron inestabilidade política e social,<ref name="NYT-20200229">{{cita novas |editor=[[The New York Times]]|título=Here Comes the Coronavirus Pandemic – Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire. |url=https://www.nytimes.com/2020/02/29/opinion/sunday/corona-virus-usa.html |data=29 de febreiro de 2020 |dataacceso=1 de marzo de 2020 }}</ref><ref name="NYT-20200227">{{cita novas |apelido=Krugman |nome=Paul |título=When a Pandemic Meets a Personality Cult |url=https://www.nytimes.com/2020/02/27/opinion/coronavirus-trump.html |data=27 de febreiro de 2020 |editor=[[The New York Times]] |dataacceso=29 de febreiro de 2020 }}</ref> [[xenofobia]] e [[racismo]] contra persoas de ascendencia chinesa ou de Asia oriental,<ref name="AutoDW-13">{{cita web|url=https://www.sbs.com.au/news/this-is-racism-chinese-australians-say-they-ve-faced-increased-hostility-since-the-coronavirus-outbreak-began|título='This is racism': Chinese-Australians say they've faced increased hostility since the coronavirus outbreak began|work=Special Broadcasting Service|nome=Evan|apelido=Young|data=31 de xaneiro de 2020}}</ref><ref name="AutoDW-14">{{Cita novas|apelido=Iqbal|nome=Nosheen|url=https://www.theguardian.com/world/2020/feb/01/coronavirus-weaponised-way-to-be-openly-racist|título=Coronavirus fears fuel racism and hostility, say British-Chinese|data=1 de febreiro de 2020|editor=The Observer|dataacceso=4 de febreiro de 2020|urlmorta=non|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200203232009/https://www.theguardian.com/world/2020/feb/01/coronavirus-weaponised-way-to-be-openly-racist|dataarquivo=3 de febreiro de 2020|issn=0029-7712}}</ref><ref name="AutoDW-15">{{cita web|url=https://globalnews.ca/news/6495961/coronavirus-anti-china-sentiment/|título=Coronavirus fears trigger anti-China sentiment across the globe|páxina-web=Global News|urlmorta=non|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200203150150/https://globalnews.ca/news/6495961/coronavirus-anti-china-sentiment/|dataarquivo=3 de febreiro de 2020|dataacceso=4 de febreiro de 2020}}</ref><ref name="AutoDW-16">{{cita novas|url=https://www.cnn.com/2020/01/31/asia/wuhan-coronavirus-racism-fear-intl-hnk/index.html|título=As the coronavirus spreads, fear is fueling racism and xenophobia|apelido=Yeung|nome=Jessie|editor=CNN|urlmorta=non|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20200203194428/https://www.cnn.com/2020/01/31/asia/wuhan-coronavirus-racism-fear-intl-hnk/index.html|dataarquivo=3 de febreiro de 2020|dataacceso=4 de febreiro de 2020}}</ref><ref name="AutoDW-17">{{cita web|url=https://www.cjr.org/analysis/covid-19-racism-china.php|título=The new coronavirus and racist tropes|páxina-web=[[Columbia Journalism Review]]|nome=Amanda|apelido=Darrach|data=25 de febreiro de 2020}}</ref> e a difusión en liña de desinformación e [[Teoría da conspiración|teorías da conspiración]] sobre o virus e a súa orixe.<ref name="AutoDW-18">{{cita web|url=https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/02/21/805287609/theres-a-flood-of-fake-news-about-coronavirus-and-a-plan-to-stop-it|título=Fake Facts Are Flying About Coronavirus. Now There's A Plan To Debunk Them|editor=NPR|dataacceso=23 de febreiro de 2020}}</ref><ref>{{cita novas |url=https://www.yahoo.com/news/coronavirus-spreads-one-study-predicts-101552222.html |título=As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4&nbsp;trillion hit to global GDP |editor=[[Business Insider]] |nome1=Rosie |apelido1=Perper |via=[[Yahoo!]] |data=5 de marzo de 2020}}</ref><ref>{{cita novas|url=https://www.yahoo.com/news/coronavirus-black-death-spread-misinformation-143713853.html |título=Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven't learned from our past |editor=[[The Conversation]] |nome1=Rachel |apelido1=Clamp |via=[[Yahoo!]] |data=5 de marzo de 2020}}</ref>
 
== Notas ==