|
}}
'''Noia''' é unha vila que se localiza no sur do concello [[Provincia da Coruña|coruñés]] de [[Noia]], é a capital do concello. Segundo o padrón municipal ([[INE]] [[2014]]) ten 8.292 habitantes (3.979 homes e 4.313 mulleres).
<br />
== Toponimia ==
O topónimo Noia proven dunha forma ''Noega'', de orixen protoindoeuropeo ou incluso anterior, que tamén se atopa en Asturias e Cantabria (por exemplo en Noja). O significado é oscuro, pero podería estar relacionado co celta *''nouika'', 'nueva', polo que o topónimo faría alusión a unha fundación recente e sería o equivalente a «Vilanova». Outros autores otorganlle unha orixe na hidronimia paleoeuropea, da raíz indoeuropea *''neigw''- 'lavar', a mesma que para o topónimo "Nois".
É famosa a lenda, que se refleja no escudo do municipio, segundo a cal Noia foi fundada por Noé que lle puso o nome en memoria de Noela, a muller do seu fillo Jafet.
<br />
== Xeografía ==
=== Situación ===
O municipio situase ao sur da desembocadura do [[Río Tambre]], lindando ao norte con Serra de Outes e [[Brión]].
O centro urbano en sí, atópase na desembocadura de outro río, o [[Río Traba|Traba]], e comprende as parroquias de San Martín de Noia, Santa Cristina de Barro e Santa Mariña do Obre. Ao Este limita co municipio de [[Lousame]].
Además, dende o centro de Noia pódese disfrutar da ría de Noia e das súas parroquias máis ao sur: as de Boa e Argalo, coa que xa limita Noia co municipio de [[Porto do Son|Porto do son]].
<br />
=== Relevo ===
Dentro do termo municipal de Noia existen dúas zonas diferenciadas, unha zona litoral de pouca altitude que cubre a maior parte do municipio e outra zona de carácter máis montañoso.
A primera, a zona litoral, non supera os 200 m, as altitudes oscilan entre o nivel do mar e os 100 m e é aquí onde se sitúan a práctica totalidade dos núcleos urbanos do municipio, a maioría situados na ensenada que forman na desembocadura os ríos Tállara e [[Río Traba|Traba]]. Atopándose nela a zona litoral da parroquia de [[Boa, Noia|Boa]], a parroquia do Obre, a vila de Noia, a parroquia de Santa Cristina, o norte e este da parroquia de Argalo e a franxa da zona occidental da parroquia de Roo, ao longo do [[Río Tambre|Tambre]]. Só a parte máis oriental da parroquia de Roo, ao sur da de Boa así como parte da parroquia de [[Argalo, Noia|Argalo]] presentan alturas máis elevadas.
Esta área litoral exténdese cara o interior aproveitando os vales dos ríos que desembocan na ría. Trátase dunha franxa de territorio cunha anchura que cubre a práctica totalidade do municipio só frenada polo comenzo da [[Serra do Barbanza]] ao sur e a zona do Monte Costoira cata o norte, na parroquia de Roo.
A segunda, a zona montañosa divídese a súa vez en dúas zonas, a máis montañosa situada no Noreste do municipio, na parte oriental da parroquia de Roo. A parroquia de Roo é a máis extensa de todas e unha das menos poboadas, debido precisamente a que a maior parte da súa superficie presenta unhas pendientes maiores ao 50%. A maior parte desta zona sitúase por riba dos 300 m de altitude. A zona occidental da parroquia sitúase entre esta zona montañosa e o [[río Tambre]] o que fai que nesta zona existan grandes pendentes debido ao contraste existente. Ademais, levántase o monte de A Costoira, que cos seus 530 metros é o máis alto do municipio. A ladeira occidental do Pena de Ferro (529 m) tamén se extiende por esta zona montañosa pero a maior parte deste monte, incluido o seu punto máis alto, pertence ao municipio de [[Lousame]].
A outra zona montañosa é a que se sitúa ao suroeste do municipio, na zona interior da parroquia de [[Boa, Noia|Boa]] e o sur e oeste da parroquia de [[Argalo, Noia|Argalo]]. Nesta zona comeza a [[Serra do Barbanza]], da cal só un monte pertenece ao municipio de Noia, o San Lois. O San Lois cos seus 363 metros é posiblemente o monte máis emblemático do municipio, dende o que se aprecian unhas espectaculares vista da [[ría de Muros e Noia]] así como de toda a vila de Noia.
== Lugares e parroquias ==
=== Parroquias de Noia ===
{{Noia}}
As parroquias que forman parte do municipio son: Argalo (Santa María), Barro (Santa Cristina),
Boa (San Pedro), Obre (Santa Mariña) e Roo (Santa María).
== Véxase tamén ==
| 