Escocia: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
m Lingua |
||
Liña 69:
Durante a [[Idade de Bronce]] tardía, Escocia puido formar parte dunha cultura de comercio marítimo chamada [[Idade de Bronce atlántica]], que incluía outras [[nacións celtas]], e áreas das actuais Inglaterra, Francia, España e Portugal.<ref name=Koch>{{cita web|url=http://www.wales.ac.uk/Resources/Documents/Research/ODonnell.pdf|título=O'Donnell Lecture 2008 Appendix|editorial=University of Wales |apelido=Koch|nome=John|dataacceso=27 de maio de 2010}}</ref><ref name=Koch2009>{{cita libro |apelido= Koch |nome = John |título = Tartessian: Celtic from the Southwest at the Dawn of History in Acta Palaeohispanica X Palaeohispanica 9 (2009)| editorial=Palaeohispanica | ano = 2009 | páxinas = 339–351 | url = http://ifc.dpz.es/recursos/publicaciones/29/54/26koch.pdf | id = | issn = 1578-5386 | dataacceso =17 de maio 2010}}</ref><ref>{{cita web|url=http://www.megalithic.co.uk/article.php?sid=2146413465|título=New research suggests Welsh Celtic roots lie in Spain and Portugal|páxina-web=The Megalithic Portal|apelido=Koch|nome=John|dataacceso=10 de maio 2010}}</ref><ref>{{cita libro|apelido=Cunliffe|nome=Barry|título=A Race Apart: Insularity and Connectivity in Proceedings of the Prehistoric Society 75, 2009, pp. 55–64|ano=2008| editorial=The Prehistoric Society|páxina=61}}</ref>
No inverno de [[1850]], unha gran tempestade bateu Escocia causando numerosos danos e máis de 200 mortos.<ref name=bryson2010>{{Cita Harvard sen parénteses|Bryson|2010}}</ref> Na baía de Skaill, o temporal arrincou a terra dun
=== Influencia romana ===
Liña 100:
Porén, a guerra con Inglaterra continuou varias décadas despois da morte de Bruce. A guerra civil entre a dinastía Bruce e o conflito de longa duración cos seus rivais Comyn-Balliol, durou ata mediados do [[século XIV]]. Malia isto, a dinastía Bruce tivo éxito, e a falta de herdeiro de [[David II de Escocia|David II]] permitiu que o seu medio sobriño [[Roberto II de Escocia|Robert II]] chegase ó trono e establecese a [[Casa de Estuardo]].<ref name=Barrow>{{cita libro |authorlink=G. W. S. Barrow |apelido=Barrow |nome=Geoffrey, W. S. |título=Robert Bruce & the Community of the Realm of Scotland |edición=4th |editorial=Edinburgh University Press |ano=2005 |isbn=0-7486-2022-2 |origyear=1965}}</ref><ref name=Grant>{{cita libro |nome=Alexander |apelido=Grant |título=Independence and Nationhood: Scotland, 1306–1469 |edición=New |data=6 de xuño de 1991 |origyear=1984 |editorial=Edinburgh University Press |páxinas=3–57 |isbn=978-0-7486-0273-5}}</ref> Os Estuardo gobernaron Escocia durante o que restaba da [[Idade Media]]. O país experimentou unha gran prosperidade dende finais do século XIV ata a [[Reforma Escocesa|Reforma]], tendo en conta o conflito continuo con Inglaterra, a división crecente entre as [[Highlands]] e as [[Terras Baixas Escocesas|Lowlands]], e as numerosas minorías reais.<ref name=Grant/><ref>{{cita libro|nome=Jenny|apelido=Wormald|título=Court, Kirk and Community: Scotland|edición=New|editorial=Edinburgh University Press|data=6 de xuño de 1991|isbn=978-0-7486-0276-6|origyear=1981}}</ref>
Este período supuxo a culminación da alianza franco-escocesa. A Garda Escocesa (la [[Garde Écossaise]]) foi fundada en 1418 por [[Carlos VII de Francia]]. Os soldados escoceses da Garde Écossaise loitaron xunto a [[Xoana de Arco]] contra os ingleses durante a [[Guerra dos Cen Anos]].<ref>{{cita web | url =http://www.ltscotland.org.uk/scotlandshistory/medievallife/gardeecossaise/index.asp/| título = Medieval life Garde Ecossaise| editorial =Learning Scotland|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120102055405/http://www.ltscotland.org.uk/scotlandshistory/medievallife/gardeecossaise/index.asp|archivedate=2012-01-02}}</ref> En marzo de 1421, unha forza franco-escocesa baixo o mando de [[Xoán Estuardo, Conde de Buchan]], e Gilbert de Lafayette, derrotou a un
=== Idade Moderna ===
Liña 165:
Todo o territorio escocés estaba cuberto polo xeo durante as [[glaciación]]s do [[Plistoceno]], o que ten importantes consecuencias na súa paisaxe. Dende o punto de vista [[xeoloxía|xeolóxico]], Escocia está subdividida en tres zonas: as ''[[Highlands]]'' e as illas sitúanse ao noroeste da [[Falla das Highlands]], que vai desde a [[Illa de Arran]] ata [[Stonehaven]]. Esta parte de Escocia está composta fundamentalmente de rochas antigas procedentes dos períodos [[Cámbrico]] e [[Precámbrico]], que foron elevadas durante a posterior [[oroxenia caledoniana|Oroxenia caledonia]]. Esta base rochosa está entrecruzada por múltiples intrusións [[rocha ígnea|ígneas]] de épocas máis recentes, cuxos vestixios formaron macizos montañosos como os [[Cairngorm]]s ou os [[Cuillin]]s, en [[Skye]]. Unha excepción significativa ao anterior constitúena os estratos de [[areísca]] coñecidos como ''[[Old Red Sandstone]]'', nos que se atoparon [[fósil]]es, sobre todo ao redor do [[fiorde de Moray]]. As ''Highlands'' ou Terras Altas son xeralmente montañosas e están divididas polo [[Great Glen]] ou "Gran Val". As maiores elevacións das [[Illas Británicas]] atópanse aquí, incluído o [[Ben Nevis]], o pico máis alto, cunha altitude de 1.344 metros. Escocia consta de máis de 790 illas, divididas en catro grupos principais: [[Shetland]], [[Orcadas]], e [[Hébridas]], as cales á súa vez dividir en [[Hébridas Interiores]] e [[Hébridas Exteriores]]. Ademais, nesta zona atópanse numerosas fontes de [[auga doce]], incluíndo o [[Lago Ness]] ou o [[Lago Lomond]]. Algunhas partes da costa consisten en ''[[machair]]'', un tipo de terreo consistente en dunas cubertas de pasto.
[[Ficheiro:Quiraing,_Isle_of_Skye.jpg|300px|esquerda|miniatura|Vista panorámica na [[Illa de Skye]].]]
O terreo coñecido como ''Central Lowlands'' ou tamén ''[[Central Belt]]'' é unha [[foxa tectónica]] composta fundamentalmente por formacións do [[Paleozoico]]. Algúns dos estratos [[sedimento|sedimentarios]] desta zona resultaron de
As chairas meridionais ou ''[[Lowlands]]'' están compostas por unha serie de outeiros duns 200 km de lonxitude, alternados con anchos vales. Atópanse ao sur dunha segunda falla que vai dende [[Stranraer]] ata [[Dunbar]]. Esta zona está composta fundamentalmente por depósitos do [[silúrico]], fai 400 ou 500 millóns de anos.<ref>Keay, J. & Keay, J. (1994) ''Collins Encyclopaedia of Scotland''. London. HarperCollins.</ref><ref>Murray, W.H. (1973) ''The Islands of Western Scotland''. London. Eyre Methuen</ref><ref>Murray, W.H. (1977) ''The Companion Guide to the West Highlands of Scotland''. London. Collins.</ref>
|