Nicho ecolóxico: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
m Arranxos varios, replaced: {{cite web → {{Cita web, {{cite journal → {{Cita publicación periódica, |thumb| → |miniatura|
Liña 3:
Un '''nicho''', en [[ecoloxía]], é a capacidade das [[especie]]s de vivir baixo unhas condicións [[ambiente|ambientais]] concretas.<ref name="Pocheville2015">{{cita libro | apelidos1= Pocheville | nome1= Arnaud | ano= 2015 | capítulo= The Ecological Niche: History and Recent Controversies | url= https://www.academia.edu/6188833/The_Ecological_Niche_History_and_Recent_Controversies | editor1-last= Heams | editor1-first= Thomas | editor2-last= Huneman | editor2-first= Philippe | editor3-last= Lecointre | editor3-first= Guillaume | display-editors = 3 | editor4-last= Silberstein | editor4-first= Marc | título = Handbook of Evolutionary Thinking in the Sciences | lugar = Dordrecht | editorial = Springer | data = 2015 | páxinas= 547–586 | isbn= 978-94-017-9014-7}}</ref><ref name=Levin>{{cita libro |autores = Thomas W Schoener |capítulo = I.1 Ecological niche | url=https://books.google.com/books?id=4MS-vfT89QMC&pg=PA3 |páxinas = 3 ''ff'' |título =The Princeton Guide to Ecology |editor1=Simon A. Levin |editor2=Stephen R. Carpenter |editor3=H. Charles J. Godfray |editor4=Ann P. Kinzig |editor5=Michel Loreau |editor6=Jonathan B. Losos |editor7=Brian Walker |editor8=David S. Wilcove |isbn=9781400833023 |publisher = Princeton University Press |ano=2009}}</ref> O nicho ecolóxico é aquilo que define a ecoloxía dunha especie, como é o seu [[hábitat]] ou a súa función no ecosistema. Os nichos describen como os organismos ou as poboacións responden á distribución dos recursos do [[hábitat]], dos seus [[competencia intraespecífica|competidores]] (sexan [[depredador]]es, [[parasito]]s ou [[patóxeno]]s) e como iso fai que esas condicións muden.<ref name="Townsend" />
 
Existen varias definición de nicho que non recollen ao completo os mesmos conceptos.<ref name=LevinPocheville2015 /><ref name=Pocheville2015Levin /> Os nichos segundo Grinnell están definidos polos hábitats nos que as especies viven e para as que teñen adaptacións [[etoloxía|etolóxicas]]. Segundo, Elton este concepto inclúe tamén os cambios no ambiente segundo as especies medran nel e o seu comportamento. A definición de Hutchinson, e as posteriores, inciden no espazo definido por varios recursos ou propiedades do hábitat nos que un grupo de organismos ou especies no que poden, ou de facto o fan, persistir e [[Reprodución|reproducirse]].<ref name=Levin />
 
O concepto de nicho é central na ecoloxía [[bioxeografía|bioxeográfica]], que está centrada nos patróns de distribución espaciais das comunidades ecolóxicas.<ref name=Biogeography>{{cita libro |author1=Mark V Lomolino |author2=Brett R Riddle |author3=James H Brown |title=Biogeography |publisher=Sinauer Associates |location=Sunderland, Mass |year=2009 |edition=3rd |pages= |isbn=978-0878934867 |cita=O rango xeográfico das especies pódese ver como unha representación espacial do seu nicho.|page=73 |chapter=The geographic range as a reflection of the niche | url = https://www.amazon.com/Biogeography-Third-Mark-V-Lomolino/dp/0878934863/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1400001561&sr=1-1#reader_0878934863}}</ref><ref name=Lomolino>{{cita libro|author1=Mark V Lomolino |author2=Brett R Riddle |author3=James H Brown |title=Biogeography |publisher=Sinauer Associates |location=Sunderland, Mass |year=2009 |edition=3rd |isbn=978-0878934867 |page=579 |chapter=Areography: Sizes, shapes and overlap of ranges | url = https://www.amazon.com/Biogeography-Third-Mark-V-Lomolino/dp/0878934863/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1400001561&sr=1-1#reader_0878934863}}</ref> A modificación dos nichos polos seus habitantes é o tema de estudo da [[Construciónconstrución de nicho|construción de nichos]]s.<ref name="Townsend">{{cita libro|title=Ecological Niches and Geographic Distributions (MPB-49) |isbn=9780691136882 |year=2011 |publisher=Princeton University Press |url=https://books.google.com/books?id=Q_h9FlvgM6wC&pg=PA11 |author1=A Townsend Peterson |author2=Jorge Soberôn |author3=RG Pearson |author4=Roger P Anderson |author5=Enrique Martínez-Meyer |author6=Miguel Nakamura |author7=Miguel Bastos Araújo}}</ref>
 
==Conceptos de nicho==
===Nicho de Grinnell ===
O termo de nicho acuñouno [[Roswell Hill Johnson|R. Johnson]]<ref name=Johnson1910>{{cita libro |apelidos1= Johnson |nome1= Roswell |data= 1910 |título= Determinate evolution in the color-pattern of the lady-beetles |url= |lugar= Washington |editores= Carnegie Institution of Washington}}</ref> no [[1910]] empregando o termo ''nicher'', do francés medieval que significaba un ''[[niño]]'', que se empregaba para referirse aos espazos en muros que se facían para albergar estatuas<ref name="oxford">{{citeCita web|url=http://www.oed.com/view/Entry/126748|title=Niche|work=Oxford English Dictionary}}</ref><ref name="oxford"/><ref name="webster">{{cite encyclopedia | title=Niche | encyclopedia=Merriam-Webster Dictionary | publisher=Merriam-Webster | accessdate=30 October 2014 | url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/niche}}</ref><ref name="oxford"/> Porén, o primeiro en empregalo foi [[Joseph Grinnell]] que o usou nunha publicación de 1917 sobre "as relacións de nicho" da [[ave]] ''[[Toxostoma redivivum]]''.<ref name=Pocheville2015 /><ref name=Grinnell1917>{{cita publicación periódica | nome1 = Joseph | apelidos1 = Grinnell | ano = 1917 | título = The niche-relationships of the California Thrasher | xornal = The Auk | volume = 34 | páxinas = 427–433 | url=http://artifex.org/~ecoreaders/lit/Grinnell1917.pdf | format=PDF| doi=10.2307/4072271}}</ref><ref name=Pocheville2015 />
 
O concepto de nicho de Grinnell asume que os nichos das especies están determinados polos [[hábitat]]s no que viven e que están acompañados de adaptacións etolóxicas. Os nichos, co cal, serían a suma de todos os requirimentos de hábitat e de comportamento que as especies teñen para poder sobrevivir e reproducirse. Grinnell relatouno explicando que o comportamento desta ave o explican a súa vida en zonas de [[Matogueira|matoxeiras]], a súa alimentación por debaixo destas e escapando dos pes ás polas das matogueiras dos seus depredadores. O seu nicho defíneno logo as características do seu comportamento e as físicas, como a cor e ás curtas, dentro dese hábitat.<ref name=Grinnell1917/>
 
Esta perspectiva de nicho acepta que coexistan especies equivalentes nun mesmo nicho ou que estean desocupados. Un equivalente ecolóxico dun organismos sería outro dun grupo [[Taxonomía|taxonómico]] diferente que ten adaptacións similares a hábitat parecidos. Como exemplo, as especies de [[planta suculenta|plantas suculentas]] como as [[América|americanas]] [[Euphorbia]] e as [[África|africanas]] [[cacto]].<ref name=Huggett>{{cita libro|nome1=Richard J. | apelido1 = Huggett |título =Fundamentals of Biogeography |páxina=76 |isbn=9780415323475 |url=https://books.google.com/books?id=ZR68HCMmPjoC&pg=PA76 |publisher=Psychology Press |ano=2004}}
</ref> Outro caso son o exemplo infrecuente de [[converxencia evolutiva]], [[radiación adaptativa]] e equivalencia ecolóxica que son as [[Lagarta|lagartaslagarta]]s do xénero ''[[Anolis]]'' das [[Antillas Maiores]]. Estas especies de ''Anolis'' evolucionaron dun xeito en microhábitats similares, so que independentemente en diferentes illas, e que resultaron en diferentes especies [[Ecomorfo|ecomorfas]] nas catro illas.
 
===Nicho de Elton===
En [[1927]] o [[Pobo británico|británico]] [[Charles Sutherland Elton|Charles Elton]] definiu os nichos dicindo que "o «nicho» dun animal é o seu lugar no espazo biótico do ambiente, [e] a súa relación coa comida e os inimigos".<ref name=Elton2001>{{cita libro |autores = Elton, Charles Sutherland| ano = 2001|páxina = 64|título = Animal Ecology|editores = University of Chicago Press| url=https://books.google.com/books?id=lZvgTuB9Gh4C&pg=PA64 |isbn = 978-0226206394}}</ref> Elton clasificou os nichos segundo os hábitos alimenticios das especies:<ref name="Chase">{{cita libro|nome1=Jonathan M. | apelidos1 = Chase |nome2=Mathew A. | apelidos2 = Leibold | título = Ecological Niches: Linking Classical and Contemporary Approaches | url= https://books.google.com/books?id=Ssmcl_ubQUQC&pg=PA7 | páxina=7 | isbn=9780226101804 |ano = 2003 | editores = University of Chicago Press}}</ref> "Así é que, como exemplo, se hai un nicho este vese ocupados por paxaros depredarores, os cales comen cadanseu animal como un [[rato]]<nowiki/>s ou unha [[teupa]]. Os nichos que constitúen os toros dos [[Carballo (árbore)|carballos]] vense ocupados polas [[avelaiona]]s, mais as trebeiras, abertas, vense ocupadas polos [[falcón]]s. Que existan estes nichos para carnívoros depende de que haxa nichos axeitados para os herbívoros e en diferentes condicións, inda que as especies de ratos poidan ser ben diferentes".<ref name=Elton2001/>
 
O nicho de Elton introduciu a idea de que da resposta das especies a un efecto sobre do ambiente. Os nichos de Elton, á contra doutras definicións, enfatiza en que as especies non só medran grazas a respostas no ambiente por cambios en recursos, depredadores ou [[Clima|condicións climáticas]], senón tamén que afirma que as especies tamén cambian e varía a dispoñibilidade desas condicións. Un caso explicativo son os [[Castor europeo|castores]], que consumen recursos do ecosistema pero constrúen presas que reteñen as augas nos [[Río|ríosrío]]s e permiten un cambio do fluxo que auga, modificando as condicións [[Factor biótico|bióticas]] e [[Factor abiótico|abióticas]] as que outras especies están suxeitas.<ref name="pollock1995">{{Cita libro|título = Beaver as Engineers: Influences on Biotic and Abiotic Characteristics of Drainage Basins| editorial = Springer US| ano = 1995|isbn = 978-1-4613-5714-8| páxinas = 117–126| doi = 10.1007/978-1-4615-1773-3_12 | idioma = en | nome1= Michael M.| apelidos1 = Pollock| nome2 = Robert J.| apelidos2 = Naiman| nome3 = Heather E.| apelidos3 = Erickson | nome4 = Carol A.| apelidos4 = Johnston| nome5 = John| apelidos5 = Pastor| nome6 = Gilles|apelidos6 = Pinay|editor-first = Clive G.|editor-last = Jones |editor-first2 = John H.|editor-last2 = Lawton}}</ref>
 
Tamén, as diferentes taxas de consumo entre competidores afectan aos ciclos de densidade dos recursos no [[ecosistema]].<ref name="Armstrong">{{Cita publicación periódica|título = Competitive Exclusion|jstor= 2460592| xornal = The American Naturalist|data = February 1980|páxinas = 151–170|volume = 115|issue = 2|nome1 = Robert A.|apelido1 = Armstrong| nome2 = Richard| apelido2 = McGehee | doi=10.1086/283553}}</ref> Isto non implica só que as especies medren a diferentes taxas senón que o seu crecemento afecta aos recursos que outras especies teñen dispoñibles, grazas a esas especies.
 
===Nicho de Hutchinson===
O nicho de Hutchinson é un "hipervolume ''n''-dimensional" no cal as [[Dimensión|dimensiónsdimensión]]s indican as condicións ambientais e recursos que definen os requirimentos dos individuos ou das especies para levar o seu ritmo de vida, ou dito doutro xeito, ser quen de persistir.<ref name=Levin/> O hipervolume define o espazo multidimensional de recursos (ben sexa a luz, a auga, os nutrientes etc.) que están dispoñibles para (e usados especificamente por estes) os organismos, e "todas aqueloutras especies que se consideren parte dese sistema de coordenadas".<ref name=Hutchinson1957>{{cita publicación periódica | autor = Hutchinson, G.E. | ano = 1957 | título = Concluding remarks | xornal = Cold Spring Harbor Symposia on Quantitative Biology | volume = 22 | edición = 2 | páxinas = 415–427 | url = http://artifex.org/~ecoreaders/lit/Hutchinson1957.pdf | formato = PDF | doi=10.1101/sqb.1957.022.01.039}}</ref> A definición de nichos de Hutchinson difire sutilmente dos nichos de Grinnell: a primeira son a descrición ecolóxica do espazo ocupado polas especies e a segunda son a funcionalidade ecolóxica, que pode ter ou non nichos vacantes para ser ocupados por especies.
 
[[Ficheiro:Resource allocation.png|thumbminiatura|Unha representación estatística de como tres especies (horizontal) que consumen as mesmas presas, se solapan no uso deses recursos e que son puntos de maior competición entre elas. No caso superior o solapamento de nichos é máis importante que no inferior.]]
 
O [[Zooloxía|zoólogo]] [[G. Evelyn Hutchinson]] popularizou o concepto de nicho en [[1957]].<ref name=Hutchinson1957/> Abordou a cuestión de porqué un único hábitat poden coexistir tantas cantidades de organismos (i.e. [[o paradoxo do plancto]]). O seu traballo permitiu o avance nos modelos de coexistencia de especies nunha mesma comunidade. Deu orixe os conceptos de '''amplitude de nicho''' (a variedade de recursos ou hábitats usados por unha especie en particular), a '''diferenciación de nichos''' (a diferenciación no uso de recursos por especies que coexisten) e o '''solapamento de nichos''' (os recursos compartido por varias especies).<ref name=Chase2>{{cita libro|author1=Jonathan M. Chase |author2=Mathew A. Leibold |title=Ecological Niches: Linking Classical and Contemporary Approaches |url=https://books.google.com/books?id=Ssmcl_ubQUQC&pg=PA11 |page=11 |isbn=9780226101804 |year=2003 |publisher=University of Chicago Press}}</ref> Hutchinson usou a idea da competición polos recursos como o mecanismo principal que move a ecoloxía. O concepto de nicho de Hutchinson permite explicar como é que cando un nicho queda desocupado (ou libre, por exemplo, por [[extinción]]) outros organismos poden ocupar ese espazo. Do mesmo xeito, como a entrada de novas especies nun ecosistema (especies introducidas ou [[especie invasora|invasoras]]), pode derivar en que estas sobre-compitan coas especies locais e as desocupen (as eliminen) deses nichos.
Liña 34:
|first1=Thomas W. |date=1986 |chapter=The Ecological Niche |editor1-last=Cherret |editor1-first=J. M. |title=Ecological concepts: the contribution of ecology to an understanding of the natural world. |location=Cambridge |publisher=Blackwell Scientific Publications}}</ref> Porén, esta estimación da competición obvia o impacto que os recursos teñen sobre das poboacións dos organismos e os impactos que organismos teñen na dispoñibilidade dos recursos. Véxase que un recurso dunha área na que dúas especies e solapan podería ser non-limitante, e consecuentemente non ser un recurso limitante malia que os nichos se solapan nese punto.<ref name=Pocheville2015/><ref name=Chase2/><ref name=Schoener1986/>
 
Os organismos cando están en condición nas que non interfiren con outras especies poden ocupar o espazo completo (considerando as condicións bióticas e abióticas) e os recursos do hábitat, e sobrevivir e reproducirse. Iso defínese como o '''nicho fundamental'''<ref name=Griesemer>{{cita libro| título =Keywords in Evolutionary Biology | autor=James R. Griesemer |páxinas=239 |editores=Evelyn Fox Keller, Elisabeth A. Lloyd | capítulo =Niche: Historical perspectives |isbn=9780674503137 | ano =1994 | editorial = Harvard University Press |url=https://books.google.com/books?id=Hvm7sCuyRV4C&pg=PA239}}</ref> Cando os organismos teñen unha presión por interacción con outras especies (i.e., [[competición interespecífica|competición inter-específica]]), ou similares, as especies vense relegadas a ocupar un nicho que é menor que o seu nicho fundamental, e para o que están mellor adaptadas. Iso defínese como '''nicho ocupado'''.<ref name=Griesemer/>. Os nichos son unha zona moi específica do segmento do ecoespazo que ocupa unha especie. Unhas asuncións deste concepto de espazo son que ningunha especie é idéntica a outra en todas e cada unha das súas propiedades<ref name =Hardin>{{citeCita journalpublicación periódica |author=Garrett Hardin |title=The competitive exclusion principle |journal =Science |volume=131 |pages=1292–1297 |issue=3409 |year=1960 |url=http://www.esf.edu/efb/schulz/seminars/hardin.pdf|format=PDF |doi=10.1126/science.131.3409.1292 |pmid=14399717}}</ref> (o [[axioma da inigualdade]] de Hardin) e o [[principio de exclusión competitiva]], que indica como os recursos ou as capacidades de adaptación lle outorgan a cada unha das especies o seu propio espazo.<ref name=Griesemer />
 
O paleontólogo [[George Gaylord Simpson|G. Simpson]] definiu a '''zona adaptativa''' para explicar como as poboación poden moverse de ocupar uns nichos a outros. Eses cambios poden ser froito de cambios ambientais ou cambios nas cadeas tróficas, que fan que queden novos espazos libres para ocupar, o que supón que non tivo porqué haber unha discontinuidade de no uso de nichos das especies senón que as especies xa tiñan pre-adaptacións a esas novas oportunidades ecolóxicas.<ref name=Schluter>
Liña 50:
 
{{Control de autoridades}}
 
[[Categoría:Ecoloxía]]