Guerra civil rusa: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
mSen resumo de edición |
Sen resumo de edición |
||
Liña 1:
{{Sen referencias|data=marzo de 2016}}
{{Contén texto cirílico}}
A '''
A guerra foi dura e brutal, e incluíu ataques contra poboación civil; os mortos calcúlanse nuns oito millóns. A participación de forzas estranxeiras da [[Entente]] e dos [[Imperios centrais]] contribuíu a aumenta-la súa duración e violencia. A [[Unión Soviética]] perdeu como consecuencia da guerra o control dunha gran parte do [[Imperio Ruso]]: ademais da xa independente [[Polonia]], que comprendía parte das actuais [[Ucraína]] e [[Bielorrusia]], os estados bálticos e [[Finlandia]] conseguiron a independencia. O conflito acabou coa vitoria do
== Límites temporais ==
Liña 31:
=== Finlandia ===
[[Finlandia]] tiña baixo os tsares unha autonomía considerable. Elixía un parlamento propio que era o centro político da nación xa no Imperio. Os fineses estaban liberados da chamada a filas obrigatoria. Tamén alí os bolxeviques influíron no movemento obreiro. Unha crise política, a falta de alimentos e as tensión sociais provocaron o intento revolucionario de derrubar ó goberno do 27 de xaneiro de 1918, que triunfou no sur e foi suprimido polas tropas "brancas" gobernamentais no norte, e continuou na [[
=== Besarabia ===
Liña 49:
O tratado serviu coma unha sorte de catalizador das tensións políticas entre os partidos burgueses. Os bolxeviques foron derrotados en todas as zonas de avance das tropas alemás. A ocupación deu in novo potencial as faccións que foran marxinadas durante a fase de consolidación do poder vermello. Así a entrada dos alemáns ene Crimea coincidiu cun alzamento dos tártaros musulmáns que asasinaron os membros do consello do comisariado popular da República Soviética de Crimea.
En Ucraína as tropas alemás, que contaran co apoio dos ferroviarios ucraínos durante a toma de Xitomir, permitiu a toma do poder polos nacionalistas que volveron a constituír un parlamento en Kiev, que foi suprimido o 29 de abril polos ocupantes alemáns que o temían por estar dominado polos marxistas. Tomou o poder o nacionalista conservador [[Pavlo Skoropadskyi]], que tomou o título de [[hetman]] e se constituíu en ditador, aínda que se mantivo no poder só ata a derrota dos alemáns na
A ocupación alemá tivo nas [[Repúblicas Bálticas]] consecuencias máis duradeiras. En [[Estonia]] a implantación dos bolxeviques era escasa e presenza alemá evitou que puideran formar unha organización política sólida para contrarrestar a situación. Trala fin da primeira guerra mundial os conservadores puideron atraer os campesiños ó expropiar os agricultores de orixe alemá. A consecuencia foi a constitución dun goberno nacionalista dirixido polos socialdemócratas de etnia estona que puido resistir militarmente fronte os Vermellos. Lenín unir [[Lituania]] a Unión Soviética mediante a constitución dunha República Soviética local, pero o intento fracasou pola intervención polaca e a resistencia das forzas burguesas. En [[Letonia]] a situación foi máis complexa polo equilibrio entre nacionalistas e comunistas. En xaneiro de [[1919]] o Partido comunista quixo aproveitar o avance do Exercito Vermello no seu prol, pero as forzas nacionalistas aproveitaron os seus trunfos iniciais para toma-lo poder. A vitoria dos nacionalistas letóns foi facilitada polo pacto cos letóns de etnia alemá. En maio de [[1919]] o corpo de voluntarios alemán-letón, dirixido polo antigo xeral alemán [[Rüdiger Graf von der Goltz]] tomou baixo o seu control a cidade de [[Riga]] e eliminoi das Repúblicas Bálticas o último punto de control soviético.
Liña 68:
Só un mes despois da supresión da primeira revolta dos cosacos do Don, empezou unha nova rebelión. O de 6 de maio foi conquistada polo [[Exército branco]] a capital dos cosacos do Don, Novocherkask. Á caída da cidade contribuíu a insatisfacción da poboación, cosaca e non cosaca, cos bolxeviques. As requisas de alimentos para ser enviados á desabastecida Petrograd provocaron conflitos coas autoridades bolxeviques agravados máis aínda polos métodos draconianos das unidades do Exercito Vermello (que seguían a formulación de Trotski de utilizar o [[Terror]] como método de dominar ós rebeldes) e que incluían toma de reféns e fusilamentos.
Outro factor externo colaborou na recuperación dos contrarrevolucionarios: o avance dos soldados alemáns polos territorios próximos obrigou a retirarse ás forzas soviéticas. Deste xeito a nova rebelión cosaca foi indirectamente favorecida polos seus antigos inimigos. As tropas alemás cortaron o ferrocarril na zona do Don, entorpecendo a chegada de novas tropas soviéticas. Ademais, as armas requisadas ó Exército Vermello foron entregadas ós rebeldes. Dese xeito o exercito comandado polo xeral [[Krasnov]] contaba en xuño con 40.000 homes armados. Krasnov aproveitou militarmente esta vantaxe. En agosto de 1918 o xeral Mamontov comezou un ataque de cabalería contra [Zaryzin].Foi a primeira acción masiva de cabalaria da guerra civil rusa e obrigou ó Exército Vermello a crear as súas propias unidades montadas. A cidade foi cercada polos brancos e batalla o redor dela durou ata outubro e a dura resistencia dos sitiados serviu para que os Verrmellos compararán a cidade con [[Verdún]] O papel de [[Iosif Stalin]] na loita foi glorificado na súa época de xefe de estado. A finais do ano os cosacos do Don conseguiran só pequenos avances fora da súa área orixinaria.
O bloqueo alemán da rexión do Kuban no Rusia do sur, que separou esta rexión e maila República Soviética do Cáucaso Norte da Rusia central, marcou tamén o inicio da revolta dos [[cosacos do Kuban]]. O comandante dos cosacos,[[Denikin]], formou un corpo duns 9.000 voluntarios, máis deles veteranos da
=== O movemento Branco en Siberia ===
Liña 78:
=== Intervención da Entente ===
O tratado de paz sen condicións de Brest-Litowsk firmado por Lenín serviu para aliviar a presión dos ataques alemáns e austríacos pero empeorou as relacións cos estados que formaba a [[Entente]] que, xa antes da fin da
O primeiro continxente británico, duns 600 homes, desembarcou en xuño de 1918 no porto de [[Múrmansk]], no océano ártico. O porto , afastado do centros neurálxicos de Rusia foi tomado, máis non se seguiron outras operacións. O seguinte paso foi o desembarco en [[Odessa]] dun exército franco-grego de 1.000 homes, apoiado por unidades da mariña francesa. Estas tropas retiráronse perante o avance dos Brancos e o 7 de abril de 1919 xa non quedaban tropas da Entente en Ucraína.
A seguinte operación foi en agosto cando 600 soldados franceses e británicos, reforzados despois por 5.000 máis dos Estados Unidos, entraron en [[Arkhangelsk]], para evitar que os depósitos de armas da cidade caeran en mans alemás ou soviéticas. Algúns políticos americanos apoiaron a intervención por sentirse obrigados a axudar a Lexión checa, que, de feito, se atopaba moi lonxe da zona. As tropas expedicionarias avanzaron uns centos de quilómetros. Despois dun ano de loitas esporádicas con unidades do Exército Vermello non se chegou a ningunha situación de vantaxe estratéxica clara. As tropas estranxeiras abandonaron a zona en xullo de 1919.
Liña 120:
== 1920. O último reduto Branco en Crimea ==
Despois das derrotas no Don e en Siberia o último reduto das tropas anticomunistas era a península de Crimea. Alí o xeral Wrangel formou un exercito de 37.000 soldados (o Exército Ruso) con tropas evacuadas de [[Novosibirsk]]. A [[
O 12 de outubro Polonia firmou o armisticio coa Unión Soviética que permitiu a esta dispor de tropas novas para contrarrestar a Vrangel. Comandados por Mikhail Frunse os Vermellos empuxaron ó inimigo, que perdeu 20.000 soldados nos combates. Wrangel tiña xa preparada a evacuación e, por medio da antiga frota tsarista do [[mar Negro]] consegue sacar de Crimea antes do 16 de novembro 146.000 persoas, máis deles civís, que foron levadas a [[Turquía]]. Moitos dos que non puideron ser evacuados caeron vítima da represión que seguiu a vitoria Vermella.
No curto período do seu comando Wrangel foi politicamente máis activo cá Kolchak ou Denikin. Levou a cabo unha reforma do chan en Crimea, que incluía expropiacións. Intentou alianzas con tódolos partidos, incluídos os anarquistas de [[Nestor Makhno]] para formar unha fronte común contra os comunistas. Sen renunciar a ditadura militar, tentou atraer á intelixencia do territorio que ocupaba. Esta política permitíronlle dispoñer dunha retagarda segura, da que careceran outros comandantes Brancos.
Liña 134:
=== Consecuencias humanitarias ===
A guerra civil foi aínda máis catastrófica para Rusia cá
A destrución de infraestrutura económica e o caos provocados pola guerra provocaron millóns de vítimas causadas pola fame e as pragas. Segundo o censo levado a cabo en 1923 os habitantes de Rusia eran 10 millóns menos cá en 1920. Entre eles contábanse 2 millóns de emigrados. En total catro veces máis perdas que durante a guerra mundial.
Liña 140:
=== Consecuencias políticas ===
A vitoria comunista cambiou a actitude das potencias estranxeiras cara a Unión Soviética. [[Gran Bretaña]] encetou relacións comerciais co novo réxime en 1920, Francia decidiuse por unha política de illamento dos comunistas que só rompeu parcialmente despois da fin da guerra polaco-soviética. Só co [[Pacto de Rápallo]] de 1920 conseguiu a Unión soviética un aliado, aínda que se tratara de Alemaña, daquela tamén excluída do concerto internacional. As consecuencias políticas foron máis importantes dentro do propio estado. A guerra civil foi un dos mitos fundacionais da ditadura comunista. As causas internas da guerra foron, debido o seu carácter de clase, postas o mesmo nivel cás provocado polos ataques de inimigos exteriores. Durante o [[stalinismo]] a historia da guerra civil foi interpretada para salientar o rol de Stalin en contra dos seus rivais políticos coma Trotski. Trotzki pola súa parte, desde o exilio, fíxoo mesmo en senso inverso. O nacionalismo dos Brancos reforzou a tendencia bolxevique a fuxir de calquera forma de patriotismo, tendencia que se mantivo ata a [[segunda guerra mundial|Segunda Guerra Mundial]].
== Notas ==
{{listaref}}
| |||