Anxiospermas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
m Bot: Cambio o modelo: Cite book; cambios estética
Liña 6:
| regnum = [[Plantae]]
| unranked_divisio = '''Angiospermae'''
| unranked_divisio_authority = Lindley<ref name="Lindley">{{citeCita booklibro | last=Lindley | first=J | year=1830 | title=Introduction to the Natural System of Botany | location=London | publisher= Longman, Rees, Orme, Brown, and Green | pages=xxxvi | nopp=true }}</ref> [P.D. Cantino & M.J. Donoghue]<ref name="Cantino">{{cite journal | last= Cantino | first= Philip D. | coauthors= James A. Doyle, Sean W. Graham, Walter S. Judd, Richard G. Olmstead, Douglas E. Soltis, Pamela S. Soltis, & Michael J. Donoghue | year=2007 | title= Towards a phylogenetic nomenclature of ''Tracheophyta'' | journal=Taxon | volume=56 | issue=3 | pages= E1–E44 }}</ref>
| synonyms=
Anthophyta<br />
Liña 26:
Nalgúns sistemas de clasificación chámanas "magnoliófitas" (nome científico Magnoliophyta), xa que se pensaba até hai pouco tempo que as [[magnolia]]s eran as flores máis semellantes á "anxiosperma ancestral" (a primeira planta destas características, da que terían descendido todo o resto das anxiospermas).
 
O termo "anxiospermas" provén de dúas verbas [[Lingua grega|gregas]]: ''anxíon'' vaso, ánfora, e ''sperma'', semente; así, este termo composto quere dicir "semente envasada", en referencia a que os seus [[óvulo (botánica)|óvulos]] (e posteriormente a súa semente) fican pechados pola folla fértil portadora dos óvulos ou [[carpelo]]. Deste xeito, o gran de [[pole]] para fecundar o óvulo ten que contactar unha superficie do carpelo preparada para isto (o "[[Estigma (botánica)|estigma]]") en troques de caeren directamente sobre o óvulo coma nas [[ximnosperma]]s.
 
A estrutura particular das súas flores non é a única diferenza que posúen co resto das espermatófitas, outros caracteres morfolóxicos distintivos son a redución do [[gametófito]] feminino a só unhas poucas células, a dobre fecundación (coa formación de un tecido nutritivo característico, triploide, chamado [[endosperma]], ó tempo que se fecunda o óvulo), e un [[xilema]] e [[floema]] distintivos, máis recentes que os do resto das [[Planta vascular|traqueófitas]], e máis eficientes en moitos aspectos (aínda que o xilema semella ter evolucionado xa dentro da [[póla]], sendo as magnoliófitas máis primitivas semellantes nos seus tubos xilemáticos ás [[ximnosperma]]s).
Liña 32:
As anxiospermas son un grupo de [[espermatófita]]s recoñecido como [[monofilético]] desde hai moito tempo polos seus caracteres morfolóxicos distintivos, a súa monofilia foi sostida logo polos [[análises moleculares de ADN]].
 
A diversificación que sufriu este grupo é moi rechamante. No [[rexistro fósil]] aparecen a principios do [[Cretácico]] (hai uns 130 millóns de anos), momento a partir do cal aparecen enormes cantidades de fósiles de especies moi diversas, coma se apareceran de golpe con toda a súa diversidade, o que Darwin chamou no seu momento un "abominable misterio". Aínda hoxe preto do 90 % das plantas terrestres pertencen a este grupo. Cunhas 257.000 especies viventes (Judd ''et al.'' 2002), as magnoliófitas son as responsables da maior parte da diversidade en [[espermatófita]]s, en [[embriófita]]s e en [[viridófita]]s.
 
Así como posúe moitas especies, este grupo tamén se caracteriza por posuír unha enorme diversidade de [[Hábito (planta)|hábitos]], e ocupar practicamente todos os nichos ecolóxicos posibles. Hai plantas [[arbusto|arbustivas]] e [[herbácea]]s, hainas terrestres e acuáticas, atópanse tanto nos desertos coma nos pantanos, no nivel do mar coma no alto dos montes. A súa diversidade de especies é moito máis alta en zonas tropicais e húmidas (ó redor do 60 % das especies son de zonas tropicais e un 75 % ten un crecemento óptimo en climas tropicais), onde dominan completamente a paisaxe, e vai diminuíndo o seu número cara ás latitudes altas, chegando a posuír unha representación baixa nas floras máis frías coma a da [[tundra]] (que aínda hoxe está dominada polas [[conífera]]s).
 
Os membros desta división son a fonte da maior parte dos alimentos consumidos polo home, así como de moitas materias primas e produtos naturais. O groso da alimentación mundial procede de só quince especies.
Liña 69:
=== Últimos avances en filoxenia ===
 
Xa en 1999, Qiu e os seus colaboradores<ref name="Qiu et al. 1999">Qiu ''et al.'' 1999. "The earliest angiosperms: evidence from mitochondrial, plastid and nuclear genomes". ''Nature'' 402, 404-407</ref> publicaron na prestixiosa revista [[Nature]] que, polos [[Sistemática molecular|estudos moleculares do ADN]], as magnoliófitas máis antigas (''basal angiosperms''), eran, de máis antiga a menos antiga: [[Amborellaceae]], [[Nymphaeaceae]], e unha orde nova de 3 familias á que chamaron [[Austrobaileyales]], que comprende as familias Schisandraceae, Trimeniaceae e Austrobaileyaceae. Determinaron que unha a unha estas tres pólas se foron desprendendo da rama principal das magnoliófitas; estas 5 familias hoxe coñécense co nome de ''[[graos ANITA]]'' ("ANITA grade" en inglés).
 
Hoxe en día está aceptado que Amborellaceae é a familia máis antiga de magnoliófitas, irmá de todo o resto. Este punto foi rexeitado por un traballo posterior no que se analizaba o xenoma completo dos plástidos de varios taxóns, mais o traballo foi posteriormente severamente criticado (Soltis e Soltis 2004<ref name="Soltis y Soltis 2004">Douglas E. Soltis e Pamela S. Soltis. 2004. ''Amborella'' not a "basal angiosperm"? Not so fast! ''American Journal of Botany'' 91 (6): 997-1001. (resumo [http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=15899452 aquí] )</ref>).
Liña 105:
Aparentemente, segundo o rexistro fósil as magnoliófitas orixináronse a latitudes baixas (preto do [[Ecuador terrestre|ecuador]]), nas que xa ficaban ben distribuídas hai uns 130 millóns de anos, e tornaron floristicamente prominentes hai 120 millóns de anos. Despois, hai uns 100 millóns de anos, dispersáronse cara a latitudes máis altas. No rexistro fósil de hai 70 millóns de anos, o 60-80 % do pole atopado en baixas latitudes é de magnoliófitas, mentres que só o 30-50 % do pole atopado en altas latitudes é de magnoliófitas, correspondendo o resto do pole atopado a [[ximnosperma]]s e [[pteridófitas]]. Aparentemente esta reticencia das magnoliófitas para dominar a flora nas latitudes máis altas debeuse, en parte, ás limitacións estacionais da luz e humidade que hai a altas latitudes, limitacións que deberon ofrecerlles poucas oportunidades ás especies colonizadoras de magnoliófitas para substituír a antiga vexetación, ben establecida e adaptada, de ximnospermas e pteridófitas (Willis y McElwain 2002). Esta diminución da diversidade co aumento da latitude, probablemente tivera máis que ver coas restricións na bioloxía das magnoliófitas existentes neses intres, que con baixos índices de dispersión (Willis e McElwain 2002). De feito, aínda hoxe a diversidade de especies de magnoliófitas é máis baixa que a de ximnospermas en biomas boreais coma o da tundra. Se ben as primitivas magnoliófitas non semellan ter sido especies invasoras nas altas latitudes, ese escenario semella que mudou máis tarde, coa aparición de magnoliófitas máis recentes para as cales as altas latitudes semellan ter ofrecido un escenario óptimo para dominar o ambiente e especiarse despois. Por exemplo, o sur de Gondwana semella ser a orixe do xénero ''Nothofagus'', que xurdiu hai uns 70 millóns de anos e aínda hoxe en día é un compoñente importante da flora do hemisferio sur.
 
=== O enigma da tardía aparición das magnoliófitas: o "abominable misterio" de Darwin ===
 
Con respecto á tardía aparición das magnoliófitas no rexistro fósil (aproximadamente 300 millóns de anos despois da aparición das primeiras plantas vasculares), e a súa explosión de especies despois (o que Darwin chamou "un abominable misterio" nunha carta enviada a un amigo), a hipótese que se manexan actualmente son:
Liña 119:
'''2.1.- A hipótese do troco ambiental fisicoquímico'''
 
As evidencias sinalan que un bo número de trocos na composición florística do Cretácico (hai 140-80 millóns de anos) coinciden cunha época de trocos ambientais globais, que inclúe unha actividade tectónica elevada, unha diminución de oxíxeno nos océanos, e unha expansión do chan oceánico cunha definitiva ruptura da Panxea, coa consecuente formación dos continentes de África e Sudamérica, e tornando distinguibles os pratos da India, Australia e a Antártida. Tamén houbo trocos importantes na composición da atmosfera debido á intensa actividade volcánica (principalmente aumento da concentración de dióxido de carbono), probablemente un subseguinte aumento da temperatura global, un aumento duns 100 metros no nivel do mar, e a desaparición dos xeos polares.
 
[[Ficheiro:Cretacico-isotermas-y-mapamundi.svg|miniatura|centro|500px|'''Superficie terrestre durante o cretácico medio'''<small> (hai uns 100 millóns de anos). Nótense as isotermas, que anticipan que a temperatura global media era uns 4,8 °C máis alta que agora, e a ruptura da Panxea: cara o Norte obsérvanse Norteamérica e Europa, cara ó Sur a Antártida, Australia e a India (aquí amplificados pola deformación do mapamundi), e no centro os continentes de África e Sudamérica.</small>]]
 
As evidencias con respecto á composición florística sinalan que nesa mesma época houbo un número de innovacións clave nas magnoliófitas que as fixeron máis resistentes á seca e por tanto mellor adaptadas ás condicións ambientais novas, entre as que se inclúen follas e reducidas en tamaño, unha capa externa da semente que a protexía da sequidade, a aparición de feixes vasculares máis eficientes na condución da auga ("vasos xilemáticos"), e o hábito deciduo ( aínda que esta última característica tamén era observada en varias ximnospermas). Até día de hoxe non temos evidencia de que eses trocos ambientais globais (coñecidos como o "episodio superpluma" ou "superplume episode" en inglés) teñan desencadeado a diversificación das magnoliófitas, só hai evidencia de que ocorreron de vez.