Cágado: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Miguelferig (conversa | contribucións)
m Bot: Cambio o modelo: Cite book; cambios estética
Liña 23:
 
Os cágados xeralmente viven na auga, aínda que hai uns poucos semiterrestres (''[[Indirana beddomii]]'' e ''[[Thoropa miliaris]]'') e terrestres (''[[Indirana semipalmata]]'' e ''[[Leptodactylus andreae]]'').<ref name="caldwell">
{{citeCita booklibro
|last1=Zug |first=G. R.
|last2=Vitt |first2=L. J.
Liña 41:
Os cágados propiamente ditos son os dos anuros. Os dos [[urodelos]] ou caudados denomínanse ás veces tamén cágados pero son bastante diferentes. Nacen sen patas, pero desenvólvense moi cedo e axiña se parecen aos adultos, agás por ser máis pequenos, menos pigmentados e polas branquias ramificadas que presentan aos lados da cabeza. Adoitan ser carnívoros, coma os adultos. Algunhas especies de caudados presentan adultos con dous [[fenotipo]]s distintos, como é o caso do axolote (''[[Ambistoma]]''), en función das condicións ecolóxicas nas que vive. Un fenotipo particular é o individuo adulto [[neotenia|neoténico]] de aspecto larval.
 
== Tipos ==
[[Ficheiro:RanaTemporariaLarva2.jpg|miniatura|dereita|200px|Cágado de ''[[Rana temporaria]]''.]]
Orton en 1953 clasificou os cágados en catro tipos larvarios:<ref>Robert Cyril Stebbins. A Natural History of Amphibians. Google books. Páxinas 190-191. [https://books.google.es/books?id=0v47ou53yVsC&pg=PA190&lpg=PA190&dq=Orton+amphibian+tadpole&source=bl&ots=ood84qQ4JG&sig=riVqZHNHJ0bhkenqs9pyBIkZLEw&hl=es&sa=X&ei=LmSoVPnKN8HnUuT6g6gL&ved=0CDAQ6AEwBg#v=onepage&q=Orton%20amphibian%20tadpole&f=false]</ref>
* Tipo I: Os labios non posúen dentículos nin picos queratinizados. Os espiráculos son dous. Aparecen na familia [[Pipidae]], por exemplo.
* Tipo II: As bocas son complexas, aínda que non posúen picos queratinizados. Un só espiráculo central. Pertencen á familia [[Microhylidae]].
* Tipo III: Bocas queratinizadas, dentículos e picos. Un espiráculo central. Aparecen en [[Archaeobatrachia]].
* Tipo IV: Bocas con dentículos e picos queratinizados. Espiráculo no lado esquerdo. Típicos de familias como [[Hylidae]], [[Ranidae]] ou [[Bufonidae]].
 
== Rexistro fósil ==
 
Malia teren un corpo mol e careceren de partes duras mineralizadas, atopáronse cágados [[fósil]]es (duns 10&nbsp;cm de longo) dos estratos do [[Mioceno]] superior.<ref name=Mcnamara2009>
Liña 66:
}}</ref> Foran preservados en [[biofilme]]s bacterianos, e as súas estruturas máis robustas (a mandíbula e os ósos) preserváronse como películas de carbono.<ref name=Mcnamara2006> McNamara, M. E.; Orr, P. J.; Kearns, S. L.; Alcalá, L.; Anadón, P.; Peñalver-Mollá, E. (2006). "Taphonomy of exceptionally preserved tadpoles from the Miocene Libros fauna, Spain: Ontogeny, ecology and mass mortality". The Palaeontological Association 50th Annual Meeting. The Palaeontological Association. [http://downloads.palass.org/annual_meeting/2006/Annual2006Schedule&Abstracts.pdf]</ref> Nos fósiles do Mioceno de [[Libros, Teruel]], España, preservouse unha caixa cranial en carbonato de calcio, e o cordón nervioso en fosfato de calcio de cágados. Outras partes do corpo dos cágados preserváronse como restos orgánicos e biofilmes bacterianos, con detrito sedimentario nos seus estómagos.<ref name=Mcnamara2009/> Restos de cágados con branquias externas tamén se coñecen de varios grupos dos primitivos anfibios [[Labyrinthodontia|labirintodontos]].
 
== Usos humanos ==
Algúns cágados serven de alimento nalgúns países. Os cágados de ras [[Megophryidae]] ''[[Oreolalax rhodostigmatus]]'' son especialmente grandes, de máis de 10 cm de lonxitude,<ref name=Li>{{Cite journal| last = Li| first = Cheng| coauthors = Xian-Guang Guo, Yue-Zhao Wang| year = 2011| title = Tadpole types of Chinese megophryid frogs (Anura: Megophryidae) and implications for larval evolution| journal = Current Zoology| volume = 57| issue = 1| pages = 93-100}}</ref> e cómense en [[China]].<ref> Fei Liang, Wu Guanfu (2004). "Oreolalax rhodostigmatus". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.1. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 22 October 2013. [http://www.iucnredlist.org/details/57600/0]</ref> En [[India]], cómense os cágados de ''[[Clinotarsus curtipes]]'',<ref>Biju, S.D.; Dutta, Sushil and Inger, Robert (2004). "Clinotarsus curtipes". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 4 May 2014. [http://www.iucnredlist.org/details/58583/0]</ref> e en [[Perú]] os cágados de ''[[Telmatobius mayoloi]]'' entre outros utilízanse como alimentos e medicinas.<ref>Javier Icochea, Edgar Lehr (2004). "Telmatobius mayoloi". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.1. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 23 October 2013. [http://www.iucnredlist.org/details/57350/0]</ref>
 
A pesar do seu nome, os fideos "de cágados" da cociña coreana son un prato vexetariano.<ref>{{cite web |url=http://foodiesan.com/2012/04/nooooooodles-korean-style/ |title=Nooooooodles! (Korean Style) |author=Rita Brogan |year=2011 |work=The Foodiesan Blog |publisher= |accessdate=23 October 2013}}</ref>
 
== Mitoloxía e historia ==
Segundo [[James George Scott]] na orixe dos mitos do [[pobo Wa]] de [[China]] e [[Myanmar]], o primeiro Wa orixinouse a partir de dous antepaasados femias ''Ya Htawm'' e ''Ya Htai'' que pasaron a súa primeira fase como cágados ''(rairoh)'' nun lago chamado ''Nawng Hkaeo''.<ref>Scott, James George, Sir. 1935. ''The Wa or Lawa: Head-Hunters. In Burma and Beyond.'' p. 292</ref>
 
No [[Antigo Exipto]] os seus numerais xeroglíficos representaban un cágado para indicar un valor de 100.000.
 
== Notas ==
{{Listaref|40em}}
 
== Véxase tamén ==
=== Outras lecturas ===
* {{citeCita booklibro|title=Tadpoles: the Biology of Anuran Larvae|year=1999|publisher=University of Chicago Press|location=Chicago|isbn=0226557634|editor=McDiarmid, Roy W.; Altig, Ronald}}
 
=== Ligazóns externas ===
{{commons|Tadpole}}
* [http://fvc3.com/tadpoles.html Vídeo]
* [http://allaboutfrogs.org/info/tadpoles/ Como criar cágados]
* [http://web.archive.org/web/20131102151430/http://tropicalis.berkeley.edu/home/husbandry/raisetads.html Raising Tadpoles to Adulthood (Universidade de California Berkeley) versión arquivada.]
 
[[Categoría:Anfibios]]