Fedón (Platón): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xas (conversa | contribucións)
modelo
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{En uso}}
'''Fedón ou sobre a alma''' (en [[grego antigo|grego clásico]] Φαίδων ἢ περὶ ψυχῆς) é un [[diálogo platónico]] que se ambienta nas últimas horas de vida de [[Sócrates]], ondeantes estánde aser maioríaexecutado. dosPlatón seusutiliza amigoseste reunidoscadro (epara onde,expoñer comoa contasuas oideas diálogode madurez, nona asistiuteoría [[Platón]])das noIdeas, cárcerea deteoría [[Atenas]]da áreminiscencia e a esperateoría da súametempsicosis, como elementos dunha execucióndiscusión mediantesobre a inxestióninmortalidade deda [[cicuta]]alma.
 
==Contido==
Equécrates pídelle a Fedón que lle cuente como foi o último día da vida de Sócrates, e este accede a facelo.
Neste diálogo por primeira vez Platón dá a coñecer a [[teoría das ideas]] intelixíbeis, a teoría da [[reminiscencia]], a [[inmortalidade]] da [[alma]] (= ψυχῆς), a teoría da [[reencarnación|metempsicose]] da alma, o desprezo cara o corporal e sensíbel, e a viaxe da alma, ademais de tocar varios temas máis.
Comeza dicindo que se encontraban alí [[Sócrates]], Apolodoro, Critobulo, Hermógenes, Antístenes, Ctesipo, Simmias, Cebes, Fedondas, Euclides, Terpsión e o propio Fedón.
 
Sócrates di que o pracer e a dor están moi unidos, aínda que non se dan nunca á vez, senon que un síguelle ao outro (como se fosen dous seres ligados a unha única cabeza).
O diálogo comeza días despois cunha conversación entre [[Equécrates]] e [[Fedón de Elis]] na cidade de [[Fliunte]]. Fedón relátalle a Equécrates, por pedido del mesmo, as últimas horas de vida e a conversación que tiveron, así Fedón vaille relatando detalle por detalle as conversacións de Sócrates, as vivencias e como Sócrates morría (a descrición de Platón sobre como actuaba o veleno é moi detallada e precisa).
Ante a inminente morte de Sócrates, Cebes di que os sensatos son quen deben sentir enfado por morrer, e os insensatos alegría. Simmias apoiao nesta afirmación. Sócrates combatirá este argumento.
 
Comeza dicindo que hai algo despois da morte e que é mellor para os bos que para os malos. Ademáis di que o que se adica á filosofía, dedícase a morrer e ao estar morto (no sentido de que a morte é a separación do corpo e a alma, e o filósofo dedícase a separar a súa alma do seu corpo). Cre falsos os datos que dan os sentidos, so o pensamento leva á verdade. Para atopar a verdade, a alma ten que separarse do corpo ou alonxarse del, e isto dase de todo na morte (so na morte se alcanzará a sabiduría). Os que filosofan exercítanse no morrer, e por ilo, a morte parécelles menos temerosa.
As conversacións e discusións de Sócrates céntranse principalmente en [[Simmias]] e [[Cebes]], amigos de Sócrates e discípulos do [[pitagorismo|pitagórico]] [[Filolao]], os cales van discutindo os máis diversos temas, facendo obxeccións a Sócrates e este demostrándolles que se equivocaban ata desembocar nun [[mito]] [[escatoloxía (relixión)|escatolóxico]] da travesía das almas e unha descrición do mundo.
Luego, Cebes pregunta a Sócrates por la inmortalidad del alma. Sócrates propone como válida la reencarnación, viendo para ello necesario el demostrar que los vivos tienen como origen los muertos.
Sócrates dice que hay que considerar que todos los seres que tienen un contrario no tengan en absoluto otro origen que su contrario. Acuerda esto con Cebes. Luego dice que es necesario que el morir tenga un contrario: el revivir. El revivir es una generación que va de los muertos a los vivos.
Logo Cebes pasa a preguntar se a alma é algo inmortal ou non. Parece que sí porque a xente ten conceptos importantes xa en mente. Por tanto, a instrucción é recordar. Sócrates tamén é desta opinión. Pero Simmias pona en dúbida.
Sócrates proponlle a Simmias para empezar a argumentación, que acepten que se alguén recorda algo, para ilo ten que sabelo antes. Simmias acepta. Logo di que o recordo prodúcese a partir de cousas semellantes ou cousas diferentes. Simmias acepta esto tamén. Sócrates afirma que existe o igual en si, pero non é o mesmo que as cousas iguais. Pero ao ver as cousas iguais pensamos no igual en si. É necesario que este proceso fora un recordo. As cousas iguais aseméllanse ao igual en si, pero non chegan a ser iso. É necesario que coñeceramos previamente o igual en si, antes de pensar que as cousas tenden a ser como o igual en si, pero fáltalles algo. Pero isto pensamos por outra cousa que no sexa a percepción. Todas as cousas iguais aspiran a ser o igual en sí, pero non o son.
Logo tiñamos que adquirir o coñecemento do que é igual en sí antes de ter percepcións, e ao nacer xa tiñamos percepcións, por ilo debemos adquirilo antes de nacer. Antes de nacer coñeciamos o que “é en sí”. Se tras adquirilo o perdemos ao nacer, e logo o recuperamos, aprender é recuperar un coñecemento que xa tiñamos: recordar.
Pero Simmias e Cebes non se convencen da inmortalidade da alma. Sócrates di que, se a alma existe previamente e nace da muerte ou do estado de morte, debe existir despois de morrer para poder nacer de novo.
Hai duas especies de realidades: a visible e a invisible. A invisible está sempre no mesmo estado, mentras que a visible nunca o está. Hai dúas partes en nós: o corpo e a alma. O corpo é visible e a alma invisible. A alma aseméllase ao divino e o corpo ao mortal. Por tanto o corpo morre, pero a alma non. Ao morir o corpo, a alma vai ao Hades. A alma que filosofou sepárase do corpo en estado de pureza. A alma pura vai ao invisible, divino, inmortal e sabio, e alí é felíz. Pero el alma que se libera del cuerpo impura, es arrastrada de nuevo a lo visible (son os fantasmas). E volven a ser atadas a outro corpo.
Simmias propón que a alma podería ser unha armonía, pero Sócrates quítalle esa idea.
Cebes propón que aínda que a alma viva varias vidas pode morrer. Sócrates combate isto. As cousas son como son porque participan das ideas, e ao participar delas reciben o seu nome delas. Non so os contrarios non se admiten entre sí, as cousas que participan de un deses contrarios tampouco admiten a idea contraria á que hay neles. O que en sí leva algo, xamais admite o contrario do que leva en sí. Se a alma trae a vida a aquelo que ocupa, entón nunca admitirá a morte, xa que a morte e a vida son contrarios. Logo a alma é inmortal.
Por último, Sócrates conta un mito:
Vivimos nunha concavidade da Terra e chamamos ao ar, ceo, pero non é así. Por encima da concavidade, a terra está formada de cores resplandecentes, e o que nela nace, está en proporción. Hai alí moitos seres vivos, entre os cales hai homes, que habitan uns no interior, outros ao rededor do aire, da mesma maneira que nós vivimos ao rededor do mar, outros en illas que circunda o ar, e están preto do continente. Nunha palabra: o que para nós é o mar, éo alí o ar; e o que para nós é o ar, para aqueles éo o éter. Aqueles viven máis e están exentos de enfermidades. Teñen templos nos que habitan os deuses realmente.
Baixo a terra hai ríos inmensos, e as súas augas son quentes e frías. Hai tamén ríos de lume. Unha das simas da terra, que a atravesa de extremo a extremo é o Tártaro, e en esta sima conflúen todos os ríos e de novo arrancan dela. Hai catro correntes importantes: Océano, Aqueronte, Piriflegetonte, y Cócito. Os mortos son sometidos a xuízo. Os que viviron no termo medio, van ap Aqueronte e llegan á lagoa Aquerusíade. Os que non teñen remedio son botados ao Tártaro para sempre. Os malos que teñen remedio, pasan un ano no Tártaro, e despois, os homicidas van ao Cócito, e os que maltrataron ao seu pai o á súa nai, van ao Piriflegetonte, ata a lagoa Aquerusíade. Os bos van arriba, á pura morada. E entre estes, os filósofos viven alí para toda a eternidade sen corpos.
 
==Véxase tamén==