Sílex: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
A 1ª ed. deste artigo fíxose con achegas das wiki en fe, es, pt e en
 
revisión da lingua
Liña 4:
O '''sílex''' é unha [[rocha sedimentaria]] [[Silicato|silicatada]], constituída por [[cuarzo]] [[criptocristalino]] (agregados de cristais só observábeis ao [[microscopio electrónico]]).
 
PreséntasesePreséntase xeralmente en masas compactas, de cores variadas (cincenta, negra, amarela e outras), de gran dureza (7 na [[escala de Mohs]]). A súa [[fractura]] é [[fractura|concoide]].
 
==Xacementos==
Moi abundante, Apareceaparece en forma de nódulos ou masas en formacións de [[xeso]] ou [[rocha calcariocalcaria|rochas calcarias]], e en certos solos [[arxila|arxilosos]], xeralmente debidos a alteracións da [[creta (rocha)|creta]].
 
==Xénese==
Liña 15:
Este fenómeno pode producirse:
* en [[clima tropical]], en épocas nas que os [[solo (edafoloxía)|solo]]s vermellos sufriron unha alteración física e química ([[meteorización]]) intensa;
* por descomposición de [[exoesqueleto]]s silícicos de organismos mariños tales como as [[diatomeadiatomeas]]s ou certas [[Porifera|esponxa]]s;
* por achegas masivas de sílice pola sedimentación océanicaoceánica de cinzas volcánicas no curso de episodios eruptivioseruptivos violentiosviolentos.
A sílice precipita entón no leito dos océanos, en forma de aglomerados que forman nódulos, ou enchendo cavidades deixadas na [[creta]] (ou outras formas de [[rocha calcaria|calcarias]]) e cristaliza en nódulos.
 
<br>Semella que certos obxectos ou organismos puideran contribírcontribuír a iniciar a cristalización de certos sílex. Encontráronse, por exemplo, fósiles de esponxas ou de ourizos de mar no núcleo de certos silexsílex.
<br>Nesta hipótese, o nódulo se formaría —no curso dunha reacción autocatalítica lenta— na [[epixenia|epixenesia]] das calcarias do entorno, é dicir, que as molécules de [[carbonato de calcio]] foron reemprazadas unha a unha por moléculas de [[sílice]], sen cambiar a estrutura orixinal da rocha; así o sílex crecería a expensas da [[rocha calcaria|calcaria]]. O fénomeno de formación dun nódulo de sílex detense cando os depósitos de calcaria o envolven e o privan da chegada do sílice disolvido na auga.
 
<br>Nesta hipótese, o nódulo se formaría —no curso dunha reacción autocatalítica lenta— na [[epixenia|epixenesia]] das calcarias do entorno, é dicir, que as moléculesmoléculas de [[carbonato de calcio]] foron reemprazadas unha a unha por moléculas de [[sílice]], sen cambiar a estrutura orixinal da rocha; así o sílex crecería a expensas da [[rocha calcaria|calcaria]]. O fénomenofenómeno de formación dun nódulo de sílex detense cando os depósitos de calcaria o envolven e o privan da chegada do sílice disolvido na auga.
 
==Usos e aplicacións==
O silexsílex foi utilizado ao longo da [[prehistoria]] e da [[protohistoria]] para a fabricación de [[utensilio]]s (coitelos) e de [[arma]]s (puntas de frecha e de lanza), debido á súa gran dureza e ao corte incisivo das súas arestas, dada á súa propiedade de fracturarse segundo leis constantes e controlábeis, formando arestas cortantes ([[fractura|fractura]] concoide]]).
<gallery>
Ficheiro:SilexEZ.jpg|Sílex amarelo procedente de Itaboraí, [[Rio de Janeiro]], [[Brasil]].
Ficheiro:Flint.jpg|Nódulo de sílex negro, procedente de Onondaga, [[Buffalo]], [[New York]].
Ficheiro:Handaxe by John Frere.png|[[Bifaz]] paleolítico de xílexsílex.
Ficheiro:Feuersteinaxt.jpg|Machado neolítico de sílex.
Ficheiro:flint church in england arp.jpg|Igrexa de Sain Thomas, en [[Somerset]], [[Inglaterra]], copnstruídaconstruída con sílex.
</gallery>
A percusión dun anaco de sílex é tamén unha das [[técnica]]s de produción de [[fogo]]: golpexandogolpeando contra unha rocha rica en ferro ou contra un anaco de aceiro, o sílex producen faíscas susceptíbeis de seren fixadas por certos materiais. Desde o [[século VIII]] até o [[século XIX|XIX]], o sílex utilizouse como percutorpercusor nos mosquetes e fusiles.
 
<br>Esta aplicación continúa até os nosos días, sendo común que se utilice para producir a chispa nos chisqueiros.
 
Tamén foi moi utilizado na construción, e aínda o é en [[Inglaterra]] e en varias rexións de [[Francia]].
Liña 37 ⟶ 40:
==Véxase tamén==
{{commonscat|Flint}}
===Outros artigos===
* [[Calcedonia]]
* [[CuarzoCalcedonia]].
* [[ObsidianaCuarzo]].
* [[ÓnixObsidiana]].
* [[SíliceÓnix]].
* [[Xaspe]].
 
[[Categoría:Rochas sedimentarias]]