Tordesillas: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
mSen resumo de edición |
m Bot Engadido: eu:Tordesillas; cambios estética |
||
Liña 1:
'''Tordesillas''' é un municipio da [[provincia de Valladolid]], situado 30 [[km]] ao suroeste da capital de [[Castela e León]], [[Valladolid]].
== Localización ==
Está situado a 704 metros de altura sobre o nivel do mar e ten 8.512 habitantes ([[INE]] [[2008]]). Ostenta os títulos de Moi ilustre, antiga, coroada, leal e nobilísima vila<ref>[http://www.tordesillas.net/webs/inicio.php?cont=1&id=2&cat=3 Escudo de Tordesillas]</ref><ref>[http://www.diputaciondevalladolid.es/prensa/previsiones_d.shtml?idboletin=452&idseccion=4941&idarticulo=29547&fecha=20060930 O presidente da Deputación de Valladolid ofrece o pregón do XIII Mercado da Idade Media de Tordesillas que se celebra os días 30 de setembro e 1 de outubro.]</ref>.
== Etimoloxía ==
Na alta [[Idade Media]] aparece nos documentos co nome de ''Oterium de Sellis'' e máis tarde no [[século XIV]] evoluciona o topónimo e pódese ver escrita a voz ''Turresellarum''. O topónimo refírese á súa altura, a que está sobre un pequeno outeiro. En latín ''altarium'' dá ''autero'' que á súa vez se converte en ''otero'' e despois ''otor''. '''(O)TOR''' significa outeiro, monte e a ''o'' inicial adoita caer, polo que queda ''tor-de sillas''.
== Historia ==
En orixe foi un alto escarpe fortificado que servía de vixilancia os campos ermos de ao redor que constituían parte da ''[[Estremadura castelá]]''. Había outros puntos en igual altura que servían tamén de vixilancia: [[Zamora]], [[Toro]] e [[Simancas]].
Liña 14:
Coa chegada de [[Almanzor]] por estas terras houbo un gran retroceso e despoboamento ata que máis tarde, no [[século XI]] empeza unha lenta recuperación á fronte do conde castelán [[Sancho García]]. Os documentos desta época noméana como '''Oterdesillas'''. No [[século XII]] pertence ao obispado de [[Palencia]] cuxos bispos tiñan palacios dentro dos muros desta praza forte.
== Festas ==
[[Ficheiro:Bonito 1993 Toro de la Vega.jpg|thumb|300px|Toro de la Vega.]]
As festas maiores de Tordesillas teñen lugar no mes de setembro, aínda que os días son variables cada ano. Celébranse en honra da nosa Señora a Virxe da Pena, patroa da Vila e Terra de Tordesillas, cuxa ermida atopar alén do río, e á que se chega en romaría con carros e cabalos engalanados.
Liña 28:
Desde o ano 2005, o [[Partido Antitaurino Contra os Malos tratos Animais]] (PACMA)<ref>[http://www.pacma.es/pdfs/memorias/474d39246d6ca_memoria_2005.pdf Memoria ano 2005 - PACMA]</ref> e outras organizacións<ref>[http://www.verguenza.es/ Web contra o touro alanceado de Tordesillas]</ref> maniféstanse contra esta práctica realizando unha manifestación dous días antes do torneo.
=== Semana Santa ===
As procesións da Semana Santa Tordesillana, xorden do mesmo xeito que en moitos ámbitos casteláns, nos séculos XVI e XVII. O século XVIII é a época de esplendor das confrarías pero, curiosamente, tamén foi a do seu declive, tan só dous chegaron ata o século XX, cando, nun novo rexurdir, fúndanse nove máis.
A Semana Santa de Tordesillas, foi declarada de interese turístico rexional no ano 1996. Durante estes días as rúas convértense en auténticos museos, e as obras escultóricas de grandes artistas que durmían nos seus templos, recuperan vida e achéganse ao espectador.
==== Orixes ====
As súas procesións probablemente xa eran celebradas antes de 1345, posto que nese ano xa está documentada a Orde do Sepulcro que tiña ao seu cargo un Cristo Yacente dentro do Sepulcro. Ao redor de 1400 menciónase a Confraría da Beira Cruz. Con todo, é a partir da predicación de San Vicente Ferrer aos xudeus de Tordesillas en 1412, cando xorden o que coñecemos hoxe como Confrarías de Semana Santa, encargadas de procesionar imaxes da paixón, morte e resurrección de Cristo.
Dentro das procesións que diariamente se celebran en Tordesillas, cabe destacar a Procesión do Encontro Doloroso o mércores pola noite na Praza Maior e a Procesión da Paixón de Cristo o Venres Santo onde se realiza unha procesión dun total de catorce pasos acompañados das súas confrarías titulares.
=== Mercado da Idade Media ===
Durante o primeiro fin de semana de outubro, as rúas de Tordesillas volven ao medievo.
Liña 45:
O mercado medieval de Tordesillas, celebrouse por primeira vez no ano 1994, data na que se conmemoraba o V Centenario do [[Tratado de Tordesillas]]. Desde o ano 1995 a organización correu a cargo da Asociación de Empresarios e Profesionais, e ano tras ano foi incrementando o número de persoas que o visitan, converténdose nun fito da oferta turística e cultural de Castela e León.
== Monumentos ==
[[Ficheiro:Tordesullas Toro JMM.jpg|thumb|200px|Monumento ao Toro de la Vega.]]
Conserva aínda algúns vestixios de muralla de pedra e ladrillo que rodeaba esta poboación. Ten unha ponte medieval, en pedra de [[sillar|sillería]] con dez ollos de arco apuntado e [[tajamar]]é nos alicerces. Na súa orixe esta ponte tiña un castelo de defensa construído a un terzo da entrada. O armazón urbano organízase a partir de dúas rúas perpendiculares que terminan (ou empezan) na praza Maior, seguindo o esquema dos campamentos romanos.
Liña 51:
[[Ficheiro:Tordesillas01 20-4-03.JPG|thumb|200px|''Plaza Mayor''.]]
* '''Plaza Mayor''': A súa estrutura actual data do [[século XVII]]. É un perfecto cadrado ao que acceden as entradas de catro rúas. Está toda ela porticada e as casas de dous pisos de altura teñen abaixo os locais das tendas. As fachadas presentan grandes ventás e balcóns, deseñados especialmente para presenciar desde eles as festas e os espectáculos. É unha típica praza castelá onde se atopa o Concello.
* '''[[Real mosteiro de Santa Clara (Tordesillas)|Mosteiro de Santa Clara]]'''. Está edificado sobre o antigo palacio [[arte mudéjar|mudéjar]] chamado Pelexa de Benimerín (que á súa vez se edificou sobre outro árabe), mandado construír en [[1340]] por [[Afonso XI]] de Castela logo do seu triunfo na [[Batalla do Salgado]], financiado co botín sacado en devandita batalla. Deste xeito conmemorou a vitoria sobre os [[benimerines]] africanos que chegaran a Granada requiridos por [[Mohamed I de Córdoba|Mohamed I]], vasallo de Castela. O seu fillo [[Pedro I o Cruel]] arranxouno e cedeullo en [[1363]] ás súas fillas Beatriz e Isabel para que o transformasen nun convento.
* '''[[Igrexa museo de San Antolín (Tordesillas)|San Antolín]]'''. Igrexa-museo, onde están recollidas e expostas unha serie de pezas artísticas da propia igrexa e doutras varias da vila, entre as que destaca a tumba dos Alderete. O edificio é unha igrexa do século XVI e XVII, comezada a mediados do XVI e finalizada por Gil de Reynaltos en 1644. As súas naves están cubertas de bóvedas de crucería estreladas e nervaduras que descansan sobre ménsulas en forma de anxos. O máis destacable é a capela dos Alderete que posúe unha balaustrada con pináculos de estilo gótico flamigero.
* '''Igrexa de Santa María'''. Se conruyó entre os séculos XVI e XVIII con base gótica e evolución clásica. Consta dunha soa nave, coa cabeceira [[arte gótica|gótica]]. Ten un valioso retablo maior trazado polos madrileños [[Pedro da Torre|Pedro]] e [[Juan da Torre]], en [[1655]] e entallo por [[José de Arroio]]. Preside no centro a talla da Asunción, con camarín ao que se pode acceder, posible obra de [[Juan Rodríguez]]. Ten ademais varios lenzos, algúns asinados. Conta a igrexa cun bo órgano barroco. O órgano é do século XVIII.
* '''Igrexa de San Pedro'''. Igrexa gótica de século XVI con planta rectangular de tres naves conformadas por grandes columnas romboidales. O edificio está ehecho en sillería menos o segundo corpo da torre que está realizado en ladrillo. O máis importante é a capela dos Gaitán, cunha [[cúpula]] lanterna e con cuberta de lousa, á moda madrileña. O seu retablo ten columnas salomónicas e presídeo a imaxe da Virxe do Carmen, da escola de [[Gregorio Fernández]].
[[Ficheiro:Tordesillas río Duero.JPG|thumb|200px|Ponte sobre o río Douro.]]
* '''Igrexa de Santiago'''. Conta cunha talla importante dunha Inmaculada de escola granadina, seguramente dun seguidor de [[Alonso Cano]].
== Notas ==
{{Listaref}}
== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
{{Commons|Tordesillas}}
* [[Tratado de Tordesillas]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.tordesillas.net Páxina web oficial de Turismo do Concello de Tordesillas]
* [http://www.patronatodeltorodelavega.com Patronato do Toro de la Vega]
Liña 84:
[[en:Tordesillas]]
[[es:Tordesillas]]
[[eu:Tordesillas]]
[[fr:Tordesillas]]
[[it:Tordesillas]]
| |||