Francisco Ayala: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
LucienBOT (conversa | contribucións)
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo categoría e corrixo
Liña 1:
[[Ficheiro:Francisco ayala.jpg|thumb|right|Francisco Ayala]]
'''Francisco Ayala García-Duarte''' ([[Granada, España|Granada]], [[España]], [[16 de marzo]] de [[1906]]), é un [[escritor]] [[España|español]].
 
==Biografía==
Ós dezaseis anos trasladouse a [[Madrid]], onde estudou Dereito e Filosofía e Letras. Nesta época publicapublicou as súas dúas primeiras novelas, ''Tragicomedia de un hombre sin espíritu'' e ''Historia de un amanecer''.
 
ColaboraColaborou habitualmente en ''[[Revista de Occidente]]'' e ''Gaceta Literaria''. ResideResidía en [[Berlín]] entre [[1929]] e [[1931]] durante o xurdimento do [[nazismo]]. DoutóraseDoutorouse en Dereito na [[Universidade de Madrid]] e imparteimpartía clases na mesma.
 
ÉFoi letrado das Cortes desde a proclamación da [[República española|República]]. No comezo da [[Guerra Civil Española|Guerra Civil]] atópaseatopábase dando conferencias en Sudamérica, e durante a mesma exerceexerciu como funcionario do [[Ministerio de Estado de España|Ministerio de Estado]].
 
Ó caer a República exíliaseexíliouse en [[Bos Aires]], onde pasapasou dez anos traballando e colaborando na revista ''Sur'' e no diario ''La Nación'';. cofundaNese atempo foi cofundador da revista ''Realidad''.
 
Posteriormente, aínda na década dos cincuenta, Ayala trasládasetrasladouse a [[Puerto Rico]], país no que imparteimpartiu cursos na [[Facultade de Dereito]] da [[Universidade de Puerto Rico]], invitado polo Decano de dita institución, o renomeado xurista, [[Manuel Rodríguez Ramos]]. Desde o arquipélago de [[Puerto Rico]] viaxaviaxou a [[Estados Unidos de América]], onde imparteimpartiu clases de Literatura española nas universidades de [[Princeton]], [[Rutgers]], [[New York University]] ([[NYU]]) e [[Chicago]], aínda que tamén manténmantivo estreitos nós intelectuais e culturais con [[Puerto Rico]], onde igualmente viviron longos exilios os renomeadosnomeados [[Pau Casals]] e [[Juan Ramón Jiménez]], entre outros diferentes íberos.
 
En [[1960]] regresaregresou por primeira vez a [[España]]. Desde aquelae, volvepouco todosa os veráns e merca unha casa.pouco, Reintégrasereintegrouse na vida literaria española. En [[1976]] instálaseinstalouse definitivamente en [[Madrid]]., Continúacontinuando o seu labor de escritor, conferenciante e colaborador de prensa. En [[1983]], ós 77 anos, foi elixido membro da [[Real Academia Española]], e leu o seu discurso de ingreso un ano despoiésdespois. Ata moi avanzada idade seguiu escribindo con plena lucidez. En [[1988]] obtivo o [[Premio Nacional das Letras Españolas]]; en [[1990]] foi nomeado [[Fillo Predilecto de Andalucía]]; en [[1991]] foi galardoado co [[Premio Miguel de Cervantes]] e en [[1998]] co [[Premio Príncipe de Asturias das Letras]].
 
A crítica dividiu xeralmente a traxectoria narrativa de Francisco Ayala en '''dúas etapas''': a anterior e a posterior á [[Guerra civil española|Guerra Civil]].
 
A primeira etapa corresponde a antes da Guerra Civil. EscribeEscribiu ''Tragicomedia de un hombre sin espíritu'' ([[1925]]) e ''Historia de un amanecer'' ([[1926]]), que se inscriben nunha liña narrativa tradicional. Con ''El boxeador y un ángel'' ([[1929]]) e ''Cazador en el alba'' ([[1930]]) aborda a prosa vanguardista. En ambas coleccións de contos predominan o estilo metafórico, a brillantez expresiva, a falta de interese pola anécdota, e a fascinación polo mundo moderno.
 
Tras un longo silencio, Francisco Ayala inicia a súa segunda etapa no exilio con ''El hechizado'' ([[1944]]), relato sobre o intento dun criollo de entrevistarse co rei [[Carlos II]] que formou parte en [[1949]] de ''Los usurpadores'', libro composto por sete narracións cuxo tema común é a ansia de poder. A historia serve aquí para reflexionar sobre o pasado, a fin de coñecer con maior profundidade o presente. Tamén en [[1949]] publica ''La cabeza del cordero'', conxunto de relatos sobre a [[Guerra Civil]], nos que presta maior atención á análise das pasións e comportamentos dos personaxes que á crónica duns acontecementos externos. ''Muertes de perro'' ([[1958]]) constitúe unha denuncia da situación dun pobo sometido a unha [[ditadura]], ó tiempo que presenta a degradación humana nun mundo sen valores. ''El fondo del vaso'' ([[1962]]) é un complemento da novela anterior, que está presente neste novo relato a través dos comentarios que dela fan os personaxes. A ironía convértese no recurso central desta obra, aínda que unha maior comprensión cara ó xénero humano vai substituíndo ó desprezo. Nalgunhas ocasións, coma en ''El hechizado'', achégase ó mundo existencial e absurdo de [[Franz Kafka]], cunha denuncia implícita da inmoralidade e estupidez do poder.
Liña 23:
Despois destas novelas Francisco Ayala seguiu publicando relatos, coma os recollidos en ''El As de Bastos'' ([[1963]]), ''El rapto'' ([[1965]]) e ''El jardín de las delicias'' ([[1971]]) , libro que se basea no contraste entre a obxectividade satírica da primeira parte, «Diablo mundo», e o ton evocativo, subxectivo e lírico da segunda, «Días felices». En [[1982]] apareceu ''De triunfos y penas'', e en [[1988]] ''El jardín de las malicias'', onde recolleu seis contos escritos en diferentes épocas da súa vida.
 
Gran importancia ten tamén a súa obra ensaística, que abangueabrangue temas políticos e sociais, reflexións sobre o presente e o pasado de [[España]], o cine e a literatura.
 
Escribiu unhas interesantes memorias: "Recuerdos y olvidos" ([[1982]], [[1983]], [[1988]] e [[2006]]).
 
O [[16 de marzo]] de [[2006]] cumpliu os ''100 anos'' de idade. É membro da [[Academia de Buenas Letras de Granada]].
 
E un ano después, en marzo de [[2007]], celebrou os seus 101 anos de vida en familia.
 
==Títulos==
Liña 153 ⟶ 151:
[[Categoría:Escritores en lingua castelá|Ayala, Francisco]]
[[Categoría:Escritores de España|Ayala, Franciso]]
[[Categoría:PremioPremios Príncipe de Asturias das Letras|Ayala, Francisco]]
[[Categoría:Premio Cervantes|Ayala, Francisco]]