Al-Jahiz
Al-Jāḥiẓ ( árabe: الجاحظ), nado como Abū ʿUthman ʿAmr ibn Baḥr al-Kinānīal-Baṣrī أبو عثمان عمرو بن بحر الكناني البصري) en 776 en Basora e finado en decembro de 868, ou xaneiro de 869, foi un escritor e teólogo mu'tazili do época do califato abbásida.
 | |
| Nome orixinal | Abū ʿUthman ʿAmr ibn Baḥr al-Kinānīal-Baṣrī |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | 775 (Gregoriano)  Basora |
| Morte | decembro de 868 (92/93 anos) Basora |
| Causa da morte | Morte accidental (Caída de altura ) |
| Datos persoais | |
| Grupo étnico | Árabes |
| Relixión | Islam |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Escolas de teoloxía islámica e Filosofía islámica |
| Ocupación | filólogo , biólogo , zoólogo , poeta , escritor , historiador |
| Xénero artístico | Sátira |
| Profesores | Al-Niẓām (en)  |
| Pseudónimo literario | الجاحظ |
| Lingua | Árabe |
| Obra | |
Obras destacables
| |
Traxectoria editar
Procedía dunha familia moi pobre da tribo dos Banu Kinanah.[1]
De neno vendía peixe nas canles de Basora para axudar a familia. Malia as dificultades financeiras ía con outros mozos á mesquita para discutir diferentes materias científicas, e tamén acudía a disertacións dadas por expertos en filoloxía, lexicografía e poesía. Ao longo dos anos acadou un coñecemento considerable da poesía, filoloxía e historia preislámica árabe. Tamén estudou o Corán e os hadiths. Ademais, al-Jāḥiẓ lía libros traducidos do grego de ciencias e filosofía helenística, especialmente de Aristóteles. O período que vivía o califato abbásida facilitou a súa educación, era un período de revolución cultural e intelectual, dispoñer de libros era doado o que facilitaba o coñecemento.
Durante a súa vida escribiu arredor de douscentos libros de moi diversos temas, gramática árabe, zooloxía, poesía, lexicografía, e retórica. Consérvanse trinta libros e fragmentos doutros moitos. Así e todo, a maioría das súas obras teolóxicas e políticas non se conservan [2]. Al-Jāḥiẓ foi tamén un dos primeiros escritores árabes en suxerir unha revisión completa do sistema gramatical da lingua, algo que retomaría Ibn Maḍā dous séculos despois[3].
Al-Jāḥiẓ mudouse a Bagdad, entón a capital do califato no ano 816. Os Abbásidas favoreceron os científicos e eruditos e fundaron a Casa da Sabedoría. Por mor deste padroádego dos califas e a súa ansia de establecer e lograr unha audiencia máis ampla, al-Jāḥiẓ permaneceu en Bagdad (e máis tarde en Samarra, e alí escribiu moitos dos seus libros. Gozou do mecenado de Al-Fath ibn Khaqan, favorito do califa Al-Mutawakkil, mais despois do seu asasinato en decembro de 861 deixou Samarra para ir á súa localidade natal.
Libros editar
Kitab al-hayawan editar
Kitab al-hayawan é unha enciclopedia en sete volumes con anécdotas, proverbios e descricións poéticas de 350 variedades de animais.
Kitab al-bukhala editar
Kitab al-bukhala é unha colección de historias sobre a avaricia, emprega un ton humorístico e satírico e constitúe o mellor exemplo de prosa do autor. No libro ridiculiza a mestres, esmoleiros, cantantes e escribas polo seu comportamento avarento.
Kitab al-bayan wa al-tabyin editar
Kitab al-bayan wa al-tabyinn é unha das súas últimas obras, nela escribiu sobre epifanías, discursos retóricos, líderes sectarios e príncipes. Considérase o primeiro chanzo na teoría literaria árabe seguindo un modelo sistemático e formal[4]. Al-Jahiz define a elocuencia como a habilidade do falante para elaborar unha mensaxe eficaz ao tempo que breve e elaborada[5].
Kitab mufakharat al-jawari wa l-ghilman editar
Kitab mufakharat al-jawari wa l-ghilman é unha obra sobre concubinas e efebos. Os contos eróticos que a compoñen manifestan unha sensualidade desfreada, revelando como se percibía a sexualidade na época.
Risalat mufakharat al-sudan ʿala al-baydan editar
En Risalat mufakharat al-sudan ʿala al-bayda celebra a superioridade da raza negra sobre a branca[6]
Notas editar
- ↑ Yāqūt (1993) Irshād al-arīb ilá ma`rifat al-adīb Beirut: Dār al-Gharb al-Islāmī, vol. 5, p. 2102
- ↑ "Al-Jāḥiẓ", Encyclopaedia Britannica
- ↑ Shawqi Daif (1947) Refutation of the Grammarians. Cairo p. 48.
- ↑ G. J. H. Van Gelder, Beyond the Line: Classical Arabic Literary Critics on the Coherence and Unity of the Poem, p. 2.
- ↑ G.J. van Gelder (1978) "Brevity in Classical Arabic Literary Theory." in Proceedings of the Ninth Congress of the Union Européenne Des Arabisants Et Islamisants: Amsterdam, p. 81
- ↑ Yosef A.A. Ben-Jochannan (1991), African Origins of Major Western Religions. Black Classic Press, pp. 231 e 238.