Giambattista Vico

filósofo, historiador, xurista e crítico literario italiano

Giambattista Vico[1], nado en Nápoles o 23 de xuño de 1668 e finado na mesma cidade o 23 de xaneiro de 1744, foi un filósofo da historia napolitano. Pasou a maior parte da súa vida como profesor de Retórica na Universidade de Nápoles, aínda que tamén foi avogado e escribiu varios libros sobre filosofía. A orixinalidade do seu seu pensamento está plenamente expresada na súa obra cumio Scienza nuova, que se publicou no ano 1725 e que posteriormente foi ampliada e reestruturada noutras edicións de 1730 e 1744.

Infotaula de personaGiambattista Vico

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(it) Giovan Battista Vico Editar o valor em Wikidata
23 de xuño de 1668 Editar o valor em Wikidata
Nápoles (Reino de Nápoles) Editar o valor em Wikidata
Morte23 de xaneiro de 1744 Editar o valor em Wikidata (75 anos)
Nápoles (Reino de Nápoles) Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeReino de Nápoles Editar o valor em Wikidata
RelixiónCatolicismo Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade de Nápoles Frederico II Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoFilosofía Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónfilósofo , recompilador de contos fantásticos , historiador , sociólogo , xurista Editar o valor em Wikidata
EmpregadorUniversidade de Nápoles Frederico II Editar o valor em Wikidata
Membro de
ProfesoresFrancesco Verde (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua latina e lingua italiana Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
CónxuxeTeresa Caterina Destito (en) Traducir Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Fillo dun libreiro, pronto se instruíu en escolas secundarias locais e con diversos profesores xesuítas, rematando os seus estudos na Universidade de Nápoles, onde se graduou como Doutor en Dereito Civil e Canónico.

En 1686 saíu de Nápoles para Vatolla, onde desempeñou o papel de titor dos fillos de Domenico Rocca. Volveu a Nápoles no 1965 e catro anos despois casou con Teresa Caterina Destito coa que tivo oito fillos, dos que sobreviviron cinco.

Pensamento editar

O pensamento de Vico xa chegara ás clases altas, pero foi despois da tradución da súa obra Scienza nuova cando o seu pensamento chegou a un público máis amplo. Da súa docencia proveñen as Seis Oracións Inaugurais, que escribiu para o inicio os seus anos académicos que transcorreron entre 1699 e 1707.

No seu pensamento, que queda claramente reflectido na súa obra Scienza nuova, Vico explica como ve a historia da humanidade de maneira espiral, no que se ve como os homes que comezan sendo libres, se van diferenciando en clases dominantes e dominadas. As clases dominadas relévanse e volven ser libres comezando un ciclo de novo.

Os seus discursos editar

Os seus Discursos inaugurais organízanse en torno a catro temas principais. O primeiro punto é o "obxectivo do estudo axeitado da natureza humana", e lévase a primeira tres Discursos Inaugurais". O educador, escribiu Vico, debe estar familiarizado coa predisposición natural da alma humana e deben estimular o alumno a desenvolver esa familiaridade tamén. O obxectivo do estudo é identificar o camiño que leva do coñecemento á sabedoría. No primeiro discurso inaugural, "o educador invitou o alumno a "cultivar sempre a forza divina da mente". Vico non se distancia dos temas familiares da súa educación xesuíta, con todo, o poder creativo do ser humano tamén foi importante e foi un dos puntos fixos de filosofía clásica.

No segundo discurso inaugural, Vico introduciu os temas da virtude e da sabedoría. Estes deben adornar a alma humana "e transformar a aprendizaxe, que é estéril e rudimentaria, en coñecemento". O último é un obxectivo común para o cal todos os profesores e alumnos deben apuntar. O establecemento dunha comuñón de fins é fundamental para un sistema de educación. Vico engadiu no Discurso Inaugural terceiro que esta complicidade entre mestre e discípulo "disipa o simulado e aprendizaxe inútil".

Obras editar

Vico comezou a escribir como poeta. Empezou a abordar temas filosóficos cos seus seis Discursos Inaugurais. En 1707 deu a sétima oración, intentando que fose un aumento da filosofía de Bacon. En 1711 crea De antiquissima Italorum sapientia ex linguae latinae originibus eruenda tres libri e de aí para adiante publica diversas obras que remataron sendo importantes:

  • Institutiones oratoriae, 1711.
  • Prima risposta, 1711 (resposta ás obxecións da Liber metaphysicus).
  • Seconda risposta, 1712.
  • De rebus gestis Antonii Caraphaei, 1716 (Antonio Caraffa ).
  • De universi iuris uno principio et fine uno, Nápoles 1720.
  • De constantia iurisprudentis, 1721.
  • Principi di una scienza nuova d'intorno alla commune natura delle nazioni, Nápoles 1725.
  • Principios da Filosofía da Historia.
  • Principi d'una scienza nuova intorno alla natura delle nazioni (1725) (coñecida en galego como «Principios de ciencia nova. En torno á natureza común das nacións», na terceira edición corrixida e aclarada polo mesmo autor.
  • Vita di Giambattista Vico scritta da sé medesimo, in: Angelo Calogerà: Raccolta di opuscoli scientifici e filologici I, Venedig 1728, pp. 145–256
  • Cinque libri de' principj di una scienza nuova d'intorno alla commune natura delle nazioni", Nápoles 1730 (2ª versión)
  • Principj di scienza nuova d'intorno alla commune natura delle nazioni, Nápoles 1744 (3ª versión, estendida)

O principio do verum-factum editar

O punto de partida da filosofía de Vico é a cuestión da verdade, que para Descartes era ofrecida ao home dentro do ámbito daquelas ideas claras e distintas que lle resultaban «evidentes».

Vico opoñerase con firmeza a esta concepción racionalista que, á súa maneira de ver, desenténdese da creatividade, que constitúe a facultade máis propiamente humana. Así, segundo a súa soada afirmación, « Verum et factum reciprocantur seu convertuntur»: isto é, o verdadeiro e o feito convértense o un no outro e coinciden.

É este o principio da filosofía de Vico, o que establece o nexo entre a verdade e a produción, segundo o cal a única verdade que pode ser coñecida radica nos resultados da acción creadora, da produción.

Por isto, ademais, soamente Deus coñece a totalidade do mundo, en canto créao continuamente; ao home só lle está reservado o posto máis humilde de demiúrgo da historia e artífice do seu propio destino, sendo a historia e a súa vida os únicos obxectos posibles do seu coñecemento en tanto son produtos seus. Do mesmo xeito, o outro campo en que pode alcanzar a verdade, é o da matemática, da cal, en certo sentido, tamén é produtor.

Notas editar

  1. "Vico, Giambattista". Diciopedia do século 21 3. Edicións do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 2166. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Bedani, Gino. Vico Revisitado: Ortodoxia, Naturalismo e Ciencia no Nuova Scienza. Oxford: Berg Publishers, 1989.
  • Berlín, Isaías. Vico e Herder: Dous Estudos en Historia das Ideas Londres:. Hogarth, 1976.
  • Bizzell, Patricia, e Bruce Herzberg. A tradición retórica: Lecturas desde a época clásica ata o presente. 2 ed. Basingstoke: Macmillan, Boston, MA: Libros de Prensa Bedford San Martin, 2001. Pp. XV, 1673. (Primeira Edición. 1990). 2001.
  • Colilli, Paul. Vico e os arquivos da Razón Hermética. Welland, Ontario:. Edicións Soleil, 2004.
  • Croce, Benedetto. A filosofía de Giambattista Vico. Trans. R.G. Collingwood. Londres: Howard Latimer, 1913.
  • Danesi, Marcel. Vico, metáfora, e a orixe da linguaxe. Bloomington: Indiana UP, 1993