Czapka

O czapka é un tipo de morrión empregado en orixe polas unidades de lanceiros da cabalería polaca e que se estendeu ao longo do século XIX polo conxunto de Europa. Consiste nun gorro alto cuadricorne coa insignia do rexemento na fronte.

Czapka utilizado polo 1º Rexemento de ulanos da Lexión Polaca durante a primeira guerra mundial

Orixe

Ulanos ao servizo do Gran Ducado de Varsovia levando o czapka

Desenvolveuse como unha variante do shako pero con picos, que empregaban os ulanos ao servizo do Imperio austríaco que establecera Xosé II en Galitsia a partir de 1784. Durante as guerras napoleónicas empregárono as unidades polacas que loitaban no seo das forzas francesas e o seu uso espallouse entre as tropas francesas, dos países aliados e mesmo entre os seus inimigos. O Gran Ducado de Varsovia adoptouno tamén para unidades de infantaría e artillaría. Debido á efectividade dos lanceiros polacos durante as guerras napoleónicas, os exércitos de toda Europa crearon rexementos específicos de lanceiros, copiando o uso do czapka como parte do seu uniforme.

Francia

En Francia empregárono os rexementos de lanceiros e máis tarde a Garda Imperial de Napoleón III, logo tras a caída do Segundo Imperio desapareceron as unidades de lanceiros e con eles o czapka.

Reino Unido

No imperio británico os rexementos de lanceiros levaron a peza nos uniformes de gala ata ben entrado o primeiro terzo do século XX como se recolle na Dress Regulations for the Army de 1934 e aínda no século XXI a Garda de Honra do Queen's Royal Lancers continúa co seu uso.

Alemaña e Austria-Hungría

Czapka utilizado polo exército austro-húngaro

O czapka alemán e o austro-húngaro ("shapka") consistía nun corpo de coiro negro prensado equipado cun escudo frontal que deixaba a parte de atrás da cabeza sen protección; carecía de aba dianteira e no canto de pico tiña unha tapa de catro cantos, salientando tamén o uso dunha manga para a introdución dunha pluma durante os actos cerimoniais.

Portugal

En Portugal existiron rexementos de lanceiros ata a caída da monarquía, en 1910, que utlizaban o czapka nos uniformes de gala.

España

En España os lanceiros utilizaron a czapka ata 1868.

Primeira guerra mundial

Os lanceiros belgas, alemáns e austrohúngaros utlizaron o czapki no servizo activo durante as primeiras semanas da guerra, aínda que habitualmente utilizando un forro a xeito de camuflaxe.

Polonia

En Polonia durante o século XX o czapka converteuse nun dos símbolos nacionais, despois da primeira guerra mundial, o novo exército polaco adoptou unha variedade cuadricorne como a súa gorra de prato, coñecido como rogatywa, aínda que logo a partir de 1952 subtituiuse por un modelo de fasquía soviética, manténdose a rogatywa como gorra de patrulla e a partir de 1982 utilizada pola garda de honra do Palacio Belvedere. A comezos do século XXI os oficiais do exército polaco utilízanas como gorra de parada.