La Perla (centro de detención)

(Redirección desde «CCD La Perla»)

Coordenadas: 31°29′15.12″S 64°14′13.67″O / -31.4875333, -64.2371306

La Perla, coñecido tamén como La Universidad foi o principal centro de clandestino de detención (CCD) instalado fóra da zona de Córdoba. Os CCD eran instalacións secretas empregadas polas forzas armadas e de seguridade para executar o plan sistemático de desaparición de persoas da ditadura autodenominada Proceso de Reorganización Nacional, durante a chamada guerra sucia da Arxentina (1976-1983).

24 de marzo de 2007: recuperación dos terreos do CCD "La Perla" para construír un "espazo para a memoria"
24 de marzo de 2007: recuperación dos terreos do CCD "La Perla" para construír un "espazo para a memoria"

Por alí pasaron uns 3000 detidos. [2].

Situación editar

Estaba situado sobre a Ruta Nacional N° 20, que une a cidade de Córdoba con Carlos Paz. A 12 quilómetros da cidade, sobre a man dereita, fronte á fábrica Corcemar, indo cara a Carlos Paz. As instalacións son visíbeis desde a ruta.

 
Interior de La Perla

Denominación editar

“La Perla”, “La Universidad”.

Época de funcionamento editar

La Perla funcionou desde 1975 (antes do golpe) ata 1979.

Responsábeis editar

La Perla foi o CCD máis importante da Zona 3, unha das cinco zonas militares nas que se dividira o país. A Zona 3 estaba baixo a responsabilidade do III Corpo de Exército con sede en Córdoba a cargo do xeneral Luciano Benjamín Ménéndez. Abarcaba toda pártea norte do país.

Sasaian foi o segundo e era responsable de dos centros clandestinos de detención La Perla, A Ribeira, Malagueño, "D-2" da Policía de Córdoba.

O coronel César Emilio Anadón, foi xefe do destacamento de Intelixencia 141 e de La Perla.

O tenente primeiro Guillermo Barreiro foi xefe de interrogadores no ano 1976.

Luis Alberto Manzanelli, Carlos Alberto Díaz, Oreste Valentín Padován e Ricardo Alberto Lardone. integraban o grupo Comando de Operacións Especiais de La Perla, actuando como torturadores e secuestradores.

O Capitán Héctor Vergez oriúndo de Victorica, provincia da Pampa, foi xefe da III sección de Operacións Especiais OP3 La Perla durante o ano 1976.

Distribución editar

 
24 de marzo de 2007: recuperación dos terreos do CCD "La Perla" para construír un "espazo para a memoria"

O CCD tiña catro edificios de ladrillo á vista, tres deles comunicados por unha galería. Dous destes eran utilizados por oficiais e suboficiais e o terceiro era “La Cuadra”, onde se aloxaban aos detidos. Conforme se detalla alí, nun extremo de “La Cuadra” estaban os baños, no oposto catro oficinas para interrogatorios e tortura e unha para enfermería. A sala de torturas tiña un cartel que dicía: "Sala de terapia intensiva - Non se admiten enfermos". O edificio restante funcionaba como garaxe. (Nunca más)

Durante editar

Mientras la golpean le gritan que van a matar a la criatura que lleva en el vientre. La insultan y amenazan permanentemente. En un momento dado le dicen: «estás desaparecida en La Perla. De aquí ni Dios, ni el Papa, ni el presidente te sacan...»[1]
 
24 de marzo de 2007: recuperación dos terreos do CCD "La Perla" para construír un "espazo para a memoria"
El panorama de la barraca no había variado: la misma doble fila de colchonetas, y sobre ellas los cuerpos encapuchados o vendados, con las manos atadas a la espalda. En la puerta de entrada un soldado hacía guardia desarmado, y de vez en cuando alguno se asomaba, recorría con la vista el suelo de la barraca, y luego volvía a desaparecer. En cierta medida había en La Perla una rutina alucinante a la cual todos empezaban a acostumbrarse, y cuyo eje principal era el momento en que llamaban para los traslados. Julia escuchaba el camión que llegaba al patio del cuartel, esperaba, repetía mentalmente su número, pensaba que el 244 no era un número como para que lo dijera algún oficial en voz alta desde la puerta de la barraca, creía que habría de salvarse nada más que por tener ese número y no otro.[2]
Los prisioneros eran llamados "los negros" (Nunca más, 1566).

Declaración dun sobrevivente de La Perla (del Nunca Más):

VERGEZ se interesa especialmente por Mercedes, debido a su pertenencia a una familia cuyo apellido es muy conocido por su accionar político. Somos testigos de las palabras que este capitán le dice a Mercedes, cuando con sus manos la toma de la cara y la empuja contra la pared del pasillo marcado en el plano general de La Perla. Corriéndole un mechón de su pelo que caía sobre su frente, y de forma muy suave (rasgo desconocido en este asesino) le dice: "Qué linda que estás Negrita, lástima que vamos a meterte la 220 en la vagina". Se refiere a la picana de 220 volts llamada "Margarita" (una de las 2 picanas existentes en la sala de tortura o "sala de terapia intensiva", lugar al que irónicamente llamaban así nuestros captores). [3]
 
24 de marzo de 2007: recuperación dos terreos do CCD "La Perla" para construír un "espazo para a memoria"

No libro "Sobrevivientes de la Perla" os autores relatan:

En La Perla los prisioneros eran fusilados en los campos aledaños al centro. Hasta allí eran trasladados en un camión bautizado “Menéndez Benz”. Geuna contó: “Antes de descender del vehículo, eran maniatados. Luego se los bajaba y se les obligaba a arrodillarse delante del pozo y se los fusilaba. En los fusilamientos participaban oficiales de todas las unidades del Tercer Cuerpo, desde los subtenientes hasta los generales” (Contepomi 1984).

En 1984 o suboficial Alberto Vega declarou á CONADEP que el trasladaba aos detidos a uns poucos quilómetros de La Perla (Córdoba), colocábaos fronte a unhas fosas cos ollos vendados, amordazados e coas mans atadas ás costas, onde eran fusilados e os seus corpos queimados con cal antes de tapar a fosa (Nunca más).

Un campesiño que alugaba os campos de La Perla declarou que viu como o xeneral Menéndez ordenaba fusilar con metralladoras a ao redor de 120 persoas que caeron a unhas cisternas que existían aí. Logo tiraron petróleo ás cisternas cheas de corpos fusilados e produciron unha enorme fogueira (Nunca más).

O 25 de maio de 1977 o persoal de La Perla festexou a data patria (Revolución de Maio). Os torturadores puxeron unha gran mesa no centro da cuadra de detidos e serviron chocolate entre eles. Mentres tanto todos os secuestrados debían permanecer de pé, á beira dos seus colchóns, e cos ollos vendados. Ao comezo todos deberon cantar o himno nacional (Nunca Más, Cartapacio 4279.

A partir de 1977 Menéndez realiza o chamado "pacto de sangue" obrigando a todos os militares do III Corpo a participar nos asasinatos. Fusilábanse 3 persoas por día. Ás 4 da tarde, colocaban os biombos e gritaban: "tabicar...SE", ou "CAMIOOOON"... Era o camión que procedía a "trasladar" aos detidos-desaparecidos, eufemismo que se utilizaba en todos os CCD para o momento do asasinato.

 
24 de marzo de 2007: recuperación dos terreos do CCD "La Perla" para construír un "espazo para a memoria"

Algúns dos detidos vistos en La Perla editar

Graciela María Doldan (compañeira de Sabino Navarro, Montoneros), Alejandro Monjeau, os adolescentes que organizaron o Centro de Estudantes da Escola Manuel Belgrano (Silvina Parodi, Gustavo Torres, Jorge Nadra, Pablo Schmucler, Claudio Román, Walter Magallanes, Claudio Orosz, Oscar Liñeira, Fernando Avila, Graciela Vitale e Daniel Bachetti.

Despois editar

En Córdoba tomouse a decisión de crear un Museo da Memoria no edificio onde funcionou o Departamento de Intelixencia D-2, da policía local, sobre a pasaxe Santa Catalina, nun dos costados do histórico Cabido da cidade de Córdoba.

O D-2 non era un CCD permanente, senón o lugar de chegada dos detidos que estaban en tránsito cara a La Perla ou a Penitenciaría do barrio San Martín.

Recuperación e creación dun espazo para a memoria editar

O 24 de marzo de 2007 o goberno nacional cedeu o terreo onde estivo establecido o CCD "La Perla" para que se establecese alí un espazo para a memoria xestionado polos organizacións de dereitos humanos.

Notas editar

  1. (Nunca Más)
  2. De "El Tigre y la Nieve", novela de Fernando Butazzoni (1986) sobre unha detida, Julia Flores, en La Perla. Fragmento máis extenso en:[1]

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Butazzoni, Fernando (1986). El tigre y la nieve. Montevideo: Banda Oriental. ISBN 84-88455-48-8. 
  • Contepomi, Patricia; Contepomi, Gustavo (1984). Sobrevivientes de la Perla. Buenos Aires: El Cid Editor. O libro se atopa publicado completo en [4] ; consultado 10-abr-2006.