Un banco malo ou banco mao (do inglés bad bank), ou en termos económicos, «Fondo para a reestruturación dos activos financeiros», é unha entidade financeira que compra os chamados activos tóxicos (activos compatibilizados no balance dun banco por un valor sobrevalorado) a fin de salvar o sistema financeiro. Así pois, no caso de que os bancos compatibilizasen os activos polo seu valor actual de mercado (que unha vez estalada a burbulla teñen un valor moito menor), terían que declarar en creba e arrastrarían coa súa caída toda a economía dun país. A creación dun banco malo por parte do goberno é unha das medidas que se propuxeron trala Crise hipotecaria de 2007 a fin de sanear bancos zombis.

Banco malo en España

editar

Os primeiros bancos malos creáronos en España as propias entidades financeiras, así La Caixa, cando se transformou en banco e converteuse en CaixaBank, deixou todos os activos tóxicos inmobiliarios aparcados en CaixaHolding[1], entidade non cotizada e que asumiu tanto Servihabitat (a filial que xestionaba a actividade inmobiliaria da antiga La Caixa), como as participacións en Inmobiliaria Colonial e Metrovacesa, ademais de gran parte da carteira industrial[2]. Seguindo unha estratexia similar BBVA creou a mediados de novembro do 2011 unha entidade que acumulou 30 000 millóns de euros en activos inmobiliarios , un 80% da actividade do BBVA neste sector[3]. Igualmente a caixa de pensións Caixa Galicia aproveitou a súa conversión no banco Novagalicia Banco para crear un banco malo onde aparcou os activos 'tóxicos', un total de 11 150 millóns en préstamos hipotecarios dos que 3 000 estaban en chan e 1 900 non tiñan garantías hipotecarias[4].

A nivel estatal coa entrada do goberno do Partido Popular propúxose a creación dun banco malo gobernamental a fin de sanear definitivamente o sector financeiro español. Se seguísese o modelo de Irlanda a banca entregaría os activos ao Estado recibindo a cambio débeda pública coa que podería continuar acudindo á barra libre de liquidez do BCE e ter máis marxe para volver dar crédito. Considerando como o solo e os créditos a sector inmobiliario están provisionados nun 33 % de media, se o estado os adquirise cun desconto do 60 % a perda ascendería ao 27 % para as entidades financeiras. Se seguise o modelo de Alemaña o estado pagaría á banca o mesmo prezo que teñen contabilizado nos seus balances, restando as provisións realizadas. En contrapartida a banca asumiría a obrigación de dar tanto crédito como axudas reciban.

Finalmente con todo, e co obxectivo de acelerar a reestruturación financeira cun novo impulso ás fusións das caixas máis débiles e recapitalizalas, o supervisor bancario español solicitou que aprovisiona as partidas de solo ao 100 % do valor contable, de forma que tivesen valor neto 0, e así por exemplo os terreos rústicos da Caja de Ahorros del Mediterráneo situados en Alacant foron aprovisionados por Banco Sabadell nun 97 % sobre o seu valor contable. Tamén se decidiu a aprobación dun banco malo para sanear o balance das entidades financeiras pero só para solo -principal problema do sector-, e coa condición de que Bruxelas apoiase a iniciativa con fondos económicos. Dado que o banco malo só aceptaría solo, Isidro Fainé, un dos principais propoñentes deste instrumento, chamouna o Banco do Solo, mentres que os inmobles serían vendidos polas propias entidades creando divisións específicas encargadas desta función. En canto ao financiamento, as contribucións ao banco malo deberían canalizar a través do FROB, e en canto á súa estrutura, o banco malo sería un banco sintético no sentido de que serían as mesmas entidades as que se encargarían de xestionar os activos tóxicos que achegarían. O horizonte temporal para realizar as desinversións situaríanse en vinte anos xa que, segundo os expertos do sector, trataríase dun tempo razoable para dar saída a todo o solo que a banca española acumulaba nos seus balances, uns 30 000 millóns. Deste xeito, desfacéndose do solo, as entidades poderían liberar as provisións dotadas e destinar o seu capital á concesión de crédito á economía real[5].

Xaneiro de 2012: descarte do banco malo, optando por fortes provisións

editar

Pero as presións dos grandes bancos forzaron a descartar a creación dun banco malo[6], optándose por forzar á banca a dotar elevadas provisións. Nesta liña o Goberno prorrogou in-extermo, o sábado 31 de decembro do 2011, a prórroga extraordinaria concedida polo anterior executivo a bancos e inmobiliarias para evitar que o solo que teñen nos seus balances contabilizado como urbanizable pase a valorarse como solo rústico, o que supoñería unha depreciación do 90 % do seu valor contable, un axuste contable que situaría a banca española media en perdas.

Esta situación produciuse no 2007, cando se aprobou a Lei do Solo que pretendía acabar co acaparamento do solo dispoñible para especular co prezo e eliminou a consideración de solo urbanizable, establecendo só dúas categorías posibles: ou «solo urbanizado» ou «solo rural». A Lei establecía que os promotores dispoñían a partir de entón dun máximo de tres anos para empezar a construír nos solos urbanizables que tivesen en propiedade con plan de ordenación urbanística aprobado, e que pasado este prazo o terreo pasaría a ser cualificado de "solo rural", de modo que o seu valor caería. Pouco antes de que esta particular cláusula entrase en vigor o 30 de xullo de 2010 e estalada xa a burbulla inmobiliaria, aprobouse o Real Decreto-Lei 6/2010 que introduciu unha prórroga para evitar que o solo urbanizable empezase a cotizar a prezo de rústico, é dicir, segundo o valor do cultivo agrícola e non en función das expectativas urbanísticas, atrasando o axuste contable de valoración ata o 31 de decembro de 2011.

A nova prorroga permitiu que estes activos tóxicos seguisen valorándose en termos contables como solo urbanizable ata xullo de 2012,[7] mentres o ministro de economía Luis de Guindos elevou as provisións que deberán realizar os bancos españois aos 50 000 millóns de euros, e o presidente do goberno do estado, Mariano Rajoy, declarou o 10 de xaneiro de 2012 que non se crearía un banco malo en España[8]. A rebaixa do valor dos activos inmobiliarios "en niveis realistas» chega ata o 50 % no caso das promocións, o 80 % no do solo urbanizado e practicamente o 100 % no do solo rústico. Así mesmo concedeuse aos bancos un prazo non superior a dous anos para prover estas caídas de valor, e dadas as perdas que esta situación ocasionou, o goberno de Madrid continuou inxectando diñeiro do fondo de rescate europeo (EFSF) e obrigou á súa fusión[9].

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar