Ayer

Ayer; Aller
	Casa do concello.
Localización
País	España
Com. Autónoma	Principado de Asturias
Comarca	Caudal
Xeografía
Altitude	2.115 msnm
Superficie	375,89 km²
Demografía
Poboación	10.201 hab. (2022)
Densidade	29,34 hab./km²
Xentilicio	ayerano/a
Outros datos
Código postal	33686
Alcalde	Juan Carlos Iglesias García (PSOE)
	www.aller.es

Coordenadas: 43°06′21″N 5°34′50″O / 43.10583365, -5.58045275153

Ayer, nome oficial en asturiano,^[1] (en castelán: Aller) é un concello da comunidade autónoma do Principado de Asturias en España. Limita ao norte con Mieres, ao sur coa provincia de León, ao leste con Llaviana, Casu e Sobrescobiu e ao oeste con Ḷḷena. Ten unha poboación de 10.201 habitantes.

Río Ayer

Cruzado polo río do mesmo nome, forma parte xunto cos concellos de Ḷḷena e Mieres da conca mineira do Caudal. A súa principal actividade económica foi a minería do carbón, especialmente na parte baixa do val, compaxinada coa agricultura e a gandería. O curso baixo do río Ayer, preto da súa confluencia co Caudal, forma un val profundo entre empinadas ladeiras cubertas de bosques. Dominan a paisaxe as torres dos pozos de carbón e as edificacións dos pobos mineiros.

Río arriba chégase a Cabanaquinta, capital do concello desde 1869, pasada a cal a paisaxe transfórmase paulatinamente nun val de alta montaña que culmina no porto de San Isidro (1.520 m), límite de Asturias con León. A beleza desta paisaxe e a atracción da leonesa estación de esquí no porto supuxeron un espectacular crecemento do sector turístico nos últimos anos, destacando a localidade de Felechosa, a 13 km do alto.

Entre as belezas naturais atópanse as Fouces do Piñeiro e as do Ayer, profundas gargantas escavadas por estes ríos na calcaria de montaña. Ademais, o concello ofrece unha gran variedade de rutas que seguen os camiños dos pastores tradicionais desde os pobos do fondo dos vales ata as fermosas brañas imposibles de adiviñar desde abaixo.

Tamén se pode acceder a cumes emblemáticos como o Torres (2.100 m), o Toneo, Pena Redonda, o Retriñón e Pena Mea.