Xigante gasoso

planeta composto esencialmente de hidróxeno e helio

Un xigante gasoso é un planeta xigante composto esencialmente de gas, isto é hidróxeno e helio. No sistema solar hai dous, Xúpiter e Saturno.

Xúpiter; o maior dos dous xigantes gasosos do sistema solar.
Saturno, o segundo xigante gasoso do sistema solar.

Historia do nome editar

O termo apareceu por primeira vez[1] no relato de James Blish "Solar Plexus", na versión que apareceu na antoloxía de 1952 Beyond Human Ken. Orixinalmente era sinónimo de "planeta xigante", pero na década de 1990, estableceuse que Urano e Neptuno pertencían a unha clase distinta de obxectos, diferente da que formaban parte Xúpiter e Saturno. Os dous primeiros planetas están compostos principalmente de elementos volátiles máis pesados que o hidróxeno e o helio como auga, metano e amoníaco, o que se denomina en planetoloxía xeado, polo tanto agruparónse na categoría de xigantes xeados.

Estrutura / composición editar

Xúpiter e Saturno consisten principalmente de hidróxeno e mais helio, os elementos máis pesados representan só entre o 3% e o 13% da súa masa[2]. A súa estrutura interna fórmaa unha capa externa de hidróxeno molecular gasoso, que pasa a se converter en líquido coa profundidade, comprimindo unha capa de hidróxeno metálico líquido rodeando, probablemente, un núcleo de rocha e xeo. A capa externa, é dicir, a atmosfera caracterízase pola presenza de varias bandas nubosas compostas principalmente de auga e amoníaco. A capa de hidróxeno metálico representa o "corpo" destes planetas, e o nome de metálico vén do feito de que se sitúa nunha zona onde a presión é tal que o hidróxeno se comporta como un condutor eléctrico. O núcleo central consistiría pola súa parte nunha mestura de elementos máis pesados (especialmente rocha ou metal) a temperaturas (20 000 K) e presións tales que as súas propiedades son pouco coñecidas[2]

 
Recreación artística de 79 Ceti b, o primeiro xigante gasoso extrasolar descuberto cunha masa menor á de Saturno.

Xigantes gasosos extrasolares editar

Ata 2014 por mor das primeiras técnicas existentes para detectaren planetas extrasolares, todos os que se atopaban eran dunha escala comparable a dos xigantes gasosos do sistema solar. O máis pequeno tiña 17 veces a masa da Terra, e moitos tiñan unha masa varias veces a de Xúpiter. Algúns planetas extrasolares están moito máis próximos ás súas estrelas respectivas e, polo tanto, son máis quentes cós xigantes gasosos do sistema solar, facendo posible que algúns destes planetas sexan dun tipo que non se atopa no noso sistema solar. O límite superior de masa dun xigante gasoso é teoricamente aproximadamente 70 veces a de Xúpiter (0,08 veces a masa do Sol). Por riba dese punto, a intensa calor e presión ao núcleo do planeta comenzan a provocar unha fusión nuclear e o planeta convértese nunha anana vermella. A partir de 2014 [3] coa confirmación dos descubrimentos de planetas grazas ás melloras na técnica que trouxo consigo a misión Kepler, fíxose común o descubrimento de planetas máis pequenos, mesmo ananos gasosos[4].

Clasificación editar

Segundo a clasificación de David Sudarsky[5] os gasosos extrasolares divídense en cinco clases: clase I: nubes de amoníaco; clase II: nubes de auga; clase III: desanubrados; clase IV: metais alcalinos e clase V: nubes de silicato.

Notas editar

  1. Steven J. Dick (2013) Discovery and Classification in Astronomy: Controversy and Consensus Cambridge University Press, p. 56
  2. 2,0 2,1 T. Guillot et al., "The Interior of Jupiter" in France Bagenal, Timothy E. Dowling e William B. McKinnon (2004) Jupiter : The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press
  3. Johnson, Michele; Harrington, J.D. (26 de febreiro de 2014). "NASA's Kepler Mission Announces a Planet Bonanza, 715 New Worlds". NASA. Arquivado dende o orixinal o 01 de marzo de 2014. Consultado o 26 February 2014. 
  4. "Earth-mass exoplanet is no Earth twin – Gaseous planet challenges assumption that Earth-mass planets should be rocky". Nature. 6 de xaneiro de 2014. 
  5. Sudarsky, D.; Burrows, A.; Hubeny, I. (2003). "Theoretical Spectra and Atmospheres of Extrasolar Giant Planets" (PDF). The Astrophysical Journal 588 (2). pp. 1121–1148. Bibcode:2003ApJ...588.1121S. arXiv:astro-ph/0210216. doi:10.1086/374331.