Tenesor Semidán

líder guanche

Tenesor Semidán (bautizado posteriormente como Fernando de Guanarteme) foi un líder aborixe canario. Negociou coa Coroa de Castela un tratado válido para todas as illas do arquipélago. Nace probablemente contra o ano 1420 na illa de Gran Canaria, de cuxo reino, Guanartemato de Gáldar, era guanarteme á chegada dos casteláns.

Infotaula de personaTenesor Semidán

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento1450 Editar o valor em Wikidata
Gran Canaria Editar o valor em Wikidata
Morte1497 Editar o valor em Wikidata (46/47 anos)
Tenerife Editar o valor em Wikidata
Familia
FillosGuayarmina Semidán (en) Traducir Editar o valor em Wikidata

Historia editar

Tenesor Semidán e Bentaguaire eran os fillos do guanarteme de Gran Canaria, Taghoter Semidán (finais do século XV), e herdaron o reino á morte deste, pero axiña xurdiu a loita entre ambos; Tenesor venceu pero tivo que facer fronte á sublevación do usurpador Doramas e a continuos intentos de invasión. En 1478 Juan Rejón e Pedro de Algaba desembarcaron na illa á fronte dunha expedición de tropas castelás, iniciando a conquista da illa.[1] En 1481, Tenesor viaxa a España por vez primeira e asina a Carta de Calatayud, pacto entre os Reinos das Españas e o Reino das Canarias, o 30 de maio en Calatayud, capital de Aragón, asinando en nome do Reino das Canarias, e Fernando o Católico, Rei de Aragón, en nome dos Reinos das Españas. Os mandos do exército español destinados nas Canarias, obteñen terras, e tamén os diferentes menceyes e guanartemes (reis tribais) que quedan como responsables políticos.[2]

Ó ano seguinte do tratado, algúns grupos de rebeldes liderados por Guayarmina Semidán e Bentejuí refúxianse nos cumios e manteñen viva a resistencia en Gran Canaria.

Tenesor Semidán reúnese con eles para tratar de convencelos de que cesen na rebelión: o 29 de abril de 1486, conversa con Guayarmina Semidán, descendente como el dos Semidán, e con Bentejuí na fortaleza de Ansite. Trala reunión, Guayarmina baixa e entrégase, mentres que Bentejuí e o Faycan de Telde se suicidan seguindo o ritual aborixe, despeñándose polo barranco de Atis Tirma, así chamado por ser esa a frase que a tradición narra que berraron cando se lanzaron ó baleiro ("Viva a Montaña sagrada").[2][3]

Cristianización editar

Foi un personaxe de grande importancia para a incorporación pacífica dalgunhas das illas canarias ás coroas dos Reis Católicos, os cales apadrinaron o seu bautismo, celebrado nas Cortes Xerais da cidade de Calatayud, o 30 de maio de 1481, día de San Fernando.

Animosidade editar

Ao participar na conquista das Illas Canarias, Fernando Guanarteme é unha figura histórica que goza dunha animosidade popular nas illas Canarias pasando tradición máis tarde como un traidor por excelencia das súas terras e cultura.[4]

Notas editar

  1. "Pequeño bosquejo biográfico". Arquivado dende o orixinal o 21 de xuño de 2008. Consultado o 20 de abril de 2012. 
  2. 2,0 2,1 Mónica Acosta Betancor y Felipe Ros Brandon, 29 de Abril-3 de mayo, Dos fechas y un mismo símbolo. 1999
  3. Abreu y Galindo, J. de, Historia de la conquista de las siete islas de Canarias, en A. Cioranescu (ed) Goya ediciones, Tenerife, 1977
  4. El recuerdo de Guanarteme

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar