Partido Revolucionario Democrático

O Partido Revolucionario Democrático (PRD) é un partido político de centro-esquerda de Panamá. É o partido con maior número de adherentes en Panamá, cun total de 656.392 (novembro de 2021).

Partido Revolucionario Democrático
Filiación internacional	Internacional Socialista Foro de São Paulo Conferencia Permanente de Partidos Políticos de América Latina Grupo Integración Centro - Democrático
Posicións políticas
Ideoloxía	Socialdemocracia Latinoamericanismo
Posición política	Centroesquerda
Representación
Asemblea Nacional	35 / 71
Parlacen	7 / 20
Na rede
http://www.prdespanama.com

O seu fundador foi Omar Torrijos Herrera, que foi xefe de goberno de Panamá desde 1968 até a súa morte en 1981.

Historia

Orixes

O partido político foi legalizado pola resolución 590 do 3 de outubro de 1979 polo xeneral Omar Torrijos Herrera, quen era xefe de goberno de Panamá desde o golpe de estado de 1968. A base ideolóxica do partido era buscar a igualdade para as persoas de todas as clases sociais, que eran vítimas da pobreza multidimensional e da falta de oportunidades.

Primeiros anos

O partido adquiriu liderado no sistema político de Panamá na década de 1980, ao ter inclinación positiva cara aos ideais do goberno militar de Panamá, dirixido por Omar Torrijos Herrera; sen mencionar que adquiriu popularidade na sociedade panameña. Logo do repentino falecemento de Torrijos, o xeneral Manuel Antonio Noriega converteu o partido nun aliado eficaz para vencer a oposición panameña nas eleccións de 1984.

Nas eleccións, o candidato perredista Nicolás Ardito Barletta foi elixido presidente de Panamá gañando as eleccións cunha estreita diferenza fronte ao seu rival, o expresidente Arnulfo Arias Madrid. A oposición panameña denunciou que os resultados foran fraudulentos, pero o sistema electoral panameño (manipulado polo xeneral Noriega) non tomou en conta as súas acusacións.

Década de 1980

Durante a época de 1980, o goberno militar apoiado polo PRD foi acusado de ser o responsable das violacións dos dereitos humanos, desaparicións e mortes de centos de persoas en contra dos seus ideais, como Hugo Spadafora e Héctor Gallego; ademais de ameazas de morte que obrigaron a moitos opositores a fuxir do país. Con todo, o partido postulouse ás eleccións de 1989 nunha época onde o pobo panameño estaba en constante loita contra a ditadura do xeneral Manuel Antonio Noriega.

Nas eleccións, o candidato da alianza opositora Guillermo Endara gañou as eleccións por unha ampla diferenza; pero o xeneral Noriega optou por anular as eleccións. Esta decisión foi altamente criticada entre a poboación panameña e os gobernos doutros países, como Estados Unidos que tomou a decisión de deter o xeneral Noriega polos seus vínculos co narcotráfico e tamén restaurar a democracia en Panamá logo de presentárense certos conflitos cos cidadáns estadounidenses en Panamá. O 20 de decembro de 1989, Estados Unidos invadiu Panamá e derrocou do cargo o presidente provisional Francisco A. Rodríguez (do PRD), declarando como presidente do país a Guillermo Endara, gañador das eleccións.

Década de 1990

Logo da invasión estadounidense, o partido converteuse por primeira vez desde a súa fundación en oposición. Os membros do partido tomaron a decisión de reestruturar as súas bases para converterse nun partido libre de influencia militar en preparación para as eleccións de 1994. O partido elixiu o dirixente do partido Ernesto Pérez Balladares como o seu candidato ás eleccións de 1994. Tras celebrarse as primeiras eleccións democráticas desde 1968, Ernesto Pérez Balladares converteuse en presidente de Panamá para o período 1994-1999. O presidente Balladares presentou un referendo para reformar a constitución, cuxo resultado foi negativo.

Nas eleccións de 1999, o partido elixiu a Martín Torrijos Espino (fillo do xeneral Torrijos) como o seu candidato ás eleccións; mais este perdeu ante a candidata panameñista Mireya Moscoso (esposa do expresidente Arias Madrid).

Século XXI

Nas eleccións de 2004, postularon novamente a Martín Torrijos Espino quen resultou elixido nesa ocasión como presidente de Panamá. O presidente Torrijos presentou un referendo para a ampliación da Canle de Panamá (devolto a Panamá en 1999), cuxo resultado foi efectivo. Nas seguintes eleccións de 2009, o partido perdeu ante o candidato Ricardo Martinelli (coa candidata Balbina Herrera) e novamente nas eleccións de 2014, perderon ante o candidato Juan Carlos Varela (co candidato Juan Carlos Navarro). Logo de diversas reestruturacións do partido, tras as derrotas de 2009 e 2014, o partido escolleu o ex-lexislador Laurentino Cortizo para as eleccións xerais de 2019; nas cales saíu vitorioso por unha estreita marxe sobre o seu rival Rómulo Roux.

Resultados das eleccións

Eleccións presidenciais

Ano	Candidato	Votos	%	Resultado
1984	Nicolás Ardito Barletta	300 748	46,98 %	Si electo
1989	Carlos Duque Jaén	184 900	28,40 %	Non electo
1994	Ernesto Pérez Balladares	355 307	30,30 %	Si electo
1999	Martín Torrijos Espino	481 988	37,82 %	Non electo
2004	Martín Torrijos Espino	711 164	47,44 %	Si electo
2009	Balbina Herrera	584 931	37,54 %	Non electa
2014	Juan Carlos Navarro	521 842	28,1 %	Non electo
2019	Laurentino Cortizo	633 143	33,18 %	Si electo

Eleccións lexislativas

Comicios	Votos	%	Deputados	Resultado	Notas
1984	153,182	25,14 %	34 / 67	Goberno	Dentro da Unión Democrática Nacional
1989	114,741	18,83 %	6 / 67	Oposición	Dentro da Coalición de Liberación Nacional
1994	355.307	33,30 %	30 / 72	Goberno	Dentro da Alianza Pueblo Unido
1999	393,356	31,99 %	34 / 71	Oposición	Dentro da Alianza una Nueva Nación
2004	649,157	43,29 %	41 / 78	Goberno	Dentro de Patria Nueva
2009	1,110,354	36,60 %	26 / 71	Oposición	Dentro de Un País para Todos
2014	521,842	35,20 %	26 / 71	Oposición
2019	655,302	33,35 %	35 / 71	Goberno	Dentro de Uniendo Fuerzas (con MOLIRENA)