Lingua paresí

lingua arauaca falada no Brasil

A lingua paresí (tamén chamada haliti-paresi ou paresi-haliti polos falantes) é unha lingua arauaca falada no Brasil. Hai aproximadamente 2000 membros do pobo paresí, e preto de 1800 (~90% da poboación) falan a lingua. Os paresí viven no estado de Mato Grosso, máis concretamente en nove territorios indíxenas: Río Formoso, Utiariti, Estação Parecis, Estivadinho, Pareci, Juininha, Figueira, Ponte de Pedra e Uirapuru. En termos de ameaza da lingua, non está en perigo inmediato. Utilízase en moitos dominios cotiáns, pero hai unha falta de transmisión ás xeracións máis novas, así como un evidente cambio lingüístico ao portugués. Isto é o resultado do uso do portugués no ensino e na saúde, así como da integración da cultura brasileira entre o pobo paresi, creando cambios na súa lingua e nas súas prácticas culturais.[3]

Paresí
Outros nomes:Arití
Falado en: Brasil
Rexións: Mato Groso
Total de falantes: 1800 (2014)[1]
Familia: Americana
 Arauaco
  Meridional
   Paresí-waurá
    Paresí
Escrita: Alfabeto latino
Códigos de lingua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: ---
ISO 639-3: pab
Mapa
Status

O paresí está clasificado como definitivamente en perigo polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[2]
  1. "A lingua paresí en Ethnologue". Consultado o 9 de xuño de 2024. 
  2. Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
  3. Brandão (2014), p. 14–15.

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Bibliografía

editar
  • Aikhenvald, Alexandra Y. (1999). "The Arawak language family". En Aikhenvald, Alexandra Y.; Dixon, R.M.W. The Amazonian languages. Cambridge: Cambridge University Press. 
  • Daigneault, Anna Luisa (2009). An Ethnolinguistic Study of the Yanesha' (Amuesha) Language and Speech Community in Peru's Andean Amazon, and the Traditional Role of Ponapnora, a Female Rite of Passage (Tese). Université de Montréal. hdl:1866/4055. 
  • Fast, Peter W. (1953). "Amuesha (Arawak) Phonemes". International Journal of American Linguistics 19 (3): 191–194. doi:10.1086/464218.