Guadalaxara, España

Guadalaxara, España
	Guadalajara (es)
	Bandeira Brasón
Localización
	40°38′N 3°10′O / 40.63, -3.17
Estado	España
Comunidade autónoma	Castela-A Mancha
Provincia	provincia de Guadalaxara
Capital de	provincia de Guadalaxara
Capital	Guadalajara (pt)
Contén a división administrativa	Guadalajara (pt) ; Iriépal ; Taracena ; Usanos ; Valdenoches (pt)
Poboación
Poboación	90.909 (2024) (386,01 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Mancomunidade de Aguas del Río Tajuña ; Q28662520
Superficie	235,51 km²
Altitude	708 m
Comparte fronteira con	Aldeanueva de Guadalajara (pt) ; Torija ; Valdeaveruelo (pt) ; Ciruelas (pt) ; Tórtola de Henares (pt) ; Fontanar ; Galápagos (pt) ; Málaga del Fresno (pt) ; Fuentelahiguera de Albatages (pt) ; Atanzón (pt) ; Yunquera de Henares (pt) ; Valdeavellano (pt) ; Marchamalo (pt) ; Chiloeches (pt) ; Horche (pt) ; Yebes (pt) ; Lupiana (pt) ; Centenera (pt) ; Cabanillas del Campo ; Valdarachas (pt) ; Loranca de Tajuña (pt) ; Aranzueque (pt) ; Pozo de Guadalajara (pt) ; Pioz (pt) ; Valfermoso de Tajuña (pt)
Organización política
• Alcalde	Alberto Rojo Blas (2019–)
Identificador descritivo
Código postal	19001–19005
Fuso horario	UTC+01:00
Prefixo telefónico	949
Código INE	19130
Outro
Irmandado con	Livorno ; Nuneaton and Bedworth (en) ; Guadalaxara ; Guadalajara de Buga (pt) ; Parma ; Roanne ; Nitra ; Nuneaton (pt)
Sitio web	guadalajara.es

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Guadalaxara.

Guadalaxara^[1] (en castelán: Guadalajara) é unha cidade do centro de España, capital da provincia de Guadalaxara, na comunidade autónoma de Castela-A Mancha, á beira do río Henares.

O seu censo municipal é de 87.452 habitantes (INE 2022) e a área do seu concello abrangue 267,5 km². Está situada a 55 km de Madrid. Rodéaa a autovía A-2; e dispón de parada do tren AVE na súa estación ferroviaria (sita a 7 km da cidade) e máis un servizo de trens de proximidades con Madrid.

Étimo do topónimo e historia

Guadalaxara identifícase coa localidade ibera de Arriaca (cfr. vasco actual harri "pedra, rocha", e o sufixo abundancial -aga). O seu actual nome provén do árabe, mais semella ter certa relación co anterior, se é interpretábel polo vasco. Os musulmáns logo de arrasala, reconstruírona, denominándoa Wādī al-Ḥaǧārah (en árabe وادي الحجارة), que significa "río de pedras".

A partir do século XIV converteuse nunha cidade importante, en boa medida mercé á familia Mendoza. Despois dunha longa decadencia, a súa proximidade a Madrid convértea nun lugar atractivo como foco de expansión industrial e cidade-dormitorio da capital española, o que ten facilitado o seu crecemento nos últimos anos.

Monumentos

Palacio do Infantado
Panteón da Condesa da Vega del Pozo e Duquesa de Sevillano
Igrexa de San Ginés
Igrexa de San Nicolás o Real
Igrexa de Santiago
Concatedral de Santa María da Fonte a Maior
Capela de Luís de Lucena
Palacio da Cotilla

Notas

↑ Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo, ed. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). p. 101. ISBN 84-8158-266-2.

Véxase tamén

Ligazóns externas

Información e imaxes de Guadalaxara

Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

[1] Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo, ed. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). p. 101. ISBN 84-8158-266-2.

[1]