Wikipedia

Eugénio de Andrade

poeta portugués


José Fontinhas, nado en Póvoa de Atalaia (Beira Baixa) o 19 de xaneiro de 1923[1] e finado no Porto o 13 de xuño de 2005, foi un poeta, prosista e tradutor portugués, máis coñecido co pseudónimo de Eugénio Andrade. Premio Camões en 2001.

Infotaula de personaEugénio de Andrade

Editar o valor em Wikidata
Nome orixinal(pt) José Fontinhas Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(pt) José Fontinhas Póvoa de Atalaia Editar o valor em Wikidata
19 de xaneiro de 1923 Editar o valor em Wikidata
Fundão, Castelo Branco, Portugal Editar o valor em Wikidata
Morte13 de xuño de 2005 Editar o valor em Wikidata (82 anos)
Porto, Portugal Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadePortugal Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónpoeta , escritor , tradutor Editar o valor em Wikidata
Pseudónimo literarioEugénio de Andrade Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá e lingua portuguesa Editar o valor em Wikidata
Premios
Páxina webcm-fundao.pt… Editar o valor em Wikidata
Bitraga: 2661 Musicbrainz: 87d95d90-c2ed-4493-860e-8e7d9d47be65 Discogs: 1573885 WikiTree: Fontinhas-1 Find a Grave: 212867898 Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Nado no seo dunha familia labrega, herdou o desprezo polo luxo e a degradación que producen sobre a persoa. Ex funcionario público, con influencias da cultura grega e oriental, dunha profunda cultura literaria e excelente coñecedor da poesía española, deuse a coñecer como escritor en 1942 co seu libro de versos Adolescente, e algúns anos despois alcanzou notoriedade con As māos e os frutos (1948), considerado un dos libros máis importantes da literatura portuguesa actual. Defendeu a exactitude da linguaxe e non lle interesaron nunca o diñeiro e a fama.

Contemporáneo dos movementos neorrealista e surrealista, non acusa a influencia de practicamente ningún movemento literario do seu tempo, propondo unha poesía elemental, cuxa musicalidade só atopa precedentes na lírica medieval galaico-portuguesa e no poeta Camilo Pessanha, a quen adopta como mestre. Segundo as súas propias palabras, a pureza do seu verso «é simplemente paixón polas cousas da terra, na súa forma máis ardente e aínda non consumada».

Morreu no Porto o 13 de xuño de 2005, tras unha longa doenza, á idade de 82 anos.[2]

É un dos poetas portugueses máis traducido.[3] É tamén un dos poetas portugueses máis recoñecidos do século XX.

En Galicia recibiu no 2000 o Premio Celso Emilio Ferreiro.[4]

Obra editar

  • Narciso, José Fontinhas. Lisboa: ed. do Autor, 1940.
  • Adolescente. Lisboa: Editorial Império, ed. do Autor, 1942.
  • Pureza. Lisboa: Lisboa: Livraria Francesa, 1945.
  • As māos e os frutos. Lisboa: Portugália,1948.
  • Os amantes sem dinheiro. Lisboa: Centro Bibliográfico, 1950.
  • As palavras interditas. Lisboa: Centro Bibliográfico,1951.
  • Até amanhā. Lisboa: Guimarães, 1956.
  • Coraçāo do dia. Lisboa: Iniciativas, 1958.
  • Mar de setembro. Fóra de mercado, tiraxd 115 ex., 1961. Lisboa: Guimarães, 1963, 2a ed.
  • Obstinato rigore. Lisboa: Guimarães,1964.
  • Obscuro domínio. Porto: Inova, 1971.
  • Véspera da água. Porto: Inova,1973.
  • Escrita da terra e outros epitáfios. Porto: Inova, 1974.
  • Limiar dos pássaros. Porto: Limiar, 1976.
  • Memória doutro rio. Porto: Limiar, 1978.
  • Matéria solar. Porto: Limiar, 1980.
  • O peso da sombra. Porto: Limiar, 1982.
  • Branco no branco. Porto: Limiar, 1984.
  • Aquela nuvem e outras. Porto: Asa,1986.
  • Contra a obscuridade. In PP-C, Lisboa: Círculo de Leitores, 1987.
  • Vertentes do olhar. Porto: Limiar, 1987.
  • O outro nome da terra. Porto: Limiar, 1988.
  • Rente ao dizer. Porto: Fundação Eugénio de Andrade, 1992.
  • Ofício de paciência. Porto: Fundação Eugénio de Andrade, 1994.
  • O sal da lingua. Porto: Fundação Eugénio de Andrade, 1995.
  • Lugares do lume. Porto: Fundação Eugénio de Andrade, 1998.
  • Os sulcos da sede. Madrid: Calambur-Editora Regional de Extremadura, 2001, texto portugués e Trad. de J. A. Cilleruelo; Vila Nova de Famalicão: Quasi Edições, 2007, 2a ed.
  • Poesia e prosa (1940-1979), 2 vol., 1980.
  • Poesia e prosa (1940-1980), 1981; 2a ed. e aumentada.
  • Poesia e prosa (1940-1986). Lisboa: Círculo de Leitores, 1987, 3 vol.

Prosa editar

  • Os afluentes do silêncio. Porto: Inova, 1968.
  • História de égua branca. Porto: Asa, 1976. Con ilustracións de Manuela Bacelar.
  • Rosto precário. Porto: Limiar, 1979.
  • À sombra da memória. Porto: Fundação Eugénio de Andrade, 1993.

Traducións do autor editar

  • Poemas de García Lorca, Coimbra: Coimbra, 1946.
  • Cartas portuguesas (atribuídas a Mariana Alcoforado), Porto: Inova, 1969.
  • Poemas e fragmentos de Safo, Porto: Limiar, 1974.
  • Dez poemas de García Lorca, Porto: Inova, 1978.
  • Dez poemas de Yannis Ritsos, Porto: Inova, 1978.
  • Federico García Lorca, Amor de Dom Perlimplim com Belisa em seu jardim, Lisboa: Delfos, 1986.
  • Trocar da rosa, Lisboa: Regra do Jogo, 1980.
  • Pequeno retábulo de S. Cristóvâo, de F. García Lorca, Porto: O Oiro do Dia, 1980.

Obra traducida a outras linguas peninsulares editar

Ao castelán editar

  • Antología poética 1940-1980. Versión de Ángel Crespo, Barcelona: Plaza & Janés, 1981.
  • Escritura de la tierra, III. Trad. de José Luís García Martín, Xerez da Frontera: Fin de Siglo [n.º 8], 1984.
  • Blanco en lo blanco. Trad. de Fidel Villar Ribot, Granada: Don Quijote, 1985.
  • Vertientes de la mirada y otros poemas en prosa. Trad. de Ángel Crespo, Madrid: Júcar, 1987.
  • Contra la oscuridad. Trad. de Fidel Villar, Pamplona: Pamiela, 1988.
  • El otro nombre de la tierra. Trad. de Ángel Campos Pámpano, Valencia: Pre-Textos, 1989.
  • Próximo al decir. Trad. de José Luis Puerto, Salamanca: Amarú, 1993.
  • La sal de la lengua. Trad. de Ángel Campos Pámpano, Madrid: Hiperión, 1999.
  • Aquella nube y otras. Trad. de Jesús Munárriz, ilust. de Beatriz Altheide, Madrid: Hiperión, 2002.
  • Oficio de paciencia. Trad. de José Luis Puerto, Madrid: Hiperión, 2002.
  • Lugares de la lumbre. Trad. Jesús Munárriz, Madrid: Hiperión, 2003
  • Los surcos de la sed. Trad. José Ángel Cilleruelo, Madrid. Calambur/Editora Regional de Extremadura, 2001.
  • Todo el oro del día. Trad. de Ángel Campos Pámpano, València: Pre-Textos/Editora Regional de Extremadura, 2004.
  • Materia solar y otros poemas. Trad. Ángel Campos Pámpano, Barcelona: Círculo Lectores-Galaxia Gutenberg, 2004.
  • La ciudad de Garret. Trad. de Martín López-Vega, Valencia: Pre-Textos, 2006.
  • Oscuro dominio. Trad. de Blanca Cebollero e Daniel Pelegrín, Madrid: Hiperión, 2011.

Ao asturiano editar

  • Memoria d'outru riu. Trad. de Antonio García, Oviedo: Libros de Frou, 1985.
  • Contra la escuridade. Trad. de Antonio García, Oviedo: Academia de Língua Asturiana, 1987.
  • Les manes enceses. Antoloxia 1948-2001. Trad. Antonio García, Oviedo: Saltadera, 2014.

Ao catalán editar

  • Matèria solar. Trad. de Vicent Berenguer, València: Gregal, 1987.
  • Obstinato rigore. Trad. de Manuel Guerrero, Barcelona: Edicions 62, 1991.
  • Ran del dir. Trad. de Xulio R. Trigo i Júlia Cortés, Lleida: Pagès, 1994.
  • Ofici de paciència. Trad. d’Antoni Xumet, col. “Trucs i Baldufes”, Pollença: El Gall Editor, 2008.
  • Memòria d'un altre riu. Trad. de Jordi Sebastià, Alzira: Bromera, 2016.

Ao éuskaro editar

  • Uraren bezpera. Trad. de Maite González Esnal, Pamplona: Pamiela,1990.

Premios editar

  • Grande Oficial da Ordem de Sant’Iago da Espada
  • Grã-Cruz da Ordem de Mérito
  • Prémio da Associação Internacional dos Críticos Literários
  • Prémio Europeu de Poesia da Comunidade de Varchatz (da ex-Jugoslávia)
  • Gran Premio de Poesía de Portugal (1989).
  • Premio «Vida Literaria» (2000) da Asociación Portuguesa de Editores (APE).
  • Primeeiro Premio «Extremadura» (2000).
  • Premio Camões en 2001.

Notas editar

  1. ↑ "Biografia de Eugénio de Andrade". eBiografia (en portugués). Consultado o 2020-04-13. 
  2. ↑ "Eugénio de Andrade - Biografia". Pensador (en portugués). Arquivado dende o orixinal o 29 de maio de 2020. Consultado o 2020-04-13. 
  3. ↑ "Uma biografia de Eugénio de Andrade". Uma biografia de Eugénio de Andrade. Consultado o 2020-04-13. 
  4. ↑ culturagalega.org (2000-12-19). "Por toda unha vida". culturagalega.org (en castelán). Consultado o 2020-04-13. 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eugénio_de_Andrade&oldid=6514356»