Al Qaida: Diferenzas entre revisións

'''Al Qaida''' ou '''Al Qaeda''' (árabe: القاعدة - al-Qā‘idah, "A Fundación" ou "A Base") é o nome dado a unha alianza internacional de organizacións islamistas radicais.

 

Fundouna [[Osama bin Laden]] o 11 de agosto de [[1988]] canda [[Muxahidin|muxahidins]] de diversas nacionalidades que loitaban contra a [[Guerra de Afganistán (1978-1992)|invasión soviética de Afganistán]].<ref name=":0">{{Cita web|título=MMP: Al Qaeda|url=https://cisac.fsi.stanford.edu/mappingmilitants/profiles/al-qaeda|páxina-web=cisac.fsi.stanford.edu|data-acceso=2022-08-07|lingua=en|nome=© Stanford|apelidos=University|apelidos2=Stanford|apelidos3=California 94305}}</ref>

 

Para entón asumiran unha ideoloxía islámica radical que busca por medio de tácticas terroristas e militares suplantar os réximes de [[Oriente Medio|Oriente medio]] co obxectivo de xuntar a todos os musulmáns baixo un único goberno rexido estritamente polas leis islámicas ou ''[[Xaria|sharia]]''. Teoloxicamente, identificáronse co salafismo, unha rama moi puritana do [[Islam]], que afirma seguir fielmente a doutrina do profeta [[Mahoma]]. Ademais, de por "infiel", a intervención de Estados Unidos no mundo islámico (como na Guerra do Golfo ou Somalia), convérteo nun obxectico a atacar por Al-Qaida, canda os seus países aliados, incluso aqueles que sexan musulmáns como Exipto ou Arabia Saudita.<ref name=":2">{{Cita web|título=Al Qaeda - Background|url=https://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/network/alqaeda/indictment.html|páxina-web=www.pbs.org|data-acceso=2022-08-07}}</ref>

 

Durante os primeiros anos Al-Qaida estaba radicada nas provincias montañosas de [[Khost]], [[Nangarhar]] e [[Paktia]] en [[Afganistán]] e nas [[Áreas Tribais]] baixo Administración Federal de [[Paquistán]].<ref>{{Cita libro|título=Al-Qaida in Afghanistan|url=https://www.cambridge.org/core/books/alqaida-in-afghanistan/vanguards/1839F5601978AE106BAED7B32EF80A13|editorial=Cambridge University Press|data=|lugar=Cambridge|ISBN=978-1-107-07513-9|páxinas=13–31|nome-editor=|apelidos-editor=|apelidos=Stenersen|nome=Anne|ano=2017|capítulo=Vanguards}}</ref> Está rexión será un espazo seguro para a organización ao longo do tempo.<ref>{{Cita web|título=Al Qaeda in the Tribal Areas of Pakistan and Beyond|url=https://www.ojp.gov/ncjrs/virtual-library/abstracts/al-qaeda-tribal-areas-pakistan-and-beyond|páxina-web=www.ojp.gov|data-acceso=2022-08-07}}</ref>

 

A preocupación dos servizos de intelixencia estadounidenses aumentou logo destes ataques, pero Al-Qaida o 12 de outubro de 2000 perpetrou un atentado suicida no porto de [[Adén]] contra o destrutor ''USS Cole'' que custou a vida de 17 marines.<ref>{{Cita web|título=USS Cole Bombing|url=https://www.fbi.gov/history/famous-cases/uss-cole-bombing|páxina-web=Federal Bureau of Investigation|data-acceso=2022-08-07|lingua=en-us}}</ref><ref name=":3" />

 

Al Qaida conseguiu notoriedade pública internacional tralos [[atentados do 11 de setembro de 2001]] ao World Trade Center en [[Nova York]] e ao [[Pentágono]] en [[Washington, D.C.|Washington]].<ref>{{Cita web|título=National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States|url=https://govinfo.library.unt.edu/911/report/911Report_Ch7.htm|páxina-web=govinfo.library.unt.edu|data-acceso=2022-08-07}}</ref> Nestes ataques morreron case 3 000 persoas.<ref>{{Cita novas|título=Accused 9/11 mastermind open to role in victims' lawsuit if not executed|url=https://www.reuters.com/article/us-usa-sept-11-saudi-ksmohammed-idUSKCN1UO27M|xornal=Reuters|data=2019-07-29|data-acceso=2022-08-07|lingua=en}}</ref> A [[Central Intelligence Agency|CIA]] confirmou a autoría de Al-Qaida esa mesma tarde e días máis tarde o goberno do Reino Unido corroborou as ligazóns entre Al-Qaida e os ataques.<ref>{{Cita novas|título=A NATION CHALLENGED: EVIDENCE; British Detail bin Laden's Link to U.S. Attacks|url=https://www.nytimes.com/2001/10/05/world/a-nation-challenged-evidence-british-detail-bin-laden-s-link-to-us-attacks.html|xornal=The New York Times|data=2001-10-05|data-acceso=2022-08-07|issn=0362-4331|lingua=en-US|nome=Patrick E.|apelidos=Tyler}}</ref> Malia as negacións iniciais feitas tanto as autoridades dos talibáns como o propio bin Laden sobre a súa implicación,<ref>{{Cita web|título=A DAY OF TERROR - THE AFGHANS - Condemning Attacks, Taliban Says bin Laden Not Involved - NYTimes.com|url=https://web.archive.org/web/20131118073255/https://www.nytimes.com/2001/09/12/us/day-terror-afghans-condemning-attacks-taliban-says-bin-laden-not-involved.html|páxina-web=web.archive.org|data=2013-11-18|data-acceso=2022-08-07}}</ref><ref>{{Cita libro|título=The Rise and Fall of Osama Bin Laden|url=https://books.google.es/books?id=mWI7EAAAQBAJ&redir_esc=y|editorial=Simon and Schuster|data=2021-08-03|ISBN=978-1-9821-7052-3|lingua=en|nome=Peter L.|apelidos=Bergen|páxina=164}}</ref> Al-Qaida acabou por recoñecer a súa responsabilidade.<ref>{{Cita libro|título=The looming tower : Al-Qaeda and the road to 9/11|url=http://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig|editorial=New York : Knopf|data=2006|ISBN=978-0-375-41486-2|nome=Lawrence|apelidos=Wright|páxina=79}}</ref><ref>{{Cita libro|título=The Rise and Fall of Osama Bin Laden|url=https://books.google.es/books?id=mWI7EAAAQBAJ&redir_esc=y|editorial=Simon and Schuster|data=2021-08-03|ISBN=978-1-9821-7052-3|lingua=en|nome=Peter L.|apelidos=Bergen|páxina=185}}</ref> Como consecuencia do 11-S, o presidente dos Estados Unidos, [[George W. Bush]], declarou a "[[guerra contra o terrorismo]]" e ordenou a invasión de Afganistán contra os talibáns por amparar a Al-Qaida.

 

Malia a que bin Laden e o seu segundo, Ayman al Zawahiri, fuxiron de Afganistán en decembro de 2001, moitos cadros intermedios de Al-Qaida foron capturados polas forzas armadas de Estados Unidos e os seus aliados.

 

Logo, Al-Qaida proseguiu facendo atentados masivos como en 2002 cos atentados na praia de Khuta en [[Balí]], nos que morreron duascentas persoas; os [[Atentados do 11 de marzo de 2004 en Madrid|atentados do 11-M]] en [[Madrid]] o [[11 de marzo]] de [[2004]] e os [[Atentados do 7 de xullo de 2005 en Londres|Londres o 7 de xullo]] de 2005. Ademais tamén se lle atribúen numerosos atentados en [[Iraq]] e Afganistán.

O domingo 1 de maio de [[2011]] o presidente dos [[Estados Unidos de América|EE.UU.]] [[Barack Obama]] anunciou que o líder de Al Qaida [[Osama bin Laden]] morreu nunha operación militar realizada por forzas especiais do exército dos EE.UU. nun luxoso complexo residencial preto da cidade de [[Abbottabad]] ([[Paquistán]]) onde estaba agochado coa súa familia.

 

O sucesor de Osama bin Laden á fronte da organización foi exipcio [[Ayman al-Zawahiri|Ayman al Zawahiri]], estreito colaborador del dende a década de 1980.<ref>{{Cita web|título=Who was al-Qaeda’s leader Ayman al-Zawahiri?|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/2/al-zawahiri-from-cairo-doctor-to-al-qaeda-leader|páxina-web=www.aljazeera.com|data-acceso=2022-08-02|lingua=en}}</ref> Para os analistas, a falta de carisma de Al-Zawahiri restoulle lexitimidade como combatente ante os grupos xihadistas. Malia o debilitamento político, Al-Qaida deu maior autonomía ás células terroristas para acadar os seus obxectivos.<ref name=":4">{{Cita web|título=CIDOB - Al Qaeda después de Bin Laden: descentralización y adaptación|url=http://www.cidob.org/publicaciones/serie_de_publicacion/opinion_cidob/2021/al_qaeda_despues_de_bin_laden_descentralizacion_y_adaptacion|páxina-web=CIDOB|data-acceso=2022-08-07}}</ref> Inicialmente, Al-Zawahiri procurou reforzar as súas redes no [[golfo de Adén]] e no [[Golfo Pérsico|Pérsico]], así como no [[Corno de África]] e no [[Magreb]].<ref>{{Cita web|título=IgadiPaper nº72|url=https://www.igadi.gal/web/publicacions/igadipaper/igadipaper-no72|páxina-web=Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (IGADI)|data-acceso=2022-08-07|lingua=gl}}</ref>